Αντικρουόμενες ενδείξεις για την κατάσταση και τις προοπτικές της Εθνικής Τράπεζας προσφέρουν τα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου, στα οποία καταγράφεται μεν μεγάλη αύξηση της κερδοφορίας και αναδεικνύονται ιδιαίτερα ισχυροί δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και ρευστότητας, παράλληλα όμως ο έκτακτος χαρακτήρας μεγάλου μέρους των εσόδων και ο συνυπολογισμός κεφαλαίων από το TLTRO’s στο LCR θολώνουν την εικόνα και δημιουργούν “παραισθήσεις”.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, τα κέρδη μετά φόρων ανέρχονται στα €253 εκατ., από συνεχιζόμενες δραστηριότητες της Εθνικής Τράπεζας, στο α’ εξάμηνο του 2019 σε επίπεδο ομίλου από €48 εκατ. το α’ εξάμηνο 2018. Ωστόσο, η διατύπωση αυτή δεν αποτυπώνει την πραγματική εικόνα, καθώς από τα 238 εκατ. τα 151 εκατ. αφορούν έκτακτα κέρδη, όπερ σημαίνει ότι τα επαναλαμβανόμενα είναι 102 εκατ., που πάλι συνιστούν σημαντική αύξηση σε ετήσια βάση και σκιαγραφούν την ανοδική τάση και την αύξηση της αποδοτικότητας του management, η οποία είχε τεθεί υπό αμφισβήτηση πριν την πρόσφατη γενική συνέλευση.
Η διοίκηση της τράπεζας, όμως, στο πλαίσιο της προσπάθειας να παρουσιάσει εικόνα βελτίωσης “across the board” φαίνεται να έχει εκμεταλλευτεί μεταβατικά χρηματοδοτικά σχήματα και σύνθετα προϊόντα, ενώ η κερδοφορία έχει βασιστεί σε μεγάλο βαθμό σε μη επαναλαμβανόμενα έσοδα από πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων και κέρδη από trading. Παράλληλα, η ρευστότητα που ενισχύει τους δείκτες LCR και NSFR φαίνεται να έχει προέλθει από τις πράξεις μακροχρόνιας χρηματοδότησης TLTRO’s της ΕΚΤ και από το ομολογιακό των 400 εκατ. το κόστος του οποίου, όπως είναι πολύ υψηλό και ως εκ τούτου απαιτεί διαρκές hedging για αντιστάθμιση, αυξάνοντας το αναλαμβανόμενο ρίσκο.
Επίσης, από το δελτίο Τύπου προκύπτει ότι η διοίκηση ποντάρει στην πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής εντός του έτους για την ενίσχυση της κερδοφορίας το δεύτερο τρίμηνο. Παράλληλα, για τη στήριξη της οργανικής έχει εισάγει επιπλέον χρεώσεις και flat fee σε επαγγελματικούς λογαριασμούς προκειμένου να δείξει ανάκαμψη, πρακτική που όμως κινείται σε γκρίζες ζώνες όσον αφορά τη συμμόρφωση με αντιμονοπωλιακές πρακτικές, ενώ παράλληλα μετακυλύει κόστος στις επιχειρήσεις, αυξάνοντας χωρίς νέες παροχές το ανά πελάτη έσοδο. Η πρακτική αυτή σε συνδυασμό με τις νέες χρεώσεις για αναλήψεις από ATM, μεταφορές και πληρωμές λογαριασμών, δεν αποτελούν κατ’ ουσία αύξηση του λειτουργικού κέρδους και περιθωρίου, αλλά υπονόμευση της εμπιστοσύνης των πελατών, καθώς χρεώνει προμήθειες σε δραστηριότητες που δεν παράγουν ρίσκο και επιπλέον έξοδα διαχείρισης.
Τα οργανικά κέρδη προ προβλέψεων ανήλθαν στο β τρίμηνο σε 165 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 14% σε τριμηνιαία βάση. Η βελτίωση ήρθε ισομερώς από την αύξηση των καθαρών εσόδων από τόκους και τη μείωση των λειτουργικών δαπανών, χάρη στη μείωση προσωπικού και την υιοθέτηση του IFRS 16.
