Απρόσμενη σύμμαχο στο πρόσωπο της απερχόμενης γενικής διευθύντριας του ΔΝΤ και εν αναμονή προέδρου της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ βρήκε η ελληνική κυβέρνηση στο πλαίσιο της διαδικασίας καλλιέργειας ερεισμάτων και διαμόρφωσης συμμαχιών, με στόχο την αναδιαπραγμάτευση του στόχου των πρωτογενών πλεονασμάτων, δημιουργώντας έτσι δυναμική για την ανάπτυξη συζήτησης γύρω από το θέμα, που μπορεί να προλειάνει το έδαφος σε πολιτική και κοινωνία, καθώς στην ίδια κατεύθυνση είχαν κινηθεί και δημοσιεύματα των Financial Times.
Κατά την ακρόασή της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στη διαδικασία διορισμού της ως προέδρου της ΕΚΤ στη θέση του Μάριο Ντράγκι, η Κριστίν Λαγκάρντ, επικαλούμενη την ιδιότητα της προέδρου του ΔΝΤ, υποστήριξε ότι οι στόχοι πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% στους οποίους έχει δεσμευτεί η Ελλάδα πρέπει «να επανεξεταστούν με μεγάλη προσοχή».
Ερωτηθείσα σχετικά με την πάγια θέση του ΔΝΤ για τα ελληνικά πλεονάσματα και το κατά πόσο θα την υπερασπιστεί από τη θέση της προέδρου της ΕΚΤ, η Κρ. Λαγκάρντ ανέφερε:
«Η άποψη του ΔΝΤ και η δική μου, μιλώντας ακόμα ως ΔΝΤ, είναι ότι ο στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% της Ελλάδας είναι υπερβολικός και ασκεί υπερβολική πίεση στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας στην οποία στοχεύαμε. Το ΔΝΤ συνεχίζει να έχει την ίδια άποψη και καθώς η Ελλάδα βρίσκεται στη φάση ανάκαμψης είναι κάτι που θα πρέπει να επανεξετάσουμε με μεγάλη προσοχή».
Η τοποθέτηση της Κριστίν Λαγκάρντ έχει βέβαια βαθιά πολιτική χροιά, καθώς στόχο είχε να δείξει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι εμμένει σε πιο υποστηρικτικές πολιτικές και δεν ασπάζεται τις γερμανικές θέσεις και τα σκληρά μέτρα λιτότητας. Με τον τρόπο αυτό ηΚΡιστίν Λαγκάρντ στοχεύει να λάβει ψήφους απ΄όλες τις πολιτικές οικογένειες και να διαμορφώσει ένα φιλοαναπτυξιακό, προοδευτικό και συνθετικό προφίλ.
Εξάλλου, η Κριστίν Λαγκάρντ χαιρέτισε την πρόσφατη αναθεώρηση του ρόλου της ΕΚΤ στα προγράμματα σταθερότητας σημειώνοντας ότι πλέον η ΕΚΤ περιορίζει τον έλεγχό της στους τομείς που έχει αρμοδιότητα.
Η επισήμανση αυτή της κ. Λαγκάρντ (αν και με τη διευκρίνηση ότι γίνεται ως εκπροσώπου του ΔΝΤ) έρχεται την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση ετοιμάζεται για τη μεγάλη μάχη στη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, προκειμένου ο στόχος του 3,5% να χαλαρώσει. Η Αθήνα επικαλείται την αισθητή πτώση στο κόστος δανεισμού στις αγορές, η οποία βελτιώνει τις προοπτικές βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, ενώ υπογραμμίζει ότι η αναθεώρηση του στόχου θα βοηθήσει να δοθεί ώθηση στην ανάπτυξη.
Αν και ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, επέλεξε να μην θέσει επισήμως το θέμα στις συναντήσεις του με τον Εμανουέλ Μακρόν, την Άγκελα Μέρκελ και τον Μαρκ Ρούτε, εν τούτοις η τοποθέτηση της Κριστίν Λαγκάρντ είναι ενδεικτική της πίεσης στην κατεύθυνση του new deal για την Ευρώπη.
