Εντείνει τη δραστηριότητα της στην κυπριακή ΑΟΖ η Τουρκία, καθώς όπως δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Μελβούτ Τσαβούσογλου, ο “Πορθητής” ξεκίνησε εργασίες στην κυπριακή ΑΟΖ. Οι δηλώσεις αυτές έρχονται τη στιγμή που πιέσεις από ΗΠΑ και ΕΕ κλιμακώνονται και ενώ τα πολυμερή σχήματα οικονομικής συνεργασίας και ασφάλειας στην περιοχή εδραιώνονται.
Το τουρκικό γεωτρύπανο που βρίσκεται δυτικά του Ακάμα, έχει ξεκινήσει εργασίες, ισχυρίστηκε σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε συνέντευξη που παραχώρησε στο τουρκικό πρακτορείο Anadolu. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ αναφερόμενος στις τουρκικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο ανέφερε πως το γεωτρύπανο Πορθητής, ξεκίνησε αμέσως γεώτρηση δυτικά της Πάφου, συμπληρώνοντας πως και το δεύτερο γεωτρύπανο της Τουρκίας που αρχικά θα πήγαινε στη Μαύρη Θάλασσα, οδεύει προς την ίδια περιοχή.
Αμέσως μετά τις δηλώσεις του Μελβούτ Τσαβούσογλου ακολούθησε η συνέντευξη Τύπου των ηγετών του ευρωπαϊκού Νότου, στο πλαίσιο της 6ης Συνόδου Κορυφής, που φιλοξενήθηκε στη Μάλτα, απ’ όπου εκφράστηκε ομόθυμα καταδίκη για τις ενέργειες της Τουρκίας, συμπαράσταση και αλληλεγγύη στην Κυρπαική Δημοκρατία και προειδοποιήσεις για κυρώσεις κατά της Άγκυρας.
Η συνέντευξη του Μελβούτ Τσαβούσογλου έρχεται τη στιγμή που οι τουρκικές προκλήσεις και παραβιάσεις στο Νότιο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο κλιμακώνονται σε αέρα και θάλασσα. Την ίδια στιγμή οι ΗΠΑ έχουν σε καραντίνα τον Ταγίπ Ερντογάν, μετά το τελεσίγραφο του εκτελούντος χρέη υπουργού Πάτρικ Σάναχαν και το ψήφισμα που υιοθέτησε το Κογκρέσο, παρά το προγραμματισμένο για το τέλος Ιουνίου ραντεβού με τον Ντόναλντ Τραμπ στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής των G-20 στην Ιαπωνία.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ ανοίγουν χαραμάδες διαλόγου με την Άγκυρα στο κουρδικό, όπου φαίνεται να δέχονται τη δημιουργία ζωνών ασφαλείας, αλλά δεν έχουν δείξει διάθεση αλλαγής στάσης στα F-35 και τα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου. Βέβαια, υπάρχουν και διαφορετικές εκδοχές, όπως αυτή που ξεδίπλωσε ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης σε άρθρο του στην Καθημερινή, αναφερόμενος σε ενδεχόμενη, επικείμενη αλλαγή θέσης των ΗΠΑ και της ΕΕ, έναντι Ελλάδας και Κύπρου, θέτοντας, κατ’ ουσία, θέμα συνεκμετάλλευσης με την Τουρκία, προκειμένου να διασφαλιστεί η ειρήνη στην περιοχή. Αν και η ερμηνεία του Κώστα Σημίτη προκάλεσε την αντίδραση της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, εν τούτοις παραμένει ένα σενάριο, η βιωσιμότητα του οποίου μένει να αποδειχθεί.
Τι είπε ο Τσαβούσογλου
Στη συνέντευξή του, ο Τούρκος ΥΠΕΞ εξέφρασε την άποψη ότι όλα θα μπουν στη θέση τους και πως δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για τη Μεσόγειο, λέγοντας ότι
«μόλις διασφαλιστούν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα όλων στο πλαίσιο του δικαίου και γνωρίζουν σχετικά με τον διαμοιρασμό δεν θα υπάρχει πρόβλημα».
Η δική τους ένσταση είναι τα βήματα που γίνονται μονομερώς, πρόσθεσε και εξέφρασε την εκτίμηση ότι
«σε αυτό το σημείο θα συμφωνήσουν, υποχρεωτικά θα συμφωνήσουν».
