Σε κατάσταση εν εξελίξει κρίσης αναβαθμίζει η ελληνική κυβέρνηση το προσφυγικό, με Κυριάκο Μητσοτάκη να συγκαλεί εκτάκτως ΚΥΣΕΑ, το οποίο θα συνεδριάσει στις 11 το πρωί του Σαββάτου, καθώς η Άγκυρα έχει πρόδηλα εργαλειοποιήσει το ζήτημα για να αυξήσει την πίεση σε Αθήνα, Βερολίνο και Βρυξέλλες, ενώ παράλληλα κλιμακώνει τις πιέσεις στο Αιγαίο, την κυπριακή ΑΟΖ και σε ρητορικό-πολιτικό επίπεδο.
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αντιλαμβανόμενος την έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας έθεσε το θέμα στην Άγκελα Μέρκελ και τον Εμμάνουελ Μακρόν, ενώ ο Νίκος Δένδιας ενημέρωσε σχετικά τους ομολόγους του στο άτυπο συμβούλιο. Ωστόσο, μέχρι στιγμής η ΕΕ δεν έχει αναλάβει δράση και μόνο ο Γάλλος πρόεδρος αναφέρθηκε χωρίς περιστροφές στην αντιμετώπιση της τουρκικής συμπεριφοράς.
Το Crisis Monitor έχει από καιρό επισημάνει τις διαθέσεις της Τουρκίας να εργαλειοποιήσει το προσφυγικό, τις εν δυνάμει επιπτώσεις της αδιαφορίας των ΗΠΑ και της Ρωσίας για τις επιθέσεις του Άσαντ και η πολιτική και διπλωματική απομόνωση του Ταγίπ Ερντογάν.
Εντύπωση προκαλεί μάλιστα η σιωπή των ΗΠΑ, καθώς σε κανένα επίπεδο δεν έχουν κάνει δηλώσεις για να χαλιναγωγήσουν τις τουρκικές προκλήσεις προς την Ελλάδα, αλλά το State Department στην τελευταία ανακοίνωσή του περιορίστηκε σε συστάσεις για αποχώρηση του Yavuz από τα κυπριακά χωρικά ύδατα, ενώ μέχρι πρότινος αναφερόταν στην ευρύτερη περιοχή που καλύπτει η ανακηρυχθείσα από την Κυπριακή Δημοκρατία ΑΟΖ.
Την Παρασκευή, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών κάλεσε εκτάκτως τον Τούρκο πρέσβη στον οποίο κοινοποίησε τη δυσαρέσκεια της Αθήνας για τις εξελίξεις σε όλα τα μέτωπα, αλλά κυρίως στο προσφυγικό, λαμβάνοντας όμως διαβεβαιώσεις ότι η Τουρκία σέβεται και τηρεί τη συμφωνία με την ΕΕ για το προσφυγικό.
Η έκρηξη της κρίσης
Οι προσφυγικές κλιμακώνονταν τις τελευταίες εβδομάδες και ιδιαίτερα μετά την ανάληψη της κυβέρνησης από τη Νέα Δημοκρατία, ενώ την Πέμπτη κορυφώθηκαν καθώς στη Λέσβο έφτασαν τουλάχιστον 15 λέμβοι και αποβίβασαν πάνω από 600 άτομα, μέσα σε διάστημα μιας ώρας.
Η κινητικότητα αυτή έδωσε την αίσθηση “εισβολής” καθώς είναι προφανές ότι επρόκειτο για οργανωμένο σχέδιο με στόχο την κατάρρευση του μηχανισμού υποδοχής διαχείρισης προσφύγων, που αποτελεί μια από τις πλέον καίριες υποδομές για τη διατήρηση της συνοχής στις τοπικές κοινωνίες.
Αντιδρώντας σε αυτό, η κυβέρνηση ανακοίνωσε μέτρα αποσυμφόρησης του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας, μεταφέροντας 1.002 πρόσφυγες και μετανάστες προς το Κέντρο της Νέας Καβάλας. Ωστόσο, το πρόβλημα στη Μόρια παραμένει τεράστιο, καθώς πρόκειται για τον πολυπληθέστερο καταυλισμό της Ευρώπης, φτάνοντας τους 10.241 κατοίκους, ενώ είναι σχεδιασμένος να φιλοξενεί περί τις 3.000.
Την ίδια ώρα, πάντως, η Αγκυρα φαίνεται πως κλιμακώνει την πίεση γενικότερα προς την Ευρώπη με «μοχλό» το προσφυγικό και τις συγκρούσεις στη Συρία, όπως φάνηκε από σημερινές δηλώσεις τόσο του προέδρου Ερντογάν, όσο και του υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσγλου. Ο τελευταίος, μιλώντας από το Οσλο της Νορβηγίας, προειδοποίησε ότι εφόσον συνεχιστεί η επιχείρηση του Ασαντ στην Ιντλίμπ, η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα νέο κύμα προσφύγων.
Σε ανάλογο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος κάλεσε σε λήψη μέτρων για τις πολεμικές συγκρούσεις στην ασιατική χώρα: «Θα είναι ψέμα αν πούμε πως στην Ιντλίμπ τα γεγονότα είναι στο σημείο που επιθυμούμε. Έχουν πεθάνει 60.000 άνθρωποι. Επίσης σχεδόν διπλασιάστηκαν οι προσφυγικές ροές. Ερχονται στα βόρεια της χώρας. Πρέπει να λάβουμε μέτρα», σημείωσε ο Τούρκος πρόεδρος.