Σε συμφωνία για τον περιορισμό πωλήσεων όπλων στην Τουρκία κατέληξαν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απαντώντας έτσι στην εισβολή στη Συρία και το πογκρόμ κατά των Κούρδων YPG, απέφυγαν όμως να επιβάλλουν εμπάργκο, ενώ παράλληλα οι υπουργοί Εξωτερικών ζήτησαν από την Κομισιόν να ΄προτείνει κυρώσεις για την υπόθεση των γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ.
Οι κινήσεις καταδεικνύουν σχέδιο πολύπλευρης και πολυεπίπεδης άσκησης πίεσης στην Άγκυρα, σε μια προσπάθεια χαλαναγώγησης της τουρκικής επιθετικότητας τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο, αφήνοντας ωστόσο εκτός συζήτησης τις τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο και το προσφυγικό.
Αν και κάποιες χώρες όπως η Ολλανδία, η Φινλανδία και η Σουηδία πάγωσαν όλες τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία, η συλλογική θέση της ΕΕ ήταν ο περιορισμός των πωλήσεων, καθώς η Ρώμη ήθελε πάση θυσία να αποφύγει τις νομικές επιπτώσεις ενός εμπάργκο, ενώ προς χαλαρή αντιμετώπιση πίεσε και ο γενικός γραμματέας του NATO, Γενς Σόλτενμπεργκ καθώς δεν έχει ποτέ στο παρελθόν επιβληθεί εμπάργκο από χώρες-μέλη του οργανισμού σε άλλο μέλος.
Η Ιταλία, ωστόσο δήλωσε ότι συντάσσεται με τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ισπανία στην απαγόρευση εξαγωγών, χωρίς ωστόσο να διατυπωθούν οι λεπτομέρειες, σε μια προσπάθεια να σταλεί ηχηρό μήνυμα, αλλά με ευέλικτο πολιτικά και διπλωματικά τρόπο.
Ένα πλήρες εμπάργκο θα είχε ομαδοποιήσει την Τουρκία με τη Βενεζουέλα και τη Ρωσία, τις χώρες που η ΕΕ θεωρεί εχθρικές και στους οποίους έχει επίσημη απαγόρευση. Διπλωμάτες δήλωσαν ότι οι υπουργοί δεν ήταν έτοιμοι για εμπάργκο παρά το κλίμα έντασης και την έντονη δυσαρέσκεια που διατυπώθηκε για τον Ταγίπ Ερντογάν.
“Δεν θέλουμε να υποστηρίξουμε αυτόν τον πόλεμο και δεν θέλουμε να διαθέσουμε όπλα”,
δήλωσε σε δημοσιογράφους ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χάικο Μάας.
Οι υπουργοί Εξωτερικών συμφώνησαν επίσης να εκπονήσουν οικονομικές κυρώσεις στην Άγκυρα σχετικά με τις τουρκικές γεωτρήσεις πετρελαίου και αερίου κοντά στην Κύπρο, αν και τα ονόματα θα γίνουν σε μεταγενέστερο στάδιο.
Η τουρκική κυβέρνηση δήλωσε ότι “απέρριψε και καταδίκασε πλήρως” τις αποφάσεις που ελήφθησαν και τις εκκλήσεις της ΕΕ για τα δύο ζητήματα.
“Θα εξετάσουμε σοβαρά τη συνεργασία μας με την ΕΕ σε ορισμένους τομείς λόγω της παράνομης και μεροληπτικής στάσης της”,
ανέφερε σε δήλωσή του το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας.
Η προεδρία της Τουρκίας δήλωσε αργότερα ότι ο Ερντογάν είχε συζητήσει τους στόχους των επιχειρήσεων της στη Συρία με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμμανουήλ Μακρόν σε τηλεφωνική κλήση υποστηρίζοντας ότι θα συμβάλει στην περιφερειακή και παγκόσμια ειρήνη και σταθερότητα.
Στη δήλωσή τους μετά από μια τετραήμερη συζήτηση στο Λουξεμβούργο, οι υπουργοί συμφώνησαν να
«δεσμευτούν για ισχυρές εθνικές θέσεις όσον αφορά την πολιτική εξαγωγών όπλων προς την Τουρκία».
Μέσω του Facebook, ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας, Λουίτζι Ντι Μάιο, δήλωσε στο περιθώριο της συνάντησης:
«Τις επόμενες ώρες η Ιταλία θα υπογράψει επίσης την απαγόρευση εξαγωγής όπλων στην Τουρκία».
Το Βέλγιο δήλωσε επίσης ότι στήριξε τη διακοπή εξαγωγής όπλων.
Αντιδρά η Άγκυρα
Ο Πρεσβευτής της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη, Sadik Arslan, πρώην σύμβουλος του Ερντογάν, απέρριψε τα μέτρα της ΕΕ, χαρακτηρίζοντάς τα ως «αστεία», δηλώνοντας παράλληλα στους δημοσιογράφους ότι:
«Έχουμε αρκετή βιομηχανική βάση για να τα υποκαταστήσουμε με τα πολύ καλύτερα συστήματα μας».
Η ΕΕ εξήγαγε όπλα και πυρομαχικά αξίας 45 εκατομμυρίων ευρώ (50 εκατομμύρια ευρώ) στην Τουρκία πέρυσι, συμπεριλαμβανομένων των πυραύλων, σύμφωνα τη Eurostat, με την Ιταλία τον κύριο πωλητή, ακολουθούμενη από την Ισπανία, τη Βρετανία και τη Γερμανία.
Οι πωλήσεις αεροσκαφών στην Τουρκία, αν και όχι όλες οι στρατιωτικές, ανήλθαν στο 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ πέρυσι, σύμφωνα με την Eurostat, με επικεφαλής τη Γαλλία. Η ΕΕ είναι ο κορυφαίος ξένος επενδυτής στην Τουρκία.
Μιλώντας στην πρωτεύουσα των Αζερμίων του Μπακού, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλουτ Τσααβούσογλου δήλωσε ότι οι κυρώσεις δεν θα έχουν αποτελέσματα.