Προφίλ ρευστότητας
- Οι καταθέσεις ανήλθαν στα €41,6 δισ. στην Ελλάδα το Α’ εξάμηνο 2019, αυξημένες κατά 6% σε ετήσια βάση, έχοντας ανακτήσει το 60% των κεφαλαίων που έφυγαν πριν τα capital controls και με τη διοίκηση να προσδοκά περαιτέρω βελτίωση μετά την άρση, προοπτική που επιβεβαιώνεται και από την έκθεση της Moody’s.
- Οι δείκτες Κάλυψης Ρευστότητας (Liquidity Coverage Ratio – LCR) και Καθαρής Σταθερής Χρηματοδότησης (Net Stable Funding Ratio – NSFR) διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα της τάξεως του 171% και 113% αντίστοιχα, υπερβαίνοντας το ελάχιστο εποπτικό όριο
- Η χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα παραμένει σε μόλις €2,25 δισ. και αφορά αποκλειστικά στο Πρόγραμμα Στοχευμένων Συναλλαγών Μακροχρόνιας Αναχρηματοδότησης (TLTRO) της ΕΚΤ. Η χρηματοδότηση στη διατραπεζική αγορά μειώθηκε κατά €2,7 δισ. από την αρχή του έτους σε €0,9 δισ., αντανακλώντας την περαιτέρω βελτιστοποίηση του κόστους χρηματοδότησης
Οι ιδιαίτερα υψηλοί δείκτες ρευστότητας που εμφανίζει η Εθνικής Τράπεζα, ωστόσο, φαίνεται έχουν εκτοξευθεί το δεύτερο τρίμηνο του έτους, καθώς στα στοιχεία του EBA για το πρώτο τρίμηνο οι ελληνικές τράπεζες ήταν μεσοσταθμικά πολύ χαμηλότερα, Δεδομένου, λοιπόν, ότι δεν έχουν σημειωθεί δραματικές αλλαγές στη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών, η εκτόξευση των σχετικών δεικτών εγείρει εύλογα ερωτηματικά.
Κόκκινα Δάνεια
- Συμφωνία πώλησης χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων και πιστώσεων με εμπράγματες και λοιπές εξασφαλίσεις προς μικρομεσαίες, μεσαίες επιχειρήσεις και επαγγελματίες (Project Symbol), καθώς και ανεξασφάλιστου χαρτοφυλακίου μη
- εξυπηρετούμενων πιστωτικών καρτών, καταναλωτικών δανείων και δανείων και πιστώσεων προς μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις (Project Mirror). Και οι δύο
- συναλλαγές συνολικής μικτής λογιστικής αξίας ύψους €1,8 δισ. έχουν θετική επίπτωση στην κεφαλαιακή βάση της ΕΤΕ
- Η μείωση ΜΕΑ ενισχύθηκε κατά το Β’ τρίμηνο 2019 (-€1,4 δισ. σε τριμηνιαία βάση), αντανακλώντας κυρίως το Project Mirror (€1,0 δισ.), καθώς και την οργανική μείωση ΜΕΑ ύψους €0,4 δισ.
