Το νέο οργανωτικό, λειτουργικό και επιχειρησιακό πλάνο της Alpha Bank θα μπορούσε να λέγεται και “Το τέλος του Βυζαντίου”, καθώς επιτυγχάνει ριζικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας και στα πρόσωπα, σε βαθμό που δεν είχε φτάσει κανένα άλλο σχέδιο αναδιάρθρωσης στο παρελθόν.
Ο Βασίλης Ψάλτης, μετά από σχεδόν ένα χρόνο στη θέση του CEO, ολοκλήρωσε έναν μεγάλο κύκλο διαβουλεύσεων, εν μέσω πιέσεων και προσπαθώντας να θεραπεύσει παθογένειες χωρίς να δυναμιτίσει το κλίμα μεταξύ των στελεχών. Εν τέλει, κατέληξε σε νέα διοικητική δομή, την οποία όπως φαίνεται θα καταφέρει να επιβάλλει, ξεκινώντας από την κορφή της πυραμίδας.
Πρόκειται για την πρώτη φορά που άνθρωπος εκτός των παραδοσιακών οικογενειών που διοικούν την Alpha Bank αναλαμβάνει όχι μόνο τη διαχείριση της τράπεζας αλλά συγκεντρώνει και πραγματική εξουσία. Μέχρι τώρα η εξουσία διαχέονταν μεταξύ προσώπων, δομών και ισορροπιών που θύμιζαν σε μεγάλο βαθμό τον βυζαντινό τρόπο διοίκησης.
Με ένα συνδυασμό κινήσεων, τις οποίες είχε εγκαίρως σκιαγραφήσει το Crisis Monitor, ο Βασίλης Ψάλτης, επιχειρεί να εφαρμόσει ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο σχέδιο μεταβίβασης εξουσίας, αναδιάταξης της διοικητικής ομάδας και οργανωτικής αναδιάρθρωσης. Παράλληλα όμως, προωθεί επιθετικά νέο business plan που αλληλλεπικαλύπτεται με τη νέα δομή. Έτσι δημιουργούνται νέες επιχειρησιακές μονάδες, καταργούνται παλιές και περιορίζεται δραστικά το κόστος διοίκησης και λειτουργίας.
Επίσης, σε εξέλιξη βρίσκεται και εθελουσία έξοδος εργαζομένων από την οποία ο CEO φιλοδοξεί να καθαρίσει το τοπίο ώστε να μπορέσει να φέρει νέα στελέχη από την αγορά και να δώσει νέα δυναμική τόσο στο δίκτυο όσο και στα κεντρικά.
Το νέο οργανόγραμμα
Κεντρική θέση στο νέο οργανόγραμμα και το business plan της Alpha Bank θα έχουν οι διευθύνσεις ψηφιακής τραπεζικής, διαχείρισης κινδύνου και ανάπτυξης εργασιών. Το παραδοσιακά πελατοκεντρικό μοντέλο της τράπεζας ενισχύεται, με έμφαση όχι μόνο στο private banking αλλά και στο business advising, για τα οποία θεσπίζεται και τμήμα διαρκούς εκπαίδευσης εντός της τράπεζας. Η ήδη ανεξάρτητη διεύθυνση ρίσκου φαίνεται ότι αποκτά και νέες αρμοδιότητες, ενώ η Οικονομική Διεύθυνση χάνει υποδιευθύνσεις και αποκτά εύρος.
Αλλαγές επίσης θα υπάρξουν και στη νομική υπηρεσία, την κανονιστική συμμόρφωση, τον εσωτερικό έλεγχο και την εταιρική διακυβέρνηση, όπου υιοθετούνται οι βέλτιστες διεθνείς πρακτικές που έχουν εισηγηθεί ο σύμβουλοι, αφού επεξεργάστηκαν σχέδια της BIS και της EBA. Από τα μέχρι στιγμής στοιχεία “καραμπόλες” θα υπάρξουν σε πολλές διευθύνσεις, όπου η υλοποίηση του σχεδίου λειτουργικής αναδιάρθρωσης προβλέπει μεταφορά τμημάτων, αρμοδιοτήτων και προσωπικού, ώστε να εξαλειφθούν εσωτερικά conflicts.
Η εφαρμογή του νέου οργανογράμματος θα υλοποιηθεί σε τρία στάδια, τα δύο εκ των οποίων αφορούν την αναδιάταξη του άνω σκέλους της διοικητικής πυραμίδας και περιλαμβάνει την αποχώρηση αναπληρωτών διευθύνοντων συμβούλων, γενικών διευθυντών και συμβούλων. Επίσης, θα υπάρξουν μετατοπίσεις αντίστοιχες με αυτές του Δημήτρη Μαντζούνη, καθώς και αρκετές νέες τοποθετήσεις.
