Τη μεγάλη πρόκληση της εισόδου στην τραπεζική αγορά από το “ισόγειο” καλείται να αντιμετωπίσει ο όμιλος Βαρδινογιάννη, καθώς θέτει βάσεις σε Ελλάδα και Βαλκάνια, έχοντας φιλόδοξα σχέδια, αλλά χωρίς να έχει -ακόμα- διαμορφώσει τις συνθήκες εκείνες που απαιτούνται για τη δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης, που θα επιτρέψουν την έγκαιρη υλοποίηση των business plans.
Οι δραστηριότητες του ομίλου Βαρδινογιάννη στον τραπεζικό τομέα έδειξαν πέρυσι να επανεκκινούν με προοπτικές μετά την εξαγορά ρουμανικής θυγατρικής της Marfin, της Marfin Bank Romania, την οποία μετονόμασε σε Vista Bank. Εν συνεχεία η Motoroil απέκτησε με τίμημα κατώτερο της λογιστικής αξίας τη θυγατρική της Λαϊκής Τράπεζας, την Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος, την οποία αναβάπτισε σε Optima Bank.
Μέχρι στιγμής η νέα διοίκηση της Optima Bank δεν έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες που απαιτούνται για την εκπλήρωση των στόχων που έχουν τεθεί, με αποτέλεσμα ήδη να αναθεωρεί το χρόνο αλλά και το επίπεδο τους, ενώ αντιθέτως στη Ρουμανία η Vista Bank βρίσκεται εντός χρονοδιαγράμματος.
Ειδικότερα, η διάρθρωση της Optima Bank παραμένει αυτή μιας χρηματιστηριακής εταιρίας, με επιφανειακές προσθήκες στελεχών, χωρίς τραπεζικά συστήματα, με οργανόγραμμα ενιαίας επιχειρηματικής μονάδας, υποτυπώδη εσωτερικό έλεγχο, κανονιστική συμμόρφωση και νομική υπηρεσία.
Το διοικητικό συμβούλιο απαρτίζεται από τους:
– Γεώργιος Τανισκίδης – Πρόεδρος, Μη Εκτελεστικό Μέλος
– Πέτρος Τζαννετάκης – Αντιπρόεδρος, Μη Εκτελεστικό Μέλος
– Δημήτριος Κυπαρίσσης – Διευθύνων Σύμβουλος, Εκτελεστικό Μέλος
– Άγγελος Σαπρανίδης – Εκτελεστικό Μέλος
– Κλεόβουλος Αλεξάνδρου – Ανεξάρτητο, Μη εκτελεστικό Μέλος
– Κωνσταντίνος Κεφαλογιάννης – Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος
– Γεώργιος Κυριακός – Ανεξάρτητο, Μη Εκτελεστικό Μέλος
Το business model της Optima Bank, αποτελεί προϊόν σχεδιασμού του μη-εκτελεστικού προέδρου Γιώργου Τανισκίδη, ο οποίος είχε διατελέσει πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος στην πορτογαλική Millenium Bank, η οποία απορροφήθηκε από την Τράπεζα Πειραιώς. Τη διεύθυνση της τράπεζας όμως ασκεί ο Δημήτρης Κυπαρίσσης, που είχε την εποπτεία του δικτύου της Eurobank, χωρίς να έχει επαρκή εμπειρία διοίκησης τραπεζών, αλλά background διαχείρισης.
Ο Δημήτρης Κυπαρίσσης, φαίνεται ότι αποτέλεσε λύση ανάγκης για τη θέση του CEO, αφού η Τράπεζα της Ελλάδος έκοψε, λόγω πολυετούς απουσίας από τον κλάδο, τον Γιώργο Τανισκίδη. Η διοικητική διάρθρωση αυτή γεννά ερωτηματικά για τη δυνατότητα εφαρμογής του business plan, δεδομένης της διαφορετικής κουλτούρας των δύο κορυφαίων στελεχών, καθώς και της περιορισμένης διοικητικής εμπειρίας του έτερου εκτελεστικού μέλους, Άγγελου Σαπρανίδη.
Οι στόχοι της οικογένειας Βαρδινογιάννη για την ελληνική Optima Bank, όπως έχουν περιγραφεί από τα media κινούνται σε τέσσερις άξονες:
- Ανάπτυξη Δικτύου
- Εισροή καταθέσεων
- Αύξηση κεφαλαίων
- Χορήγηση Δανείων
Η Optima Bank (πρώην Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος) φέρεται να έχει δημοσιοποιήσει Business Plan για τη λειτουργία 10 καταστημάτων μέχρι το τέλος του 2019, αν και αρχικά στόχος ήταν τα 25, ενώ τώρα θεωρείται επιτυχία που θα λειτουργήσει το πρώτο κατάστημα στο Ψυχικό. Το κατάστημα αυτό, θα αποτελέσει τον πιλότο για τα υπόλοιπα, εδραιώνοντας τη νέα εμπειρία για τον πελάτη, χωρίς γκισέ αλλά μόνο με γραφεία.
Χωρίς καταστήματα, βέβαια, είναι πρακτικά αδύνατη η προσέλκυση καταθέσεων, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, ενώ η διοίκηση δεν έχει δημιουργήσει υποδομές υποδοχής καταθέσεων ούτε μέσω internet, καθώς στοχεύει σε μικρό πελατολόγιο με μεγάλα υπόλοιπα και όχι σε μεγάλη διασπορά.
