Ένα ευρύ και πολυεπέπεδο πακέτο μέτρων που περιλαμβάνει -για σημειολογικούς κυρίως λόγους- μείωση των επιτοκίων πιο βαθιά σε αρνητική περιοχή, ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μετά τη διήμερη συνεδρίαση του διοικητικού της συμβουλίου, με στόχο να δώσει σήμα επαγρύπνησης στις αγορές, να ενισχύσει το μοντέλο διαμοιρασμού κινδύνου με τις τράπεζες και να καταστήσει πιο ευνοϊκούς και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα τους όρους δανεισμούς επιχειρήσεων και νοικοκυριών, ώστε να δημιουργήσει το απαραίτητο προστατευτικό κέλυφος έναντι των εξωτερικών κινδύνων.
Στην πραγματικότητα με την απόφασή της η ΕΚΤ, πριν την αλλαγή ηγεσίας, επανενεργοποιεί τις πρόνοιες της μιας νομισματικής ασπίδας και εν μέρη πολιτικής ασπίδας, τη στιγμή που Γερμανία και Γαλλία καρκινοβατούν, ενώ η Ιταλία αναζητά αναπτυξιακή διέξοδο από το πολιτικό χάος στο οποίο είχε βυθιστεί. Το νέο πακέτο μέτρων βασίζεται σε παλαιότερα γνωστά και τροποποιημένα μέτρα, λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχίες των τραπεζιτών για τις επιπτώσεις των αρνητικών επιτοκίων στη λειτουργική τους κερδοφορία και διαχωρίζοντας τις υψηλές απαιτήσεις ρευστότητας από το κανονιστικό πλαίσιο από τα μέτρα για ενίσχυση της διοχέτευσης και επιτάχυνσης της ροής κεφαλαίων στην οικονομία.
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε ο Μάριο Ντράγκι επανέλαβε τους φόβους για τη συνέχιση των εξωγενών πιέσεων λόγω των εμπορικών και γεωπολιτικών εντάσεων, ενώ επικαλέστηκε τα τελευταία στοιχεία που καταδεικνύουν τη συνεχιζόμενη αδυναμία της οικονομίας της Ευρωζώνης και την επί τα χείρω αναθεώρηση των προβλέψεων για την ανάπτυξη. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ μίλησε για την απειλή του προστατευτισμού και της συνεχιζόμενες γεωπολιτικές αβεβαιότητες αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της ομιλίας του.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ επισήμανε ότι οι αποφάσεις ελήφθησαν χωρίς να υπολογίζονται οι αυξημένες πιθανότητες του hard Brexit και οι επιπτώσεις από το νέο γύρο του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας.
Κλείνοντας την ομιλία του ο Μάριο Ντράγκι ζήτησε από τις κυβερνήσεις που διαέτουν δημοσιονομικό χώρο να δράσουν, συνέστησε σε όσες δεν έχουν να κάνουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για να επιτρέψουν στις δυνάμεις να δράσουν και εν συνόλω ζήτησε για ακόμη μια φορά από τις κυβερνήσεις να προσαρμόσουν το μίγμα της πολιτικής τους σε πιο αναπτυξιακή κατεύθυνση.
Σε αυτό το πλαίσιο και στην τελευταία συνεδρίαση που προΐσταται, ο Μάριο Ντράγκι, μείωσε για πρώτη φορά μετά το 2016 τα επιτόκια κατά 0,1% στο -0,5%, σηματοδοτώντας την ενεργοποίηση της πολιτικής αντιμετώπισης κινδύνου της ΕΚΤ.
Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης και το επιτόκιο της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης παραμένουν αμετάβλητα στα υφιστάμενα επίπεδα του 0,00% και 0,25%.
Κεντρικό επιτόκι ΕΚΤ
Το Δ.Σ. περιμένει πλέον ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή σε χαμηλότερα επίπεδα μέχρι να διαπιστώσει ότι οι προοπτικές του πληθωρισμού συγκλίνουν σθεναρά σε ένα επίπεδο επαρκώς κοντά, αλλά κάτω, του 2%.
Ισολογισμός ΕΚΤ
Παράλληλα, ανακοινώθηκε η επανέναρξη το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης QE (που πλέον είναι το τρίτο) με τη γνωστή διάρθρωση του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP) δαπανώντας 20 δισ. ευρώ σε μηνιαία βάση από την 1η Νοεμβρίου.
Επιτόκιο καταθέσεων στην ΕΚΤ
Επίσης, συνεχίζεται η πλήρης επανεπένδυση των κερδών από το APP.
Ενεργοποιείται εκ νέου και το πρόγραμμα TLTRO III. Οι λεπτομέρειες της νέας σειράς τριμηνιαίων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (TLTRO III) θα αλλάξουν ώστε να διατηρηθούν ευνοϊκές συνθήκες τραπεζικού δανεισμού, να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής και να υποστηριχθεί περαιτέρω η διευκόλυνση της νομισματικής πολιτικής. Το επιτόκιο για κάθε πράξη θα καθοριστεί τώρα στο επίπεδο του μέσου συντελεστή που εφαρμόζεται στις κύριες πράξεις αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος κατά τη διάρκεια ζωής του αντίστοιχου TLTRO. Για τις τράπεζες των οποίων ο επιλέξιμος καθαρός δανεισμός υπερβαίνει ένα σημείο αναφοράς, το επιτόκιο που εφαρμόζεται στις πράξεις TLTRO III θα είναι χαμηλότερο και μπορεί να είναι τόσο χαμηλό όσο το μέσο επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων που επικρατεί στη διάρκεια της πράξης. Η διάρκεια των πράξεων θα παραταθεί από δύο σε τρία χρόνια, ώστε να ενισχυθεί ο διευκολυντικός αντίκτυπος των επιτοκίων και να τερματιστεί λίγο πριν ξεκινήσει να αυξάνει τα επιτόκια”, σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση της ΕΚΤ.
Δείκτης ταχύτητας κίνησης ρευστότητας Μ2
Επίσης, το Διοικητικό Συμβούλιο δέχθηκε εισήγηση για τον διαχωρισμό των καταθέσεων των τραπεζών στις κεντρικές τράπεζες, μεταξύ των απαραίτητων για την συστημική ευστάθεια, ήτοι αυτών που εντάσσονται στους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και ρευστότητας CT 1 και LCR, ώστε να μην “φορολογούνται” με βάση τα αρνητικά επιτόκια και να μετριαστούν οι επιπτώσεις στην οργανική κερδοφορία των τραπεζών, χωρίς να υπονομευθεί ωστόσο ο υποστηρικτικός χαρακτήρας των προγραμμάτων QE 3 και TLTRO III.
Πληθωρισμός Ευρωζώνη