Μόνο διαφημίσεις δεν επιστρατεύει η κυπριακή κυβέρνηση για να (από)δείξει την εμπέδωση της αλλαγής στάσης απέναντι στη Ρωσία και τα ρωσικά κεφάλαια, μερικές μόνο ημέρες μετά τα δημοσιεύματα του OCCRP για εμπλοκή της νομικής εταιρίας του Νίκου Αναστασιάδη σε σκάνδαλο ξεπλύματος ρώσικου χρήματος.
Η προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας διέψευσε το δημοσίευμα και απείλησε με μηνύσεις και αγωγές τους δημοσιογράφους που ανέδειξαν το θέμα, προκαλώντας αντιδράσεις διεθνώς και καταγγελίες για απόπειρα φίμωσης των media. Μερικές ημέρες αργότερα, ο “Φιλελεύθερος” της Κύπρου με εκτενές άρθρο επιχειρεί να σκιαγραφήσει την αντιστροφή της εικόνας του παραδείσου για τους Ρώσους ολιγάρχες που είχε η χώρα μέχρι τώρα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Μάιο την Κύπρο επισκέφθηκε αμερικανικό κλιμάκιο που είχε συζητήσεις με όλες τις εποπτικές και ελεγκτικές αρχές για ζητήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Εν συνεχεία οι κυπριακές αρχές απέστειλαν ειδοποιιήσεις σε Ρώσους καταθέτες ζητώντας τους να απομακρύνουν τα κεφάλαιά τους από τη χώρα, απειλώντας με βίαιο κλείσιμο λογαριασμών σε διαφορετική περίπτωση.
Στις ΗΠΑ, επίσης, έχει ψηφιστεί νομοσχέδιο για την άρση του εμπάργκοπώλησης όπλων στην Κύπρο, στο πλαίσιο του οποίου τίθενται ως προϋπόθεση η απομάκρυνση από τη ρωσική σφαίρα επιρροής. Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη η χάραξη και εδραίωση του East Med, έργο που τίθεται υπό την αιγίδα των ΗΠΑ και στόχο έχει τον έλεγχο του ανατολικού ενεργειακού διαδρόμου της ΕΕ.
Είναι περισσότερο προφανές ότι οι νέες γεωπολιτικές και γεωοικονομικές επιλογές της κυπριακής κυβέρνησης δεν συνάδουν με το προφίλ και το άτυπο status quo της Κύπρου ως παραδείσου και ορμητηρίου για το ρώσικο χρήμα και τους ολιγάρχες.
Τούτων δοθέντων μόνο τυχαία δεν είναι η ανάδειξη των θεμάτων αυτών μετά την αποπληρωμή του ρώσικου δανείου 1 δισ από την Κύπρο.
Φεύγουν οι Ρώσοι
Σύμφωνα με δημοσίευμα του «Φιλελεύθερου» Κύπρου, οι Ρώσοι μειώνουν την παρουσία τους στην Κύπρο είτε πρόκειται για τις καταθέσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα είτε για την κάμψη των τουριστών ή και για τη μείωση που παρατηρείται στον αριθμό των Ρώσων που δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στην Κύπρο, ακόμα και των…τουριστών!
Τα στοιχεία που παρουσιάζει ο «Φ» δείχνουν ότι σταδιακά παρατηρείται ανατροπή από αυτά που ξέραμε πριν μερικά χρόνια. Οι αυστηρές νομοθεσίες για το ξέπλυμα χρήματος, το πόσο ακριβό είναι το κυπριακό τουριστικό προϊόν για τα εισοδήματα των Ρώσων που επισκέπτονται την Κύπρο και ο ανταγωνισμός με άλλους προορισμούς έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα.
Η Κύπρος έχει αλλάξει το οικονομικό της μοντέλο και πλέον στρέφεται προς νέες επιχειρήσεις με φυσική παρουσία και ουσιαστική δραστηριοποίηση στο νησί, αντί των ξένων καταθέσεων και τις εταιρείες-κέλυφος. Από το 2017 και μετά εντάθηκαν οι πιέσεις των ΗΠΑ προς την Κύπρο. Ως απάντηση, η Κεντρική Τράπεζα έκλεισε εταιρείες-βιτρίνες και έδωσε εντολή στις τράπεζες να κάνουν συνεντεύξεις με τους καταθέτες τους και να τους ζητούν φορολογικά πιστοποιητικά. Πολλοί, που δεν πληρούσαν τα κριτήρια, είδαν τους λογαριασμούς τους να κλείνουν.
Τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας συνηγορούν προς την κατεύθυνση της συστηματικής φυγής ρωσικών κεφαλαίων. Η ουσία είναι ότι οι καταθέσεις των Ρώσων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα τέλος Ιουνίου ήταν 6,78 δισ. ευρώ από 21,51 δισ. ευρώ που ήταν τέλος του 2012. Η διαφορά είναι τεράστια και οι καταθέσεις σε σύγκριση με επτά χρόνια πριν είναι λιγότερες κατά 14,79 δισ. ευρώ. Το 2013, με το κούρεμα των καταθέσεων, οι καταθέσεις των Ρώσων μειώθηκαν στα 11,76 δισ. ευρώ. Από το 2013 μέχρι τέλος Ιουνίου οι ρωσικές καταθέσεις που έφυγαν από το σύστημα είναι 5,03 δισ. ευρώ.
Σε επίπεδο τουρισμού στο εξάμηνο, τα έσοδα από τη Ρωσία σημείωναν μείωση κατά 7,2% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018, φθάνοντας τα €96 εκατ. Τους επτά μήνες του 2019 επισκέφθηκαν την Κύπρο 418.991 Ρώσοι, αριθμός κατά 4,5% χαμηλότερος από το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Κερδισμένη τουριστικά από τη Ρωσία είναι η Τουρκία. Το 2018 την Τουρκία επισκέφθηκαν 5,7 εκατομμύρια Ρώσοι, αριθμός κατά 21% περισσότεροι σε σχέση με το 2017. Το 2019 ενδέχεται να σημειωθεί νέο ρεκόρ. Ως προς τα στοιχεία που αφορούν την Κύπρο, το 2018 επισκέφθηκαν την Κύπρο 783.631 Ρώσοι από 824.494 το 2017. Το 2015 ο αριθμός ήταν 524.853 Ρώσοι τουρίστες και το 2014 στις 636.766. Πριν δέκα χρόνια ο αριθμός των Ρώσων τουριστών που επισκέφθηκαν την Κύπρο ήταν 180.926 παρουσιάζοντας άνοδο 602.705.
Τους επτά μήνες του 2019 επισκέφθηκαν την Κύπρο 418.991 Ρώσοι, αριθμός κατά 4,5% χαμηλότερος από το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Κερδισμένη τουριστικά από τη Ρωσία είναι η Τουρκία. Το 2018 την Τουρκία επισκέφθηκαν 5,7 εκατομμύρια Ρώσοι, αριθμός κατά 21% μεγαλύτερος σε σχέση με το 2017. Το 2019 ενδέχεται να σημειωθεί νέο ρεκόρ. Ως προς τα στοιχεία που αφορούν την Κύπρο, το 2018 επισκέφθηκαν την Κύπρο 783.631 Ρώσοι από 824.494 το 2017. Το 2015 ο αριθμός ήταν 524.853 Ρώσοι τουρίστες και το 2014 στις 636.766. Πριν από δέκα χρόνια ο αριθμός των Ρώσων τουριστών που επισκέφθηκαν την Κύπρο ήταν 180.926 παρουσιάζοντας άνοδο 602.705.