Οπως είπε, μια συμφωνία για το φυσικό αέριο δεν σημαίνει ‘αναγνώριση’ και έδωσε το παράδειγμα της Ταϊβάν την οποία όπως είπε
«δεν την αναγνωρίζουν όλοι αλλά όλοι κάνουν εμπόριο και συμφωνίες μαζί της».
Σε συνέντευξή του στο τουρκικό πρακτορείο Ανατολού, ο Τούρκος Υπουργός είπε ότι καμιά συμφωνία στην οποία δεν συμμετέχει και η Τουρκία δεν ισχύει.
«Και εμείς είμαστε στη Μεσόγειο και έχουμε ενημερώσει τα Ηνωμένα Έθνη για τα χωρικά μας ύδατα», είπε, υποστηρίζοντας ότι αυτό που έκανε η Τουρκία είναι εργασίες έρευνας και γεώτρησης στη δική υφαλοκρηπίδα και τις περιοχές που οι Τ/κ έχουν ‘αδειοδοτήσει’ την τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίου.
Ποιος είναι ο λόγος γι αυτό, διερωτήθηκε. «Ο λόγος είναι ότι παρά τις προειδοποιήσεις μας η ε/κ πλευρά έκανε μονομερώς σεισμικές έρευνες και τώρα ξεκίνησε γεωτρήσεις. Γιατί λέμε μονομερώς; Εδώ έχει δικαιώματα και η ‘τδβκ’ και ο τ/κ λαός. Αυτό το αποδέχεται και ο ρ/κ τομέας, και η ΕΕ το αποδέχεται. Εμείς τους είπαμε ‘να κάνετε αυτά τα βήματα αφού πρώτα διασφαλιστούν τα δικαιώματα των Τ/κ’. Λένε ‘μα αν το κάνουμε θα τους έχουμε αναγνωρίσει’. Όχι, σήμερα δεν αναγνωρίζουν όλοι την Ταϊβάν, αλλά όλοι κάνουν εμπόριο μαζί της και συμφωνίες. Ας είναι μέσω μιας ιδιωτικής εταιρείας, ας είναι μέσω της ΕΕ»,
πρόσθεσε ο Τσαβούσογλου.
Λένε, συνέχισε, ‘θα το κάνουμε όταν το πουλήσουμε’. «Τους λέμε ‘γιατί δεν το κάνεις τώρα;’. Μας λένε ‘τώρα δεν μπορώ να το κάνω’ και τους λέμε ‘μα αν δεν μπορείς να το κάνεις τώρα δεν θα το κάνεις ούτε όταν το πουλήσεις’. Δεν θα τα διασφαλίσουν τα δικαιώματά τους, εμείς άλλωστε δεν τους εμπιστευόμαστε. Το είδαμε και στις διαπραγματεύσεις. Ακόμη και στα θέματα που συμφωνήσαμε την επόμενη μέρα κάνουν πίσω», πρόσθεσε.
Σε αυτές τις διαπραγματεύσεις, υποστήριξε ο Τούρκος ΥΠΕΞ, τα τελευταία πέντε χρόνια είδε ότι «δεν τηρούν καμιά από την υπόσχεσή τους, καμιά. Κάθε μέρα τις αλλάζουν. Γι αυτό κι εμείς κάναμε το δικό μας βήμα μόνοι μας. Δηλαδή για να προστατεύσουμε τα συμφέροντα της Τουρκίας εδώ, για να προστατεύσουμε τα δικαιώματα της Τουρκίας και του ‘τ/κ λαού’ στείλαμε το γεωτρύπανό μας στην περιοχή».
Οπως υποστήριξε περαιτέρω, με την αποστολή του γεωτρύπανού τους, η ε/κ πλευρά πανικοβλήθηκε.
