Ενώ στην Ουάσιγκτον η αντιπαράθεση μεταξύ Λευκού Οίκου και Κογκρέσου για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία κορυφώνεται, με ομάδες γερουσιαστών να εγκαλούν με επιστολές και δημόσιες δηλώσεις τον Ντόναλντ Τραμπ, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, δεν καθυστερεί απλώς την επιβολή κυρώσεων στην Άγκυρα, αλλά δίνει και δώρα “κάτω από το τραπέζι” στον Ταγίπ Ερντογάν.
Η Τουρκία, που έχει ήδη παραλάβει 15 φορτία με εξαρτήματα των S-400, προκαλεί ακόμα τη μήνη των ΗΠΑ, που απειλούσαν με κυρώσεις σε περίπτωση που ολοκληρωθεί η συναλλαγή με τη Ρωσία, στέλνοντας μηνύματα ρηγμάτωσης του αρραγούς μετώπου κατά της Ρωσίας, αφού ο Τραμπ αποτίναξε από πάνω του τη ρετσινιά της προεκλογικής συνεργασίας με το Κρεμλίνο για την εκλογή του, μετά την ολοκλήρωση της έρευνας Μιούλερ. Έτσι, ενώ οι ΗΠΑ βιώνουν ένα ακόμα ιδιότυπο θεσμικό μπρα-ντε-φερ, το NATO αγωνίζεται να διατηρήσει τη συνοχή του, απέναντι στη Ρωσία, να πείσει τους Ευρωπαίους για την αποτελεσματικότητά του και τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης για την πολιτική βούληση να τις υπερασπιστεί έναντι της ρωσικής επιθετικότητας.
Παρ’ όλα αυτά ο Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε με πρόδηλη διστακτικότητα και προσπαθώντας να διαχύσει τις ευθύνες στον Μπαράκ Ομπάμα, τη διακοπή της συμμετοχής της Τουρκίας το πρόγραμμα των F-35, χωρίς ούτε τότε να γίνει σαφής, ρητορική που ερμηνεύεται ως προσπάθεια να μείνει ανοιχτό το θέμα για περαιτέρω διαβουλεύσεις. Η ενδοτικότητα του προέδρου των ΗΠΑ, όμως, δεν σταματά εκεί, καθώς έστειλε στη Άγκυρα τον ειδικό απεσταλμένο για το Κουρδικό προκειμένου, εν μέσω αυτού του κλίματος, να διαπραγματευτεί για τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας εντός συριακού εδάφους, με τον Μελβούτ Τσαβούσογλου να χαρακτηρίζει σήμερα τις προτάσεις των ΗΠΑ “μη ικανοποιητικές”. Και σαν όλα αυτά να μην έχουν ήδη προκαλέσει αντιδράσεις εντός των ΗΠΑ αλλά και μεταξύ των συμμάχων τους, ο Ντόναλντ Τραμπ απελευθέρωσε χθες τον Τούρκο τραπεζίτη του Ταγίπ Ερντογάν Μεχμέτ Χακάν Ατίλα, ο οποίος βρίσκεται στην Άγκυρα.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η Fitch σε report λίγες ώρες πριν την παραλαβή των S-400 είχε αξιολογήσει τις επιπτώσεις από τις εν δυνάμει κυρώσεις των ΗΠΑ στην Τουρκία ως περιορισμένες και μάλλον ελεγχόμενες. Το Crisis Monitor, είχε σε αναλύσεις του κινηθεί ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο αναδεικνύοντας παράλληλα και την οπτική γωνία της Fitch ως καταλυτική. Παράλληλα, το CM επισήμανε τον παράγοντα της μεταχρονολογημένης ανακοίνωσης και του επικοινωνιακού χειρισμού από τον Τραμπ και τα τουρκικά media, ως μέρος της ευρύτερης συνεννόησης με τον Ερντογάν, το πλαίσιο της οποίας διατυπώθηκε μετά τη συνάντηση που είχαν οι δύο πρόεδροι στην Οσάκα της Ιαπωνίας στο περιθώρια της Συνόδου Κορυφής των G-20.
Η δυναμική αυτή που δημιουργείται από τη σύγκρουση του Τραμπ με τη Γερουσία και τη Βουλή, καθώς και οι αποφάσεις που αυτόνομα λαμβάνει, πριμοδοτούν την τουρκική στάση έναντι των ΗΠΑ και συμβάλλουν τα μάλα στην αναπτέρωση του κύρους του Ταγίπ Ερντογάν στο εσωτερικό, ενώ παράλληλα υπονομεύουν τη στάση των ΗΠΑ σε σειρά άλλων ζητημάτων απέναντι στην Τουρκία, δημιουργώντας την εντύπωση ότι τίθεται υπό αναθεώρηση με στόχο την αναπροσαρμογή της.
Υπ’ αυτό το πρίσμα, το άρθρο του Κώστα Σημίτη στην “Καθημερινή” που έκανε λόγο για επικείμενη αλλαγή στάσης των συμμάχων απέναντι στην Τουρκία μετεκλογικά και προωθούσε την ιδέα της ανάληψης από την Ελλάδα πρωτοβουλίας, σε διμερές επίπεδο για την επίλυση ζητημάτων, φαίνεται τώρα πιο επίκαιρο από ποτέ.
