Και ξαφνικά ο κόσμος ξύπνησε, τα media ανακάλυψαν τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην… Κίνα και οι Ουιγούροι ήρθαν στο επίκεντρο της επικαιρότητας. Δυστυχώς, όμως, τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα αποτελούν προνόμιο, αυτό είναι όμως γνωστό, γίνεται όμως ανεκτή η συμπεριφορά του Πεκίνου στο βαθμό που δεν πλήττει άμεσα δυτικούς και επιχειρηματικά συμφέροντα, στο πλαίσιο της ομαλής στροφής και σταδιακής προσέγγισης της Κίνας με τον δυτικό κόσμο και αντιστρόφως.
Οι Ουιγούροι, που πράγματι τα διαιώματά τους ως μειονότητα, θρησκευτική, φυλετική και σε πιο βασικά επίπεδα παραβιάζονται βάναυσα, αυτοπροσδιορίζονται ως Τούρκοι και αναγνωρίζονται γενικών ως “Ουιγούροι Τούρκοι”. Με αυτή την ιδιότητά τους αποτελούν το μακρύ χέρι της Άγκυρας στην Κίνα και ο Ερντογάν δεν παραλείπει να τους εκμεταλλεύεται και να τους εργαλειοποιεί όπως ακριβώς πράττει και με τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, την οποία η Τουρκία προσδιορίζει ως εθνικά-τουρκική μειονότητα.
Οι Ουιγούροι, βέβαια, διαχρονικά αντιδρούν στο κινεζικό μοντέλο, έχουν πολλάκις κηρύξει απελευθερωτικούς-αποσχιστικούς πολέμους και ευθύνονται για πολλές τρομοκρατικές επιθέσεις.
Τα αμερικανικά media και το… ΑΠΕ
Υπ΄αυτό το πρίσμα, όταν τα αμερικανικά media είτε αυτά είναι ανεξάρτητα, είτε πρόσκεινται κάποιο από τα κόμματα, το πράττουν για να δημιουργήσουν ένα ακόμα μέτωπο πίεσης προς την Κίνα, ακολουθώντας εκουσίως ή ακουσίως τη γραμμή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Όταν όμως, το θέμα αυτό, βρίσκει το δρόμο του στις σελίδες ηλεκτρονικές και έντυπες ελληνικών μέσων ενημέρωσης τότε, η κατάσταση είναι ουσιωδώς διαφορετική.
Πως διαφοροποιείται; Είναι απλό: Η Άγκυρα εφαρμόζει το δόγμα των συνόρων της καρδιάς, της γαλάζιας πατρίδας και άλλα τέτοια, που στόχο έχουν να επεκτείνουν την επιρροή της και να δημιουργήσουν σημεία πίεσης σε γεωπολιτικούς παίκτες, προκειμένου να τους εξαναγκάσει σε διαπραγματεύσεις για σειρά σχετικών, με τις μειονότητες αυτές ή συνήθως άσχετων αντικειμένων.
Η ανάδειξη λοιπόν τέτοιων θεμάτων τη στιγμή που η ελληνική πολιτική επιμένει στο δόγμα της πολυδιάστατης διπλωματίας και επιδιώκει πολιτική και οικονομική προσέγγιση με το Πεκίνο δεν εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα, αλλά τα υπονομεύει με τρόπους που δεν είναι εύκολα αντιληπτοί.
Τα δημοσιεύματα ξένων media για τις συνθήκες διαβίωσης και καταπίεσης των Ουιγούρων, βασίζονται στη μεγαλύτερη στην ιστορία διαρροή απόρρητων εγγράφων του Κομουνιστικού Κόμματος της Κίνας. Χρονικά όμως, οι αποκαλύψεις αυτές συμπίπτουν με τις καθυστερήσεις στην υπογραφή της εμπορικής συμφωνίας ΗΠΑ-Κίνας, την προσπάθεια επαναπροσέγγισης Ουάσιγκτον-Άγκυρας και την υπογραφή σειράς συμφωνιών Ελλάδας-Κίνας στην Αθήνα.
Οι επιπτώσεις
Η αντίδραση του Πεκίνου σε τέτοια ζητήματα είναι πάντα οξεία, ποτέ υποτονική και εκδηλώνεται με τη τιμωρητικές μεθόδους. Πως επηρεάζουν τα δημοσιεύματα των ανεξάρτητων ελληνικών media την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας; Αυτό είναι σχετικά απλό να εξηγηθεί, δεδομένου ότι τα περισσότερα αναφέρουν ως πηγή του θέματος το… ΑΠΕ. Το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Ελλάδας, όμως δεν είναι απλά υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης, όπως παλαιότερα, αλλά κάτω από το Μέγαρρο Μαξίμου, ήτοι από το γραφείο του πρωθυπουργού.
