Υπόγειες διαδρομές, υποδόριες συγκρούσεις κρατικών και ανεξάρτητων αρχών, συνωμοσίες και πλοκή στα στα όρια του αστυνομικών-κατασκοπευτικών μυθιστορημάτων, σκιαγραφεί δημοσίευμα της “Καθημερινής” για τα συστήματα παρακολούθησης και αντιπαρακολούθησης. Αν και στόχος του ρεπορτάζ φαίνεται ότι ήταν να καταδείξει το χάος που επικρατεί στον τομέα της ασφάλειας επικοινωνιών και να αναδείξει την ανάγκη συντονισμένης δράσης, εν τούτοις, καταλήγει να εκθέτει τα αντικρουόμενα συμφέροντα και να στρέφει τον προβολέα σε πράξεις, παραλείψεις και… διαλείψεις ανεξάρτητων Αρχών, Αστυνομίας και ΕΥΠ, στην πλάτη της πολιτείας.
Έτσι, ενώ το δημοσίευμα της εφημερίδας είναι ασαφές και δεν καταλήγει σε συγκεκριμένα συμπεράσματα, δημιουργεί την αίσθηση ότι παρουσιάζει αποσπασματικές εικόνες ευρύτερων εσωτερικών αντιπαραθέσεων που για κάποιο -αδιευκρίνιστο- και αδιόρατο, μέχρι στιγμής λόγο, έχουν διαρρεύσει. Ειδικότερα, ο συντάκτης εστιάζει στην ανομία που διέπει το τοπίο της παρακολούθησης επικοινωνιών και την αδυναμία της καθ΄ύλην αρμόδιας Αρχής Απορρήτου Επικοινωνιών να γνωρίζει και να εποπτεύει την αγορά, καθώς και να προστατεύει τους πολίτες, στην πραγματικότητα αποκαλύπτει κάτι πολύ μεγαλύτερο: Την προσπάθεια της ΕΥΠ και ενδεχομένως και τρίτων να υπονομεύσουν τον ρόλο της ΑΠΑΕ και τον εσωτερικό ανταγωνισμό ασφάλειας-υπηρεσιών πληροφοριών.
Σύμφωνα με τον αρθρογράφο, η πρηγούμενη κυβέρνηση με υπουργική απόφαση είχε εγκρίνει μυστικό κονδύλι -το οποίο τώρα αποκαλύπτεται- για την προμήθεια μέσω αντιπαρακολούθησης, στη βάση καταγγελιών των προέδρων ότι η Αρχή είναι αδύνατο να ελέγξει το τοπίο με τα μέσα που διαθέτει και την πολυδιάσπαση που επικρατεί. Ενώ, όμως η Αρχή Προστασίας Απορρήτου Επικοινωνιών είχε ομόφωνα αποφασίσει την προμήθεια εξοπλισμού αντιπαρακολούθησης και εντοπισμού παρανόμων παρακολουθήσεων “αντιβαλιτσάκι”, με νέα οριακή πλειοψηφία, μετά από εισήγηση του νεοδιορισθέντος προέδρου, δεν θα το προμηθευτεί.
Εύκολα, λοιπό εγείρεται το ερώτημα γιατί η καθ’ ύλην αρμόδια Αρχή δεν θέλει να επιτελέσει τον ρόλο της. Η νομική υπηρεσία της αρχής αι ο νέος πρόεδρος Χρήστος Ράμμος, ισχυρίζονται ότι δεν έχει ξεκάθαρη αποστολή και ως εκ τούτου θα μπορούσε να υποπέσει σε σφάλματα. Η εξήγηση, βασίζεται σε νομικές ασάφειες, όταν όμως ο ρόλος της είναι σαφής και εκ του τίτλου και της ανεξαρτησίας προδιαγεγραμμένος. Ως εκ τούτου, η αλλαγή πλεύσης επί του ζητήματος της προμήθειας εξοπλισμού αντιπαρακόλουθησης, αποτελεί τουλάχιστον θολό σημείο, ως προς τα κίνητρα και τις δυνητικές συνέπειες.
Απαντήσεις, όμως, έρχεται να δώσει εμμέσως το ίδιο το δημοσίευμα που αναφέρει ότι με την ίδια υπουργική απόφαση ασφάλεια και ΕΥΠ θα προμηθεύονταν εξοπλισμό παρακολουθήσεων ή αντιπαρακολουθήσεων.
