Το ζήτημα του διαμοιρασμού των υδρογονανθράκων πριν και ανεξάρτητα από τη λύση του Κυπριακού επιχειρεί -εκ νέου- να θέσει επί τάπητος η Τουρκία, επιχειρώντας μάλιστα να το εμφανίσει ως το μίνιμουμ της καλής θέλησης και της αμοιβαίας εμπιστοσύνης, ήτοι ως βάση για την επίλυση.
Η στρατηγική αυτή δεν είναι καινούρια, αυτή τη φορά όμως περιλαμβάνεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο πρωτόγνωρων προκλήσεων, με την Ελλάδα να κινείται εμφανώς αποστασιοποιημένα, σε ζητήματα όπως η Αμμόχωστος και την Ευρώπη να τελεί εν μετρία συγχύσει, ενώ οι ΗΠΑ διαπραγματεύονται σειρά θεμάτων με την Τουρκία και δεν θέλουν να ανοίξουν περαιτέρω τη συζήτηση. Το πλαίσιο αυτό, που δημιουργείται από την τρέχουσα συγκυρία και την χρονική προσαρμογή της τουρκικής κινητικότητας και προκλητικότητας σε αυτό το χρονικό εύρος, μπορεί να αποτελέσει ναρκοπέδιο, εφόσον υπάρξουν κινήσεις από τη Λευκωσία ή και την Αθήνα με στόχο τον κατευνασμό της Άγκυρας, καθώς αυτομάτως θα έχουν υπαναχωρήσει από τα κεκτημένα του Κραν Μοντάνα, όπου προσδιορίζεται το Κυπριακό ως ζήτημα κατοχής και εγγυήσεων και απαιτούνται βήματα καλής θέλησης από την Τουρκία για να ανοίξει ο διάλογος.
Η Άγκυρα, μετά το Κραν Μοντάνα, επιχειρεί με κάθε τρόπο είτε να επαναφέρει τα πράγματα στην προτεραία κατάσταση, ήτοι το απόλυτο αδιέξοδο του δημοψηφίσματος, είτε να αντιμεταθέσει το βάρος της επίδειξης καλής θέλησης στην Κυπριακή Δημοκρατία με στόχο την συνεκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, τους οποίους θέλει να εξαιρέσει από το πακέτο της λύσης, αλλά να τους εντάξει στο ευρύτερο πλαίσιο της “καλής γειτονίας”.
Αυτό προκύπτει και από τις δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος συναντήθηκε χθες στα Κατεχόμενα με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, παρουσία του Τούρκου «πρέσβη» στα κατεχόμενα, Αλί Μουράτ Μπαστσερί και άλλων αξιωματούχων. Μετά την ολοκλήρωση της έγινε σύσκεψη στο «προεδρικό» και στη συνέχεια Τσαβούσογλου και Ακιντζί παραχώρησαν κοινή συνέντευξη Τύπου.
Στις δηλώσεις του, ο Τούρκος ΥΠΕΞ παρότρυνε την ελληνοκυπριακή πλευρά να αποδεχθεί την τουρκική πρόταση για συνεργασία στην εκμετάλλευση υδρογονανθράκων «προτού να είναι αργά», κλιμακώνοντας τη ρητορική των προκλήσεων.
«Μοιραστείτε τους φυσικούς πόρους της Κύπρου προτού είναι πολύ αργά»
ήταν τη Δευτέρα το passive-aggressive μήνυμα – απειλή του Μεβλούτ Τσαβούσογλου προς την κυπριακή κυβέρνηση σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Τύπου που παραχώρησε με τον πρόεδρο του ψευδοκράτους Μουσταφά Ακίντζι. Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας δήλωσε η πρόταση για συνεργασία στον τομέα των υδρογονανθράκων, η οποία απορρίφθηκε από την Ελληνοκυπριακή πλευρά, βρίσκεται ακόμη «στο τραπέζι».
Ο Τσάβουσογλου ισχυρίστηκε ότι
«η Ελληνοκυπριακή πλευρά επιδιώκει μονομερείς πράξεις και δεν σκοπεύει να μοιραστεί τους φυσικούς πόρους του νησιού».
Ο Μελβούτ Τσαβούσογλου αναφέρθηκε, εν συνεχεία σε παλαιότερες προτάσεις και πρωτοβουλίες της Τουρκίας το 2011 και το 2012
«Η ελληνοκυπριακή κυβέρνηση απέρριψε αμέσως την πρόταση της τουρκοκυπριακής πλευράς για συνεργασία στον τομέα των υδρογονανθράκων με ημερομηνία 13 Ιουλίου, όπως έπραξε το 2011 και το 2012, αλλά η πρόταση αυτή βρίσκεται ακόμη στο τραπέζι»
Η επιλογή της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου δεν είναι καθόλου τυχαία, αλλά πολύ προσεκτικά σχεδιασμένη κίνηση στρατηγικής, καθώς επιβεβαιώνει ότι βασικός στόχος είναι η αποδέσμευση και ο επαναπροσδιορισμός του πλαισίου διαπραγμάτευσης εκτός του εγγράφου συμπερασμάτων του Κραν Μοντάνα.
Συνέχισε μάλιστα λέγοντας ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά θα πρέπει να λάβει υπόψη της την πρόταση αυτή και να την αποδεχθεί «προτού είναι πολύ αργά», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, εάν όντως θεωρεί την τουρκοκυπριακή πλευρά ως συνιδιοκτήτη του νησιού.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας δήλωσε ότι η τουρκική πλευρά έθεσε επί τάπητος τις εξελίξεις στο Κυπριακό και στην ΑΟΖ.
