Σε λεπτό στρώμα πάγου μεταξύ της αμερικανικής στρατηγικής για την απομόνωση του Ιράν και του διακηρυγμένου στόχου της Ευρώπης για τη διάσωση της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης JCPOA, προσπαθεί να ισορροπήσει η ελληνική κυβέρνηση, ενώ παράλληλα δεν θέλει να καταναλώσει ούτε πολιτικό, αλλά ούτε και διπλωματικό κεφάλαιο, λίγο πριν τις επαφές του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Εμμάνουελ Μακρόν και την Άγκελα Μέρκελ και ενώ η νέα αμυντική συμφωνία ΗΠΑ-Ελλάδας βρίσκεται στην τελική ευθεία.
Αυτό προκύπτει και από τις δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη στον ANT1, όπου επιβεβαίωσε ότι η Ελλάδα έχει δεχθεί πολυεπίπεδες πιέσεις για το ζήτημα του τάνκερ που φαίνεται να κινείται προς την Καλαμάτα, διαψεύδοντας χθεσινές διαρροές κύκλων του ΥΠΕΞ, που υποβίβαζαν το επίπεδο των αμερικανικών οχλήσεων.
“έχουμε υποστεί πιέσεις, υπάρχουν συγκεκριμένα αιτήματα που έχουν διαβιβαστεί από τις αμερικανικές Αρχές”
Αυτό βέβαια διασαφηνίστηκε πέραν πάσης αμφιβολίας από τις δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, ο οποίος απείλησε, χωρίς περιστροφές, με κυρώσεις όσους κατ΄ οιοδήποτε τρόπο βοηθήσουν ή διευκολύνουν το τάνκερ.
Επιχειρώντας να διασκεδάσει τις ανησυχίες αυτές, ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, είπε ότι
“εμείς στέλνουμε μήνυμα, ότι δεν είμαστε διατεθειμένοι να διευκολύνουμε την μεταφορά του πετρελαίου προς την Συρία, σε κανένα ενδεχόμενο, δεν θέλουμε να διευκολύνουμε την πορεία αυτού του πλοίου προς την Συρία».
Ωστόσο, θέλοντας να δείξει σεβασμό στις αποφάσεις ευρωπαϊκών δικαστηρίων και να ανακατευθύνει τις πιέσεις τις ΗΠΑ προς τις Βρυξέλλες και το Λονδίνο, τόνισε ότι
“το πλοίο σταμάτησε στο Γιβραλτάρ μετά από ένταλμα και εκδόθηκε απόφαση από το δικαστήριο του Γιβραλτάρ, που λέει ότι δεν εμπίπτει στους περιορισμούς που έχει θέσει η ΕΕ, σε σχέση με τη διακίνηση ιρανικού πετρελαίου και για αυτό το άφησαν να φύγει”.
Η αναφορά του, καταδεικνύει ότι η Ελλάδα, ως κράτος μέλος της ΕΕ, ακολουθεί τις πολιτικές της ΕΕ, όπως άλλωστε έπραξε και η Μεγάλη Βρετανία στο Γιβραλτάρ, που έχουν ακόμα στενότερες σχέσεις με τις ΗΠΑ.
Ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, επίσης επισήμανε ότι:
«Το εν λόγω πλοίο έχει δηλώσει ως λιμάνι προορισμού την Καλαμάτα, αλλά αυτό δεν σημαίνει τίποτα στην διεθνή ναυσιπλοΐα, δεν υπάρχει περίπτωση να προσεγγίσει ελληνικό λιμάνι, δεν μπορεί να δέσει σε κανέναν ελληνικό ντόκο. Το πλοίο μπορεί να μπει στα ελληνικά χωρικά ύδατα ή να αγκυροβολήσει κάπου, θα τα δούμε στην περίπτωση που συμβούν».
Ουσιαστικά, απέφυγε να απαντήσει στο πως θα κινηθεί η Ελλάδα σε μια τέτοια περίπτωση, γεγονός που αυξάνει τον γεωπολιτικό κίνδυνο, καθώς θολώνει το τοπίο για τις ενδεχόμενες δράσεις της Ελλάδας και ως εκ τούτου μπορεί να θεωρηθεί ότι “κλείνει το μάτι” στο Ιράν, σε μια προσπάθεια να μην προκαλέσει τη μήνη των Βρυξελλών.
Παράλληλα ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών διατήρησε αποστάσεις και από τα σενάρια για ιρανική κυβερνητική εμπλοκή στο τάνκερ, λέγοντας ότι
“δεν νομίζω ότι εμπλέκεται το Ιράν, δεν μας έχει ζητήσει τίποτα η κυβέρνηση του Ιράν, δεν νομίζω ότι εμπλέκεται η κυβέρνηση του, είναι μια ιδιωτική επιχειρηματική κίνηση, ενδεχομένως να υπάρχει κυβερνητική στήριξη. Συζητάμε για ένα φορτίο μεγάλη αξίας, έχει αυτοτελή αξία , που μπορεί να ξεφορτώσει σε λιμάνι τρίτων χωρών, όχι της ΕΕ”.
Παρ’ όλα αυτά, ασαφές παραμένει αν εμπλέκονται Έλληνες εφοπλιστές, σενάριο που κερδίζει έδαφος μετά τις χθεσινές διαρροές της πρεσβείας των ΗΠΑ στην “Καθημερινή”, και τις συνεπακόλουθες δηλώσεις του Μάικ Πομπέο. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι για το θέμα μέχρι στιγμής δηλώσεις έχουν κάνει ο υπουργός Ναυτιλίας, Γιάννης Πλακιωτάκης ο οποίος περιοριζόταν σε ζητήματα τεχνικής φύσεως και τώρα ο αναπληρωτής υπουργός για θέματα ΕΕ. Αντιθέτως τόσο ο εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών, όσο και ο υπουργός, Νίκος Δένδιας, τηρούν σιγή ιχθύος, θέλοντας να κρατήσουν χαμηλούς τόνους και να μην τροφοδοτήσουν τα media, κάτι που βέβαια, μετά τις διαρροές και την παρέμβαση Πομπέο είναι αναπόφευκτο.