“Τα γεγονότα που μεσολάβησαν έχουν ως εξής: Τον Μάρτιο του 2019, η ολομέλεια της ΑΔΑΕ είχε αποφασίσει ομόφωνα να προχωρήσει στην προμήθεια της συσκευής. Οι εισηγήσεις των αρμόδιων διευθύνσεων της Αρχής ήταν απολύτως θετικές, καθώς έκριναν ότι ο εξοπλισμός θα είναι χρήσιμος σε όλες τις κατηγορίες ελέγχων. «Με τα συστήματα αυτά θα διενεργούνται έλεγχοι, δίνοντας στην ΑΔΑΕ τη δυνατότητα να εντοπίζει πιθανή παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών».
Εμπειρογνώμονες ταξίδεψαν στην Ουγγαρία, στη Μ. Βρετανία και στο Ισραήλ και συναντήθηκαν με στελέχη εταιρειών πριν καταλήξουν στο ποια συσκευή αντιπαρακολούθησης θα επέλεγαν. Τα περισσότερα από τα συστήματα που είδαν αποτελούνταν από σαρωτές, με δυνατότητα να ανιχνεύουν εάν στην περιοχή εμβέλειάς τους λειτουργούν «κανάλια κινητών τηλεπικοινωνιών που δεν ανήκουν στο πραγματικό δίκτυο».
Τελικά, στις 30 Σεπτεμβρίου ο νέος πρόεδρος της Αρχής, Χρήστος Ράμμος, συγκάλεσε ξανά την ολομέλεια και με οριακή πλειοψηφία αποφασίστηκε ότι η προμήθεια του εξοπλισμού «δεν ήταν σκόπιμη». Ο πρόεδρος έθεσε ζήτημα αναρμοδιότητας της ΑΔΑΕ και το ίδιο επανέλαβε στην πιο πρόσφατη συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής”.
Η πλοκή όμως βαθαίνει, καθώς αν και δεν προκύπτει άμεση σύνδεση, ο αρθρογράφος αναφέρεται εκτενώς στο κατασκοπευτικό σκάνδαλο της Κύπρου στο οποίο πρωταγωνιστεί ισραηλινός πρώην πράκτορας της Μοσάντ, με υπερσύγχρονο βαν και εξοπλισμό παρακολουθήσεων που επιτυγχάνει διείσδυση σε επικοινωνίες, μηνύματα και μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
“Η δημοσιοποίηση της υπόθεσης προκάλεσε πολιτικό σάλο στην Κύπρο με τα στελέχη του ΑΚΕΛ να μιλούν για «κυπριακό Watergate», αφήνοντας υπονοούμενα για πιθανές σχέσεις του Ντίλιαν με στελέχη της κυβέρνησης. Την Παρασκευή ήταν προγραμματισμένη συνάντηση του προέδρου της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη με τον γενικό γραμματέα του ΑΚΕΛ Aντρο Κυπριανού, ενώ δηλώσεις για την υπόθεση έχουν κάνει ο υπουργός Δικαιοσύνης, ο γενικός εισαγγελέας της Κύπρου και ο αρχηγός της Αστυνομίας. Το βαν κατασχέθηκε, ενώ σε διευκρινιστική ανακοίνωση υποχρεώθηκε η ιδιοκτήτρια εταιρεία του, υποστηρίζοντας ότι πραγματοποιούσε μόνο δοκιμές και δεν είχε κατασκοπευτική δραστηριότητα”.
αναφέρεται, μεταξύ άλλων στο δημοσίευμα.
Το συγκεκριμένο λογισμικό το παράγει μια εταιρία από το Ισραήλ, η οποία είχε εμπλακεί σε σκάνδαλα κατ επανάληψη.
Νόμιμες συνακροάσεις
Όπως είχε αποκαλυφθεί και στο στο παρελθόν τα τελευταία ο αριθμός των νόμιμων συνακροάσεων, δηλαδή των παρακολουθήσεων τηλεφωνικών και κάθε είδους από τις αρμόδιες αρχές με τα σχετικά εντάλματα από τα δικαστικά συμβούλια. Το στοιχείο αναμοχλεύει και το τελευταίο δημοσίευμα της εφημερίδας. Πιο συγκεκριμένα αναφέρει ότι
“στην πρόσφατη έκθεση της Αρχής επισημαίνεται ότι το 2018 εκδόθηκαν από τις εισαγγελικές αρχές 11.113 διατάξεις άρσης απορρήτου για λογαριασμό της ΕΛ.ΑΣ. και της ΕΥΠ, αντί 7.182 το 2017. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο από το 2005 έως σήμερα αριθμό νόμιμων συνακροάσεων που γίνονται όχι με «βαλιτσάκια», αλλά έπειτα από συνεννόηση με τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους”.
επισημαίνει ο αρθρογράφος, διαμορφώνοντας εικόνα εκτεταμένης δραστηριοποίησης των αρχών στον τομέα των παρακολουθήσεων,