Χθες, ανακοινώθηκε η συνάντηση Τραμπ-Ερντογάν στην Οσάκα της Ιαπωνίας στο πλαίσιο των G-20 σηματοδοτώντας μια ιδιαίτερα σημαντική ανατροπή σε επίπεδο κλίματος και σημειολογίας στις διμερείς σχέσεις, οι οποίες βαίνουν σταθερά επιδεινούμενες, παρά την εν γένει καλή χημεία και προσωπική σχέση των δύο ηγετών.
Μια ημέρα πριν από αυτό, όμως, State Department και Πεντάγωνο, ενέτειναν τον κλοιό στην Τουρκία, διαμηνΎοντας ότι επεξεργάζονται σχέδιο διακοπής της εκπαίδευσης πιλότων και πληρωμάτων στα μαχητικά F-35.
Τι πραγματικά μεσολάβησε και άλλαξε το κλίμα σε τέτοιο βαθμό που ο Ντόναλντ Τραμπ δέχθηκε και ανακοίνωσε συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν;
Ο Τούρκος πρόεδρος έδωσε αρκετά δείγμα καλής θέλησης και πολιτικής βούλησης, τα οποία φαίνεται ότι έτυχαν διαφορετικής αξιολόγησης από τα αρμόδια υπουργεία και από τον Λευκό Οίκο, καθώς τη στιγμή που ο μηχανισμός της Ουάσιγκτον αύξανε την πίεση, ο Ντόναλντ Τραμπ άνοιγε παράθυρα συνεργασίας.
Ο Ταγίπ Ερντογάν
- Διέκοψε τον Μάιο τις εισαγωγές πετρελαίου από το Ιράν, καθώς, όπως μεταδίδουν το Reuters και το Bloomberg κανένα δεξαμενόπλοιο που φόρτωσε στο Ιράν δεν έδεσε σε τουρκικό λιμάνι
- Απελευθέρωσε, προχθές, έναν Αμερικανό επιστήμονα της NASA
- Διαμήνυσε, μέσω του Χουλουσί Ακάρ, ότι θα καθυστερήσει την παραλαβή των S-400
- Κινείται προκλητικά αλλά χωρίς προβοκάτσιες στην κυπριακή ΑΟΖ
- Έχει υποβαθμίσει το μέτωπο με το Ισραήλ
- Έχει περιορίσει τις επιθέσεις κατά Κούρων σε Συρία και Ιράκ
Από αμερικανικής πλευράς ο Ντόναλντ Τραμπ αν και επέμεινε σε τροχιά σκλήρυνσης της στάσης απέναντι στην Τουρκία, απάντησε στη διακοπή εισαγωγών ιρανικού πετρελαίου, μέσω της μείωσης των δασμών για τον τουρκικό χάλυβα, αν και στο μεταξύ είχε αποστερήσει από την Άγκυρα τον τίτλο του προτιμητέου εμπορικού εταίρου.
H απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να διακόψει τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου και να συμμορφωθεί με τις αμερικανικές κυρώσεις, επιλέγοντας ακριβότερο πετρέλαιο και δημιουργώντας προβλήματα στις περιφερειακές της σχέσεις, αποτελεί μαζί με την απελευθέρωση του ερευνητή της NASA τις δύο πιο ηχηρές κινήσεις καλής θέλησης και εμπέδωσης εμπιστοσύνης με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, τo Ιράν ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής αργού πετρελαίου της Τουρκίας κατά το πρώτο τρίμηνο του 2018, παρά τη μείωση κατά 20% μείωση των ποσοστήτων, σύμφωνα με τα στοιχεία της τουρκικής Energy Market Regulatory Authority (EMRA).
Την αγορά ιρανικού πετρελαίου διέκοψε και η Ινδία, ο δεύτερος εισαγωγέας πετρελαίου, μετά την Κίνα. Μετά την επανεκλογή του πρωθυπουργού Ναρεντρα Μόντι, όμως, αναμένεται να αρχίσει διαπργματεύσεις με την Τεχεράνη για να πληρώσει σε ρουπίες, παρακαμπτοντας τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, η ινδική πετρελαϊκή βιομηχανία εξετάζει εναλλακτικές επιλογές σε περίπτωση που δεν καταλήξει σε συμφωνία με το Ιράν και επεκταθούν οι αμερικανικές κυρώσεις.