Με ελλείψεις προσωπικού όμως στο επίπεδο της πληροφορικής, του web-banking, του online retailing και την παντελή απουσία προϊόντων καρτών, e-banking, phone banking ακόμα και ιδιόκτητης πλατφόρμας trading, η ανάπτυξη του brand και η εμπέδωση της Optima στην συνείδηση των καταθετών ως “κλασικής” μπουτίκ και ασφαλούς τράπεζας, φαίνεται ότι αποτελεί στοίχημα που δύσκολα θα κερδηθεί, τουλάχιστον μέσα στην προσεχή 3ετία.
Προς άγρα κεφαλαίων και… κερδών
Στο σκέλος της κεφαλαιακής επάρκειας, η διοίκηση -σύμφωνα με δημοσιεύματα- έχει βάλει στόχο την αύξηση στα 200-300 εκατ. που αποτελεί πρακτικά τριπλασιασμό από τα τρέχοντα επίπεδα.
Με τον τρόπο αυτό και σε συνδυασμό με την προσέλκυση καταθέσεων η Optima Bank θα είναι σε θέση να χορηγήσει δάνεια της τάξης των 2 δισ., αποκτώντας χονδρικά το 2% της εγχώριας αγοράς, φτάνοντας δηλαδή στο επίπεδο της Attica Bank, αλλά με καλύτερη διάρθρωση, χωρίς επισφάλειες και με σύγχρονη νοοτροπία.
Σε λειτουργικό επίπεδο έχει γραφεί ότι στόχος είναι η επίτευξη χαμηλής κερδοφορίας της τάξης των 10 εκατ. ευρώ ετησίως, με στόχο η ανάπτυξη να χρηματοδοτείται ισόρροπα, ενώ παράλληλα θα μπορεί να παράγει αποδόσεις που να δικαιολογούν την επένδυση.
Ακόμα δεν έχουν διατυπωθεί σχέδια για εισαγωγή της Optima Bank στο Χρηματιστήριο, ενδεχόμενο που δεν μπορεί να αποκλειστεί, είτε για την άντληση κεφαλαίων, είτε για την ενίσχυση του προφίλ και τη διευκόλυνση εισόδου/εξόδου των επενδυτών.
Το παράδειγμα της Vista
Η Vista Bank Romania βρίσκεται στην 22η θέση μεταξύ των 35 τραπεζών στη Ρουμανία με βάση την αξία των περιουσιακών στοιχείων. Ο βραχυπρόθεσμος στόχος είναι να διπλασιαστεί το μερίδιο αγοράς από το 1% που κατέχει σήμερα, καθώς και να δημιουργηθεί ένα βιώσιμο κερδοφόρο επιχειρησιακό μοντέλο προκειμένου να αντέξει στο επερχόμενο κύμα συγκέντρωσης στην τραπεζική αγορά της Ρουμανίας.
Η τράπεζα έκλεισε το 2018 με καθαρά κέρδη 10,7 εκατ. RON, ενώ τα ίδια κεφάλαια ανήλθαν σε 295 εκατ. RON. Κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2019 τα λειτουργικά έσοδα έχουν διπλασιαστεί, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς τα συνολικά δάνεια μειώθηκε δραματικά και ο λόγος δανείων προς καταθέσεις ανέρχεται σε 55%, δείχνοντας την εξαιρετική αναλογία ρευστότητας και κεφαλαίου της τράπεζας. Στα τέλη Απριλίου, τα δάνεια ανέρχονταν σε 950 εκατ. RON και σε καταθέσεις ύψους 1,77 δισ. RON.
Η νέα Vista Bank απευθύνεται σε μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις, με τζίρο μεταξύ 3 και 50 εκατομμυρίων ευρώ και άτομα με καθαρό μηνιαίο εισόδημα άνω των 5.000 RON.
Με 30 υποκαταστήματα στη Ρουμανία, από τα οποία 9 στο Βουκουρέστι και 21 εκτός, η στρατηγική της τράπεζας είναι να ανοίξει περισσότερα υποκαταστήματα σε βασικές αγορές-πόλεις όπως το Βουκουρέστι. Σύμφωνα με τη νέα στρατηγική, η τράπεζα χρησιμοποιεί ένα μοντέλο στο οποίο κάθε πελάτης έχει το δικό του account manager και λαμβάνει προσαρμοσμένη υπηρεσία. Η τράπεζα έχει 270 υπαλλήλους.
Ο όμιλος Βαρδινογιάννη, είναι ένας από τους μεγαλύτερους βιομηχανικούς ομίλους στην Νοτιοανατολική Ευρώπη, με δραστηριότητες όπως η ενέργεια, τα διυλιστήρια, περισσότερα από 1.400 βενζινάδικα, παραγωγή και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας, ναυτιλία, χρηματοπιστωτικό τομέα, μέσα μαζικής ενημέρωσης και ψυχαγωγία. Οι συνδυασμένες πωλήσεις του ομίλου Βαρδινογιάννη ανήλθαν στα 9,5 δισ. ευρώ το 2018, το EBITDA στα 495 εκατ., με ίδια κεφάλαια άνω των 1,1 δισ. ενώ ο όμιλος διαθέτει περισσότερους από 2.500 εργαζόμενους.