Λίγες μέρες μετά τη διαρροή, που δεν διαψεύστηκε, ότι ο Λευκός Οίκος εξέτασε τη νομιμότητα της καρατόμησης του προέδρου της Fed, Τζερόμ Πάουλ, η Επιτροπή Ανοιχτών Αγορών (FOMC) ανακοίνωσε ότι διατηρεί σταθερά τα επιτόκια, όπως αναμενόταν, αφήνοντας παράλληλα ανοιχτό το ενδεχόμενο μείωσής τους σε μετεγενέστερο στάδιο.
Δηλαδή, η Fed με την οικονομία να αναπτύσσεται με 3,2%, την απασχόληση σε ιστορικά χαμηλά και το Real Estate να δίνει ενδείξεις φούσκας αποφάσισε όχι μόνο την ανακοπή του ανοδικού κύκλου επιτοκίων, αλλά παράλληλα σηματοδότησε ενδεχόμενες μειώσεις, γιατί ο πληθωρισμός τρέχει με 1,8%(!).
Κατά τον καθορισμό του χρονικού ορίζοντα και του μεγέθους των μελλοντικών προσαρμογών στο στόχο για το ποσοστό των ομοσπονδιακών κεφαλαίων, η επιτροπή θα αξιολογήσει τις πραγματωθείσες και αναμενόμενες οικονομικές συνθήκες σε σχέση με το μέγιστο στόχο της απασχόλησης και το συμμετρικό στόχο πληθωρισμού 2%. Στην αξιολόγηση αυτή θα ληφθεί υπόψη ένα ευρύ φάσμα πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων για τις συνθήκες της αγοράς εργασίας, των δεικτών των πληθωριστικών πιέσεων και των προσδοκιών για τον πληθωρισμό, καθώς και στοιχεία σχετικά με τις χρηματοπιστωτικές και διεθνείς εξελίξεις,
αναφέρεται στην κατακλείδα της ανακοίνωσης της Fed, εισάγοντας στην εξίσωση εξωγενείς παράγοντες που δεν προσδιορίζει, αλλά επισημαίνει ότι θα είναι ευρύ το φάσμα των πληροφοριών, όχι των στοιχείων ή των δεικτών.
Οι αξιωματούχοι της Fed δεν αναμένουν να πραγματοποιήσουν αλλαγές στην επιτοκιακή πολιτική αυτό το έτος εν μέσω ανησυχιών σχετικά με τις συνεχιζόμενες εμπορικές διαπραγματεύσεις, το Brexit και την προοπτική μεγαλύτερης αναμενόμενης οικονομικής επιβράδυνσης στην Ευρώπη και την Κίνα
σύμφωνα με τα πρακτικά της συνεδρίασης της FOMC του Μαρτίου. Παράλληλα όμως επισημαίνεται ήδη από τον Μάριο ότι οι απόψεις τους σχετικά με
το κατάλληλο εύρος στόχων για το ποσοστό των ομοσπονδιακών κεφαλαίων θα μπορούσαν να μετατοπιστούν προς οποιαδήποτε κατεύθυνση εισερχόμενα δεδομένα και άλλες εξελίξεις.
Ήδη, η επιτοκιακή πολιτική μεταβλήθηκε από ανακόπτοντας τον κύκλο αυξήσεων και θέτοντας επί τάπητος αιτίες για ενδεχόμενη μείωσή τους. Οι αξιωματούχοι της FOMC έχουν ήδη αρχίσει να διαφοροποιούνται, η επίτευξη ομοφωνίας μοιάζει με ασκήσεις ισορροπίας, αίσθηση που επηρεάζει προοδευτικά τις αγορές, καθώς τα σήματα που εκπέμπονται αρχίζουν να είναι πιο θολά.
Η απόφαση της Fed ακολουθεί την αντίστοιχη της ΕΚΤ που επίσης διατήρησε σταθερά τα επιτόκια και ενεργοποίησε το τρίτο πρόγραμμα υποστήριξης TLTRO’s, με στόχο την αύξηση της ρευστότητας στην οικονομία, καθώς ο πληθωρισμός δεν δείχνει να ξεκολλάει από το 1,1-1,2%.
Μεταξύ των δυο αποφάσεων έχει προηγηθεί η επίθεση του Τραμπ στον Μάριο Ντράγκι, που τον κατηγόρησε για τη χειραγώγηση του ευρώ, με τις αποφάσεις του, τα σενάρια για καρατόμηση του Πάουελ και δημόσιες τοποθετήσεις του Τραμπ για την πολιτική που θα έπρεπε να ακολουθήσει η Fed.
Με δεδομένη αυτή την αλληλουχία γεγονότων, μετά τη συνεδρίαση της Fed ο Τζερόμ Πάουελ ερωτηθείς από δημοσιογράφους για τα σενάρια καρατόμησής του απάντησε ότι σκοπεύει να εξαντλήσει τη θητεία του.
Υπ’ αυτό το πολιτικο-οικονομικό πρίσμα. οι αποφάσεις της Fed την θέτουν σε ανταγωνιστική τροχιά απέναντι στην ΕΚΤ, σχηματισμός που ακόμα δεν είναι εύκολα αντιληπτός, αλλά γίνεται προοδευτικά, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ εστιάζει διαρκώς στο μέτωπο των ισοτιμιών. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ επιχειρεί μια διασταλτική αν όχι διαστρεβλωτική προσέγγιση της πολιτικής των κεντρικών τραπεζών, ως προς τον αντίκτυπο που έχουν στο μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών, όταν στην πραγματικότητα οι κεντρικές τράπεζες απαντούν σε διλήμματα και στοιχεία από το πεδίο της πραγματικής οικονομίας και λαμβάνουν υπόψη τους συγκεκριμένους δείκτες και παραμέτρους.