Σε σχέση με τις εξελίξεις στο Κυπριακό, επανέλαβε τη γνωστή θέση ότι η ε/κ πλευρά δεν φέρει βούληση για λύση. Αυτή η κατάσταση δεν έχει αλλάξει από το 2017 μέχρι σήμερα. Η ε/κ πλευρά δεν επιθυμεί να μοιραστεί την εξουσία και τον πλούτο με την τ/κ κοινότητα. Οι εξελίξεις της προηγούμενης εβδομάδας έδειξαν ότι η ε/κ πλευρά δεν έχει αλλάξει τη στάση της για το ζήτημα της πολιτικής ισότητας, ανέφερε.
Ο Μελβούτ Τσαβούσογλου, μάλιστα, θέλοντας να θολώσει τα νερά, αλλά έχοντας εξαιρέσει απριόρι το ζήτημα της συνεκμετάλλευσης, άφησε να φανεί ότι η Τουρκία είναι ανοιχτή σε νέα Πενταμερή Σύνοδο για το Κυπριακό, θέτοντας ως μόνο προαπαιτούμενο την πολιτική ισότητα και αποφεύγοντας να αναφέρει ότι η Άγκυρα δεν δέχεται την κατάργηση των εγγυήσεων και την απόσυρση των δυνάμεων κατοχής, που αποτελούν την πεμπτουσία των συμπερασμάτων του Κραν Μοντάνα.
«Η τουρκική πλευρά δεν αποκλείει κανένα μοντέλο λύσης, αρκεί αυτό να κατοχυρώνει την πολιτική ισότητα και την ασφάλεια των Τ/κ».
Υπογραμμίζοντας αυτό το σημείο και αναφερόμενος στη σημασία μιας νέας διαδικασίας στο Κυπριακό που θα είναι επικεντρωμένη στο αποτέλεσμα, ο κ. Τσαβούσογλου ισχυρίστηκε ότι ο κ. Νίκος Αναστασιάδης κατά διαστήματα έχει θέσει επί τάπητος διάφορα μοντέλα.
Σε συνέχεια των δηλώσεων του είπε ότι, για αυτόν τον λόγο, υπάρχει ανάγκη για μια πενταμερή διάσκεψη, με άτυπο χαρακτήρα, έτσι ώστε οι πλευρές να ξεκαθαρίσουν το τι θα συζητηθεί στη συνέχεια στο Κυπριακό. Τότε θα ξεκαθαρίσουν και οι όροι αναφοράς. Πρόσθεσε επίσης ότι, πρώτα θα ξεκαθαρίσει το μοντέλο που θα συζητηθεί, μετά θα ξεκαθαρίσουν οι όροι αναφοράς και τέλος θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις.
Παράλληλα, θα πρέπει να συμφωνηθούν και οι αρχές, με βάση τις οποίες η ε/κ πλευρά θα μοιραστεί την εξουσία και τον πλούτο με την τ/κ κοινότητα. Η πολιτική ισότητα θα πρέπει να ξεκαθαρίσει πριν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις.
Κάθε άλλου είδους εξέλιξη και επιλογή, σύμφωνα με την Άγκυρα, δεν είναι τίποτα άλλο παρά χάσιμο χρόνου. Η τ/κ πλευρά δεν αποδέχεται το καθεστώς της μειονότητας και λύση που δεν θα κατοχυρώνει την πολιτική ισότητα και την ασφάλεια της.
Ακιντζί: Η ε/κ πρόταση για την ΑΟΖ Δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα
Αναφερόμενος στο ζήτημα της ΑΟΖ, ο Μουσταφά Ακιντζί απέρριψε την ε/κ πρόταση για το ζήτημα του φυσικού αερίου, με το σκεπτικό ότι απορρίπτει την ιδέα της συνεργασίας
Όπως δήλωσε, το ποσοστό του 30% στην ε/κ πρόταση δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα, καθώς η ε/κ πλευρά πρότεινε την κατανομή των κερδών με βάση τις αναλογίες στην πληθυσμιακή σύνθεση της Κύπρου.
Ο Μουσταφά Ακιντζί επέμενε στη σημασία των θέσεων και της πρότασης της τ/κ πλευράς στο ζήτημα της ΑΟΖ.
Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στο Κυπριακό και το ζήτημα των ορών αναφοράς, ο κ. Ακιντζί υπογράμμισε τη σημασία της πολιτικής ισότητας και της αποτελεσματικής συμμετοχής των δύο πλευρών σε όλες τις αποφάσεις, σημεία που συμπεριλαμβάνονται στις προηγούμενες συγκλίσεις, στο Κοινό Ανακοινωθέν και στο Πλαίσιο Γκουτιέρες
Σχετικά με την προοπτική της άτυπης πενταμερούς διάσκεψης, ο κ. Ακιντζί δήλωσε ότι η Τουρκία και η τ/κ πλευρά προσεγγίζουν θετικά αυτήν την ιδέα και υπενθύμισε ότι το ζήτημα των ορών αναφοράς ακόμη δεν έχει διευθετηθεί. Ο κ. Ακιντζί αναφέρθηκε σε ένα πλαίσιο λύσης, το οποίο θα εξασφαλίζει την πολιτική ισότητα, την ασφάλεια, την αυτονομία των Τουρκοκυπρίων.