Συνεπώς, θα ήταν ασφαλές για την κινεζική πρεσβεία στην Αθήνα να υποθέσει και να μεταδώσει στο Πεκίνο, ότι πρόκειται για ατόπημα του πρωθυπουργικού γραφείου. Θα μπορούσε βέβαια να θεωρηθεί και ψήγμα αλλαγής πολιτικής,περιπλέκοντας έτι περαιτέρω την κατάσταση.
Οι επιπλοκές όμως δεν εξαντλούνται στις σχέσεις Αθήνας-Πεκίνου, αλλά είναι δυνατόν να επεκταθούν στο εσωτερικό της χώρας και στα ελληνοτουρκικά, καθώς η Άγκυρα -που συνηθίζει να ψάχνει και να βρίσκει πατήματα- μπορεί να ισχυρισθεί ότι η ελληνική κυβέρνηση συμπεριφέρεται υποκριτικά κατηγορώντας την Κίνα για παραβιάσεις δικαιωμάτων Τούρκων, όταν στο έδαφός της ακολουθεί αντίστοιχες πρακτικές.
Εντάξει, η Ελλάδα, δεν φυλακίζει, δεν εξαναγκάζει και δεν απομονώνει μειονότητες, αυτό όμως δεν εμποδίζει την Άγκυρα μέσα στον μαξιμαλιστικό πυρετό της να ισχυριστεί ό, τι θέλει, όπως έπραξε και στο προσφυγικό. Το αποτέλεσμα είναι απόλυτα αρνητικό για την Ελλάδα, υπονομεύει τη διεθνή αξιιοπιστία της κυβέρνησης και δημιουργεί πρόσθετα τρωτά σημεία, αποδυναμώνοντας τη διαπραγματευτική θέση και ηθική βάση της χώρας.
Οι Ουιγούροι… Τούρκοι
Στα δημοσιεύματα χαρακτηριστικά αναφέρονται οι φράσεις: «Να μην επιτραπούν δραπετεύσεις», ενώ σημειώνονται με νόημα οι συνθήκες διαβίωσης στα κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης που υποχρεωτικά φοιτούν οι Ουιγούροι στο πλαίσιο της διαδικασίας ένταξής στην κινεζική κοινωνία και παραγωγική βάση: Πόρτες διπλοκλειδωμένες και πλήρης βιντεοπαρακολούθηση, μέχρι τους κοιτώνες και τις τουαλέτες.
Η νέα διαρροή εγγράφων του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος φέρνει στο φως τους κανόνες λειτουργίας του τεράστιου δικτύου στρατοπέδων κράτησης, «κέντρων επαγγελματικής εκπαίδευσης» σύμφωνα με την ονομασία που προτιμά το Πεκίνο, τουλάχιστον ενός εκατομμυρίου ανθρώπων που προέρχονται από τις μουσουλμανικές μειονότητες της Κίνας, στην μεγαλύτερη επιχείρηση μαζικής φυλάκισης από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Tα απόρρητα έγγραφα εξασφάλισε το International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) και δημοσιεύτηκαν χθες σε 17 όργανα του Τύπου σε ολόκληρο τον κόσμο. Απαριθμούν του δρακόντειους κανόνες λειτουργίας των στρατοπέδων κράτησης που είναι εγκατεστημένα στην επαρχία Σιντζιάνγκ, την τεράστια επαρχία της βορειοδυτικής Κίνας με μουσουλμανικό στην πλειονότητά του πληθυσμό.
ΜΚΟ, media και… ατζέντα
Σύμφωνα με τις οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο μουσουλμάνοι, οι περισσότεροι από τους οποίους ανήκουν στην εθνότητα των Ουιγούρων, κρατούνται στο Σιντζιάνγκ, σε στρατόπεδα πολιτικής επανεκπαίδευσης.
Το Πεκίνο αρνείται τον αριθμό αυτόν και κάνει λόγο για «κέντρα επαγγελματικής εκπαίδευσης», που στόχο έχουν την καταπολέμηση της ισλαμικής ριζοσπαστικοποίησης έπειτα από το κύμα επιθέσεων που εκδηλώθηκε τα τελευταία χρόνια από Ουιγούρους.
