Πολλών αναγνώσεων επιδέχονται οι δηλώσεις κορυφαίων Ευρωπαίων παραγόντων πριν και μετά το Eurogroup για τα περιθώρια τροποποίησης του μεταμνημονιακού πλαισίου εποπτείας της Ελλάδας, αλλά ουσιαστικά δεν διαφοροποιείται από αυτό που ετίθεντο στην προηγούμενη κυβέρνηση, τουλάχιστον σε πρώτη φάση και χωρίς να έχει υπάρξει επίσημη επαφή με τον νέο υπουργό Οικονομικών.
Έτσι, χθες, οι πρώτες θέσεις αξιωματούχων που διατυπώθηκαν αποτέλεσαν στην ουσία επαναδιατύπωση των όσων έχουν μέχρι τώρα ειπωθεί, αλλά το ύφος, ο τόνος και ο χρονισμός δημιουργούν πολλές φορές διαφορετική αίσθηση ή πολλές φορές ο συνδυασμός τους να κρύβει διαφορετικά μηνύματα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κλάους Ρέγκλινγκ θα βρεθεί στην Ελλάδα την επόμενη εβδομάδα για το συνέδριο του Economist, θεωρείται βέβαιο ότι θα έχει επαφές με τη νέα ελληνική κυβέρνηση, διαμορφώνοντας έτσι το έδαφος για την επόμενη σύνοδο του Eurogroup.
Ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, υιοθέτησε μια σαφώς πιο διπλωματική στάση έναντι της νέας κυβέρνησης, χωρίς ωστόσο να προδικάζει αποφάσεις, αλλά με αλλαγμένο ύφος, διατυπώσεις και… συνεπώς μήνυμα και προδιάθεση. Ο κ. Ρέγκλινγκ, αντίθετα, παρά την αρχική του τοποθέτηση που εξέφραζε δυσαρέσκεια αναφορικά με την μονομερή κατάργηση της προνομοθετημενης μείωσης του αφορολογήτου, όταν ετέθη συγκεκριμένη ερώτηση αναφορικά με το εάν θα πρέπει να εφαρμοστεί τελικά το μειωμένο αφορολόγητο από το 2020, ο Ρέγκλινγκ απέφυγε να υψώσει τείχη και προτίμησε χαμηλότερους τόνους και… διαδικασίες, δηλώνοντας ότι
“Ξέρουμε ότι η νέα κυβέρνηση έχει εξαγγείλει προεκλογικά ορισμένα φορολογικά μέτρα”
ενώ πρόσθεσε πως
«δεν χρειάζεται να είναι τα παλιά μέτρα, περιμένουμε να ακούσουμε τις θέσεις της κυβέρνησης».
Στη συνέχεια, ο Κλάους Ρέγκλινγκ έγινε πιο συγκεκριμένος, καθώς απαντώντας σε ερώτηση επί του πρωτογενούς πλεονάσματος ξεκαθάρισε ότι ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ είναι «ακρογωνιαίος λίθος» του προγράμματος και παρ’ ότι η Ελλάδα δεν βρίσκεται πλέον σε πρόγραμμα η συγκεκριμένη δέσμευση αποτελεί ένα από τα προαπαιτούμενα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
«Δεν μπορώ να δω πως θα μπορούσε να αλλάξει χωρίς να επηρεάζει την ανάλυση βιωσιμότητας χρέους»
είπε.
Η δήλωση αυτή, καταδεικνύει την θετική προδιάθεση, αρχικά, αλλά καθιστά την προοπτική αλλαγής στο συμφωνηθέντος στόχου αρκετά πολυδαίδαλη, αφήνοντας να εννοηθεί, εν αντιθέσει με τα όσα δήλωσαν ο Πιερ Μοσκοβισί και ο Μάριο Σεντένο, ότι τέτοια ζητήματα δεν είναι αποκλειστικά θέμα του Eurogroup.
Εγείροντας θέμα ανάλυσης βιωσιμότητας του χρέους, ο Κλάους Ρέγκλινγκ, δείχνει ότι το ζήτημα εμπίπτει στον ESM και εν μέρει στην ΕΚΤ, φορείς που καταρτίζουν τις εκθέσεις βιωσιμότητας του χρέους, μετά την αποχώρηση του ΔΝΤ, το οποίο όμως, πάλι θα έχει λόγο, καθώς διατηρεί status τεχνικού συμβούλου.
Με δεδομένο το αυξημένο ειδικό βάρος του Βερολίνου στις αποφάσεις του ESM, είναι προφανές, ότι οποιεσδήποτε αποφάσεις θα πρέπει να συζητηθούν σε κεντρικό επίπεδο, μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και της Άγκελα Μέρκελ, αλλά να τύχουν της αποδοχής και των συγκυβενρώντων Σοσιαλδημοκρατών. Αυτή τη στιγμή, όμως, οι κυβερνητικές ισορροπίες στο Βερολίνο είναι οριακές και η Μέρκελ δεν φαίνεται διατεθειμένη να τις πιέσει περαιτέρω, καθώς τα ανοιχτά μέτωπα είναι πολλά και οι Σοσιαλδημοκράτες αναζητούν αφορμές για να αποχωρήσουν. Συνεπώς, το σκηνικό που διαμορφώνεται δείχνει ότι οποιαδήποτε απόφαση για αλλαγή του στόχου των πλεονασμάτων θα αργήσει, καθώς οι ισορροπίες σε ΕΕ και Βερολίνο επαναπροσδιορίζονται, διαδικασίες που συνήθως διαρκούν πολύ.
Το κλίμα των δηλώσεων
Ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο και ο επίτροπος Μοσκοβισί σε αρχικές τους δηλώσεις επέμειναν ότι το ζήτημα της μείωσης των πλεονασμάτων είναι θέμα του Eurogroup, χωρίς ωστόσο να απορρίπτουν απριόρι μια τέτοια προοπτική.
Το ενιαίο μήνυμα ήταν ότι «οι δεσμεύσεις πρέπει να τηρούνται», ο Μοσκοβισί έστειλε το μήνυμα «συγχαρητήρια, καλωσήρθατε, καλή τύχη και οι μεταρρυθμίσεις είναι ο σωστός δρόμος για την ανάπτυξη την οποία περιμένει ο ελληνικός λαός».
Εντύπωση προκάλεσε ότι κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου, ο Πιερ Μοσκοβισί μνημόνευσε ονομαστικά τους Αλέξη Τσίπρα, Ευκλείδη Τσακαλώτο και Γιώργο Χουλιαράκη, ενώ τόσο ο Μάριο Σεντένο όσο και Κλάους Ρέγκλινγκ αναγνώρισαν ότι η οικονομία είναι σήμερα σε καλύτερη κατάσταση απ’ ότι πριν τέσσερα χρόνια.