Δείκτης CET1 στο 16%
- Η ΕΤΕ ολοκλήρωσε με επιτυχία τον Ιούλιο του 2019 την τιμολόγηση τίτλων μειωμένης εξασφάλισης Tier II ύψους €400 εκατ. με απόδοση 8.25%, βελτιώνοντας την κεφαλαιακή της σύνθεση, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις επικερδούς διάθεσης των αποθεμάτων ρευστότητάς της και κάνοντας το πρώτο βήμα προς την υλοποίηση των απαιτήσεων MREL
- Λαμβάνοντας υπόψη τα κέρδη μετά από φόρους του Α’ εξαμήνου 2019, καθώς και το όφελος των συμφωνηθέντων αποεπενδύσεων, ο δείκτης CET1 διαμορφώνεται σε 16,0%, με τον Συνολικό Δείκτη Κεφαλαιακής Επάρκειας να ανέρχεται σε 17,0%
- (συμπεριλαμβάνοντας την έκδοση τίτλων μειωμένης εξασφάλισης Tier II)
- Οι εν λόγω δείκτες υπερβαίνουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις βάσει του Εποπτικού Ελέγχου και Διαδικασίας Αξιολόγησης (Supervisory Review and Evaluation Process – SREP) για το 2019 και το 2020, απορροφώντας την αρνητική επίπτωση από την αλλαγή του μοντέλου αποτίμησης πιστωτικού κινδύνου στην τυποποιημένη μέθοδο (Standardised – STD) το Β’ τρίμηνο 2019, η οποία αντισταθμίστηκε από τα ισχυρά κέρδη μετά φόρων του Α’ εξαμήνου 2019 και τα κέρδη από την αποτίμηση ομολόγων (FVTOCI)
όπως αναφέρει στην ανακοίνωση της η Εθνική Τράπεζα
- Τα καθαρά έσοδα από τόκους ενισχύθηκαν κατά 6% σε ετήσια βάση, ανερχόμενα σε €598 εκατ. το Α’ εξάμηνο 2019, επωφελούμενα από την ακύρωση της Συμφωνίας Ανταλλαγής Επιτοκίων (IRS) έναντι έκδοσης ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου (ΟΕΔ) στα μέσα Φεβρουαρίου του 2019. Σε τριμηνιαία βάση, τα καθαρά έσοδα από τόκους αυξήθηκαν για 2ο συνεχόμενο τρίμηνο κατά €19 εκατ. σε €309 εκατ. (+6% σε σχέση με το Α΄ τρίμηνο 2019). Οι εκταμιεύσεις δανείων της ΕΤΕ προς επιχειρήσεις στην Ελλάδα αυξήθηκαν σε €0,8 δισ. το Β’ τρίμηνο 2019 από €0,6 δισ. το προηγούμενο τρίμηνο
- Τα κέρδη από χρηματοοικονομικές πράξεις και λοιπά έσοδα διαμορφώθηκαν σε €151 εκατ. το Α’ εξάμηνο 2019 έναντι ζημιών ύψους €19 εκατ. το Α’ εξάμηνο 2018, ενσωματώνοντας μη επαναλαμβανόμενα κέρδη σχετιζόμενα με την αντικατάσταση της Συμφωνίας Ανταλλαγής Επιτοκίων με ΟΕΔ το Α’ τρίμηνο 2019 (€59 εκατ.) και την πώληση του ξενοδοχείου “Grand Hotel” κατά το Β’ τρίμηνο 2019 (€30 εκατ.)
- Οι λειτουργικές δαπάνες υποχώρησαν κατά 7% σε ετήσια βάση σε €408 εκατ. το Α’ εξάμηνο 2019, αντανακλώντας τόσο την περιστολή των δαπανών προσωπικού (-6% σε ετήσια βάση), όσο και την υποχώρηση των γενικών διοικητικών εξόδων και αποσβέσεων (-7% σε ετήσια βάση). Ως αποτέλεσμα, ο δείκτης Κόστους προς Λειτουργικά Έσοδα βελτιώθηκε σε 47% το Α΄ εξάμηνο 2019 από 66% το εξάμηνο του προηγούμενου έτους, με το δείκτη Κόστους προς Οργανικά Έσοδα να διαμορφώνεται σε 57% το Α΄ εξάμηνο 2019 από 64% το Α΄ εξάμηνο 2018
- Τα οργανικά κέρδη προ προβλέψεων σημείωσαν αύξηση για 3ο συναπτό τρίμηνο, ανερχόμενα σε €165 εκατ. (+14% σε τριμηνιαία βάση). Σε επίπεδο εξαμήνου, τα οργανικά κέρδη προ προβλέψεων διαμορφώθηκαν σε €310 εκατ. (+26% σε ετήσια βάση)
- Οι προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις ανήλθαν σε €204 εκατ. το Α΄ εξάμηνο 2019, με το κόστος πιστωτικού κινδύνου να διαμορφώνεται σε 136μ.β., κοντά στα επίπεδα του Α’ εξαμήνου 2018, όπου το επαναλαμβανόμενο κόστος πιστωτικού κινδύνου είχε ανέλθει σε 132μ.β.
- Τα κέρδη μετά φόρων από διακοπείσες δραστηριότητες το Α’ εξάμηνο 2019 ενσωματώνουν το κεφαλαιακό κέρδος από την πώληση της συμμετοχής μας στην ΠΑΝΓΑΙΑ