Η οπτική του Ντόναλντ Τραμπ, από την οποία απορρέουν πολιτικές και στρατηγικές αποφάσεις έρχεται σε σύγκρουση με το διεθνές σύστημα λειτουργίας των κεντρικών τραπεζών και κατ’ επέκταση των αγορών, οδηγώντας στη δημιουργία ανταγωνισμού κεντρικών τραπεζών, ο οποίος αποτελεί στην ουσία, το πρώτο στάδιο της προετοιμασίας για νομισματικούς πολέμους.
Ακόμα κι αν η απόφαση της Fed ήταν απόλυτα απεξαρτημένη από τα σχέδια και τις επιδιώξεις του Ντόναλντ Τραμπ, οι δηλώσεις και οι διαρκείς πιέσεις του προέδρου των ΗΠΑ υπονομεύουν την ανεξαρτησία και κατ’ επέκταση τη δυνατότητα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας να διαχειριστεί κρίσεις, καθώς προοδευτικά καλλιεργείται έδαφος αμφισβήτησης της αντικειμενικότητας των αποφάσεών της.
Η απόφαση της Fed
Αναλυτικά, επτά από τα 17 μέλη εξέφρασαν την άποψη πως θα ήταν κατάλληλο να μειωθούν τα επιτόκια κατά μισή ποσοστιαία μονάδα εντός του τρέχοντος έτους, ενώ ένας τραπεζίτης θεώρησε επαρκή τη μείωση κατά 0,25 της μονάδας. Οι θέσεις αυτές, όπως εκφράστηκαν στις διήμερες εργασίες της Fed, συνιστούν μια σημαντική μεταβολή των απόψεων εντός της Ομοσπονδιακή Τράπεζας, καθώς πλέον μόνο ένας τραπεζίτης θεωρεί ενδεδειγμένη επιλογή την αύξηση των επιτοκίων εντός του 2019.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα μειώσει τα επιτόκια εφόσον κλιμακωθούν οι εντάσεις στις εμπορικές σχέσεις της χώρας με την Κίνα ή με άλλους εταίρους ή αν η αμερικανική οικονομία δείξει σημάδια κόπωσης. Στην παρούσα φάση, ωστόσο, η Fed εξακολουθεί να θεωρεί πως η αγορά εργασίας είναι ισχυρή, πως υπάρχει επέκταση της οικονομικής δραστηριότητας και, κατά συνέπεια, η αύξηση του πληθωρισμού θα αποτελέσει την πιθανότερη εξέλιξη. Δεν παραλείπει να προειδοποιήσει, ωστόσο, πως έχουν ενισχυθεί οι αβεβαιότητες για τη διατηρήσιμη ανάπτυξη της οικονομίας.
Οι διατυπώσεις αυτές χρησιμοποιούνται για πρώτη φορά από τη Fed και καταδεικνύουν υποστήριξη της πολιτικής του Ντόναλντ Τραμπ, που στην ουσία ήταν αυτό που ζητούσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ επί μήνες, όταν η μεταβλητότητα στις αγορές αυξάνονταν εξαιτίας της αναθεωρητικής τακτικής του και των υψηλών τόνων.
«Θα χρησιμοποιήσουμε τα εργαλεία μας κατάλληλα για να διαστηρήσουμε την οικονομική επέκταση… Η Fed είναι έτοιμη να δράσει αν χρειαστεί»
τόνισε ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ στη συνέντευξη Τύπου μετά τη σημερινή συνεδρίαση.
Χρειάζεται να δούμε περισσότερα για να προχωρήσουμε σε μείωση των επιτοκίων, σχολίασε. Ερωτηθείς για το τι θα συμβεί σε μια ενδεχόμενη συμφωνία με την Κίνα και αν μια τέτοια εξέλιξη θα απομάκρυνε την προοπτική μείωσης των επιτοκίων, είπε πως η Fed κοιτάζει τις ανησυχίες για την παγκόσμια ανάπτυξη και πως δεν βασίζει την απόφασή της σε μια κατηγορία δεδομένων.
«Έχω μια τετραετή θητεία και σκοπεύω να την συμπληρώσω»,
απάντησε ερωτηθείς για τις πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες ο Ντόναλτν Τραμπ είχε εξετάσει τρόπους για την απομάκρυνσή του από τη θέση του προέδρου της Fed. Η δήλωση αυτή, βέβαια, δεν συνιστά διάψευση των προθέσεων του προέδρου των ΗΠΑ, αλλά υπονοεί ότι θα κάνει, ο ίδιος, ότι είναι απαραίτητο για την εξαντλήσει.
Σε κάθε περίπτωση η διάθεση του Ντόναλντ Τραμπ να επηρεάσει, ελέγξει και ποδηγετήσει την Fed είναι διακηρυγμένη, οι αλλαγές πολιτικής της Fed και η νέα ρητορική αποτελούν ενδείξεις προς αυτή την κατεύθυνση. Ακόμα κι αν οι αγορές επιλέγουν τώρα να αγνοήσουν τα σημεία των καιρών, αν η κατάσταση εκτροχιαστεί, τότε θα ξεσπάσουν.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι προσφάτως η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ είχε αφήσει υπόνοιες για τον έλεγχο του πληθωρισμού στις ΗΠΑ, απαντώντας σε ερωτήσεις για τη σταθεροποίηση των αμερικανικών επιτοκίων.