Απαντώντας σε ερώτηση που αναφερόταν στην κριτική που έχει ασκήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο ΔΝΤ για τις πολιτικές λιτότητας, η Κρ. Λαγκάρντ σημείωσε: «Δε θέλω να ανοίξω το Κουτί της Πανδώρας για το ποιος έκανε τι στο ελληνικό πρόγραμμα αλλά ειδικά στο τελευταίο μέρος του προγράμματος το ΔΝΤ είχε εκφράσει επίσημα την άποψη ότι οι απαιτήσεις από την Ελλάδα ήταν υπερβολικές, δεδομένων των δυνατοτήτων της και ότι το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% θα πρέπει να αντικατασταθεί με στόχο μεταξύ 1,5% και 2% μάξιμουμ», επισήμανε.
Επίσης, υπενθύμισε ότι στο επίκεντρο της αξιολόγησης του προγράμματος βρισκόταν η τρόικα και ότι «πολλές αποφάσεις ελήφθησαν από πολλούς εμπλεκόμενους», επισημαίνοντας, ωστόσο ότι επρόκειτο για μια «κοινή προσπάθεια» προκειμένου να ανταποκριθούν στην έκκληση βοήθειας από την Ελλάδα. «Αλλά είναι αλήθεια ότι υπέφερε ως αποτέλεσμα της εφαρμογής του προγράμματος σταθερότητας», παραδέχτηκε.
Σε ερώτηση του αντιπροέδρου του Ευρωκοινοβουλίου και ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Παπαδημούλη σχετικά με τους λάθος πολλαπλασιαστές του ΔΝΤ, η Κρ. Λαγκάρντ σημείωσε ότι το Ταμείο έχει παραδεχθεί ότι υποτίμησε τον αντίκτυπο του πρoγράμματος και έλαβε σχετικά μέτρα ενώ παράλληλα προσάρμοσε τους στόχους και τα μέτρα που ζητούσε.
Ωστόσο, είπε ότι είναι «δίκαιο» να αναφέρει κανείς ότι πολλές από τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που περιλαμβανόταν στο πακέτο του προγράμματος δεν έχουν εφαρμοστεί, εκφράζοντας την ελπίδα η νέα κυβέρνηση να συνεχίσει και να εμβαθύνει τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες, χαιρετίζοντας παράλληλα την επιστροφή της ανάπτυξης και την αναγέννηση της ελληνικής οικονομίας.
Το περιβάλλον στην Ευρωζώνη
Πάντως την ελληνική προσπάθεια θα μπορούσε να βοηθήσει και η συγκυρία στην Ευρωζώνη. Τα ζοφερά μακροοικονομικά στοιχεία ωθούν τους Ευρωπαίους στο να επεναξετάσουν τους αυστηρούς κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας και να απομακρυνθούν από τις πολιτικές λιτότητας.
Πρόσφατο δημοσίευμα των Financial Times ανέφερε ότι προωθούνται αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, προκειμένου να υπάρχουν μεγαλύτερα περιθώρια στις κυβερνήσεις να στηρίζουν την ανάπτυξη. Εκτιμάται ότι ακόμη και η Γερμανία ετοιμάζεται να εγκαταλείψει, έστω για λίγο, το δόγμα των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, προκειμένου να προωθήσει ένα σχέδιο τόνωσης της ανάπτυξης.
Η Κριστίν Λαγκάρντ αναγνώρισε ότι η Ευρωζώνη είναι αντιμέτωπη με σοβαρούς κινδύνους και έστειλε σήμα ότι ως επικεφαλής της ΕΚΤ θα επιμείνει στην πολιτική του προκατόχου της, όταν αναλάβει και επισήμως τα ηνία.
Τόνισε παράλληλα την ανάγκη για ταχύτερη δυνατή ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και της ένωσης κεφαλαιαγορών