Οι πληροφορίες δημοσιεύονται μία εβδομάδα αφού η εφημερίδα New York Times ανακοίνωσε ότι έχει εξασφαλίσει περισσότερες από 400 σελίδες εσωτερικών εγγράφων της κινεζικής ηγεσίας, ανάμεσά τους και μυστικές ομιλίες του προέδρου Σι Τζινπίνγκ που καλούσε ήδη από το 2014 σε έναν αγώνα «χωρίς έλεος» κατά της τρομοκρατίας και της αυτονομιστικής δράσης στην επαρχία Σιντζιάνγκ.
Ουιγουρικός εθνικισμός
Η ιστορία της περιοχής έχει γίνει ιδιαίτερα πολιτικοποιημένη, με Κινεζικά και τα εθνικιστικά Ουιγούρων ιστορικοί συχνά υπερεκτιμούν την έκταση των αντίστοιχων δεσμών των εθνοτικών ομάδων τους με την περιοχή.[1] Στην πραγματικότητα, έχει το σπίτι για πολλές ομάδες σε όλη την ιστορία, με τους Ουιγούρους να φθάνουν από την Κεντρική Ασία κατά τον 10ο αιώνα.[2] Κατά τον 20ό αιώνα αποτελούσαν τη συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού.[3] Το 1933 και 1944 έγιναν προσπάθειες για να ανακηρυχθεί μια ανεξάρτητη δημοκρατία, αλλά η πρώτη από αυτή κατέρρευσε και η δεύτερη απορροφήθηκε στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας το 1949.[4] Οι ομάδες υπέρ της ανεξαρτησίας υποστηρίζουν ότι αυτό συνιστά παράνομη κατοχή.[5]
Από τότε, μια μαζική μετανάστευση ενορχηστρωμένη από το κράτος από το 1950 έως το 1970 έχει φέρει εκατομμύρια Κινέζους Χαν στο Σιντσιάνγκ. Πολλοί Ουιγούροι φέρεται να αισθάνονται σιγά-σιγά εξαλείφονταν ως εθνοτική και πολιτισμική ομάδα,[6] και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων περιγράφει “πολυεπίπεδο σύστημα επιτήρησης, ελέγχου και καταστολής της θρησκευτικής δραστηριότητας” που διαπράττεται από το κράτος.[7] Υπολογίζεται ότι πάνω από 100.000 Ουιγούροι κρατούνται αυτή τη στιγμή στα πολιτικά “στρατόπεδα αναμόρφωσης.”[8] Η Κίνα δικαιολογεί ότι τέτοιου είδους μέτρα είναι ως απάντηση στην τρομοκρατική απειλή που προέρχεται από εξτρεμιστικές ομάδες αυτονομιστών.[9]
Οι παράγοντες αυτοί έχουν οδηγήσει σε συνεχή σύγκρουση με την αστυνομία και τους Κινέζους Χαν, συμπεριλαμβανομένων των συχνών τρομοκρατικών επιθέσεων και ευρύτερες δημόσιες αναταραχές (όπως οι ταραχές στο Ουρούμτσι τον Ιούλιο του 2009).[10]
Δεν υπάρχει ενιαία Ουιγουρική ατζέντα,[11] και οργανώσεις που υποστηρίζουν το σχηματισμό ενός ανεξάρτητου Ουιγουρικού κράτους ή μεγαλύτερη αυτονομία για τους Ουιγούρους περιλαμβάνουν τόσο μη βίαιες ομάδες όπως το Παγκόσμιο Ουιγουρικό Συνέδριο, με επικεφαλής τον Ραμπίγια Καντίρ, ο οποίος ζει στην εξορία, και ενεργές τρομοκρατικές οργανώσεις όπως το Ισλαμικό Κόμμα του Τουρκιστάν (που συχνά αναφέρεται ως το “Ισλαμικό Κίνημα του Ανατολικού Τουρκεστάν” ή ΙΚΑΤ), το οποίο συχνά βλέπει τον Ουιγουρικό αγώνα ως μέρος μιας ευρύτερης παγκόσμιας τζιχάντ. Ορισμένες ομάδες, όπως η Απελευθερωτική Οργάνωση του Ανατολικού Τουρκεστάν, θεωρούνται ως τρομοκράτες από την Κίνα, αλλά όχι από κάποια άλλη χώρα.[12
]