«Στην αρχή υπήρξαν κάποιες αντιδράσεις κι εμείς απαντήσαμε. Αλλά πέραν από αυτό ενημερώσαμε όλους. Για παράδειγμα μετά που ενημερώσαμε τη Βρετανία αυτή την περιοχή την θεωρούν ως αμφισβητούμενη περιοχή. Αν δούμε τη δήλωση των ΗΠΑ βλέπουμε ότι είναι ισορροπημένη σε σχέση με την ανακοίνωση της ΕΕ. Εμείς έχουμε στείλει επιστολή σε όλα τα Υπουργεία Εξωτερικών των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και τα ΥΠΕΞ των μελών της ΕΕ και την Μογκερίνι αναφέροντας τα δικαιώματα της Τουρκίας και των Τ/κ μέσα στο νομικό πλαίσιο. Επιπλέον και εδώ το Υπουργείο Εξωτερικών μας καλώντας τους Πρέσβεις των χωρών αυτών εδώ (στην Άγκυρα) τους ενημέρωσε με τον ίδιο τρόπο και επηρεάστηκαν πολύ. Επειδή μιλάνε χωρίς να ξέρουν και αμέσως μέσα στη ΕΕ με την αντίληψη της αλληλεγγύης παίρνουν θέση»,
ανέφερε ο Τούρκος ΥΠΕΞ.
Ο κ. Τσαβούσογλου ανέφερε ότι πολλές φορές είχαν προειδοποιήσει την ΕΕ καλώντας την να λύσει το θέμα, διαφορετικά η Τουρκία θα έκανε κίνηση.
«Εμείς σε αυτό το θέμα είμαστε αποφασισμένοι και όλοι είδαν την αποφασιστικότητά μας»,
ανέφερε.
Σε ερώτηση εάν η Ρωσία έχει πάρει θέση σε αυτό το θέμα, ο Τούρκος ΥΠΕΞ ανέφερε ότι μέχρι τώρα δεν είδαν καμιά δήλωση της Ρωσίας αλλά έχουν ενημερώσει και τους Ρώσους για τη θέση τους. Σύμφωνα με τον Τούρκο ΥΠΕΞ, οι Ρώσοι λένε τις απόψεις τους σχετικά με το Κυπριακό, υποστηρίζοντας μόνιμη λύση του Κυπριακού και μερικές φορές θέτουν το θέμα της συμμετοχής και των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στις διαπραγματεύσεις. Η θέση της Τουρκίας είναι πως τα Ηνωμένα Έθνη και η ΕΕ είναι παρατηρητές, είπε. «Ωστόσο στο θέμα των γεωτρήσεων δεν είδαμε μια δήλωση ή θέση της Ρωσίας», δήλωσε.
Ερωτηθείς για τα διεθνή εντάλματα σύλληψης της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε πως έχουν κάνει δηλώσεις επί του θέματος και υπενθύμισαν «τα όρια της ε/κ πλευράς».
«Εμείς σε αυτό το θέμα δεν θα κάνουμε καμιά υποχώρηση και θα κάνουμε τα απαραίτητα βήματα. Επομένως ας μην επιχειρήσουν αυτού του είδους τις διόδους, το έχουμε δηλώσει και αυτή είναι η θέση μας. Δεν είναι δυνατόν εμείς να αποδεχτούμε τη σύλληψη πολιτών μας από την ε/κ πλευρά».
Σε ερώτηση εάν υπάρχει λόγος ανησυχίας για την Ανατολική Μεσόγειο, είπε ότι κατά την άποψή μου «δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, όλα θα μπουν στη θέση τους».
Μόλις, πρόσθεσε,
«διασφαλιστούν τα δικαιώματα και τα συμφέροντα όλων στο πλαίσιο του δικαίου και γνωρίζουν σχετικά με τον διαμοιρασμό δεν θα υπάρχει πρόβλημα». Η δική τους ένσταση, συνέχισε, είναι τα βήματα που γίνονται μονομερώς. «Σε αυτό το σημείο θα συμφωνήσουν, υποχρεωτικά θα συμφωνήσουν. Δηλαδή θα συμφωνήσει και η ε/κ πλευρά, και η Ελλάδα, και η ΕΕ και οι χώρες της ανατολικής Μεσογείου. Δεν υπάρχει άλλη διέξοδος. Αλλά ασφαλώς λόγω του Συριακού, η παρουσία εκεί της Ρωσίας, η παρουσία των ΗΠΑ και της δύσης εκεί, τα βλέμματα όλων είναι στην ανατολική Μεσόγειο. Υπάρχουν και σοβαρά ερωτήματα για το πόσα είναι τα αποθέματα του φυσικού αερίου και πετρελαίου εκεί. Υπάρχει όμως μια πραγματικότητα, η μόνη οδός για να φτάσει στην Ευρώπη είναι η Τουρκία»
, κατέληξε.