Ζήτημα αποτελεί, ακόμα, ο τρόπος κάλυψης των κενών που δημιουργούνται από την εθελουσία, καθώς αποχωρούν μεσαία στελέχη αφήνοντας δυσλειτουργική την τράπεζα σε κρίσιμους τομείς. Η συγχώνευση διευθύνσεων, που αναμένεται να περιοριστούν σε 25 ή και λιγότερες, εκτιμάται ότι θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση προβλημάτων συνεργασίας και έλλειψης προσωπικού. Η διαδικασία πάντως δεν θα είναι άμεση και προβλέπεται να ολοκληρωθεί σε 6 έως 9 μήνες.
Business plan
Η Alpha Bank έχει ήδη ανακοινώσει έμπροσθοβαρές πρόγραμμα μείωσης των κόκκινων δανείων, στο οποίο περιλαμβάνονται τα project Galaxy και Orion. Αυτά προβλέπουν την πώληση/τιτλοποίηση NPE’s άνω των 10 δισ. ευρώ μέσω μοντέλου carve out.
Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού θα μεταφερθούν περί τους 700 εργαζόμενους σε νέα εταιρία, σε ανεξάρτητη εταιρία που θα δημιουργηθεί σε συνεργασία με τον επενδυτή που θα μπει στο SPV. Στο σχήμα αυτό θα μετακινηθεί και ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος Αρτέμης Θεοδωρίδης, που προΐσταται και σήμερα του σχήματος.
Παράλληλα, η τράπεζα θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα “Ηρακλής” από το οποίο προσδοκά να λειτουργήσει ως οδηγός για τις τιτλοποιήσεις που θα ακολουθήσουν. Με τον τρόπο αυτό η διοίκηση στοχεύει να υπερβεί τους στόχους για μειώσεις, σε δεύτερη φάση το 2020.
Το υπόλοιπο μη-εξυπηρετούμενων δανείων της Alpha Bank ανέρχεται στα 21,3 δισ. ευρώ, και με βάση το πλάνο που έχει κατατεθεί στον SSM, υποχρεούται να τα περιορίσει στα 16,2 δισ. ευρώ στα τέλη του χρόνου. Αν και ο στόχος αυτός δύσκολα θα επιτευχθεί η ενεργοποίηση του “Ηρακλή” δημιουργεί τις προϋποθέσεις για υπερβάσεις το 2020. Ηδη η τράπεζα έχει δρομολογήσει δύο μεγάλες πωλήσεις/τιτλοποιήσεις ύψους 3,7 δισ. ευρώ. Η πρώτη κίνηση αφορά την πώληση του χαρτοφυλακίου Neptune ύψους 1,8 δισ. ευρώ, που περιλαμβάνει δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων με εξασφαλίσεις, για το οποίο η τράπεζα έχει λάβει ήδη μη δεσμευτικές προσφορές. Η δεύτερη αφορά το Orion ύψους 1,9 δισ. ευρώ, που περιλαμβάνει στεγαστικά δάνεια.
Νέες πηγές εσόδων
Η Alpha Bank όπως και οι υπόλοιπες ελληνικές τράπεζες βρέθηκαν προσφάτως στο στόχαστρο της ανεξάρτητης αρχής Ανταγωνισμού, για την σχεδόν ταυτόχρονη αύξηση των χρεώσεων στη χρήση καρτών και τις ηλεκτρονικές πληρωμές.
Οι κινήσεις αυτές όμως περιλαμβάνονται στα σχέδια ενίσχυσης της οργανικής κερδοφορίας των τραπεζών, η οποία ανακάμπτει μεν, αλλά είναι καταδικασμένη να παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα εξαιτίας των χαμηλών επιτοκίων, της ήπιας διεύρυνσης του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων και του υψηλού λειτουργικού κόστος.
Ο Βασίλης Ψάλτης προωθεί μια νέα λογική στη συσχέτιση ρίσκου/αποδοτικότητας, με στόχο να φιλελευροποιήσει την σκληρά διαδικαστική και βαθιά φοβική τραπεζική κουλτούρα της Alpha Bank. Η επιτυχία του σχεδίου βασίζεται στη δυνατότητα εισαγωγής νέων πληροφοριακών συστημάτων που θα επιτρέπουν τη real time αποτίμηση του ρίσκου, θα παράσχουν end-of-the day εικόνα για την έκθεση της τράπεζας. Παράλληλα, θα δίνουν τη δυνατότητα στα τμήματα ρίσκου και διαχείρισης διαθεσίμων να αναπτύξουν πρωτοβουλίες αντιστάθμισης κινδύνου.
Για το λόγο αυτό στο νέο επιχειρηματικό σχέδιο περιλαμβάνεται η προσθήκη στελεχών από την αγορά σε θέσεις κλειδιά στο δίκτυο και την δανειακή πολιτική. Επίσης προβλέπεται και η εισαγωγή συστημάτων διασύνδεσης τμημάτων και αυτοματοποίησης της διαδικασίας credit control.