Νέες κυρώσεις απέναντι στην Τουρκία αναμένεται να αποφασίσει η αμερικανική κυβέρνηση, καθώς παρά την επαναλειτουργία των διαύλων επικοινωνίας, δεν έχει σημειωθεί επαρκής πρόοδος στις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για τους S-400, με αποτέλεσμα να διαρρέονται πληροφορίες για επικείμενη διακοπή της εκπαίδευσης των Τούρκων πιλότων στα F-35.
Μέχρι στιγμής, πάντως, αν και οι παραδόσεις υλικών για την προετοιμασία των τουρκικών βάσεων για την υποδοχή των F-35 και η διαδικασία μεταβίβασης ιδιοκτησίας έχουν παγώσει, τα πληρώματα και το προσωπικό υποστήριξης των F-35 συνεχίζουν να εκπαιδεύονται κανονικά στο Τέξας.
Οι αντεγκλήσεις μεταξύ της Ουάσινγκτον και της Άγκυρας για την παραγγελία των S-400, συστήματος που η αμερικανική κυβέρνηση τονίζει ότι δεν είναι συμβατό με τα συστήματα του NATO και μπορεί να αποτελέσει απειλή για τα F-35 που σκοπεύουν να αποκτήσουν οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, διαρκούν μήνες.
Δύο πηγές που μίλησαν υπό τον όρο να μην κατονομαστούν είπαν ότι το μέτρο εξετάζεται αλλά δεν έχει ληφθεί ακόμη κάποια απόφαση. Η διαρροή αυτή, είναι πολύ πιθανό να εντάσσεται στο πλαίσιο κλιμάκωσης των πιέσεων, ώστε να δοθεί χρόνος στην Άγκυρα να υπαναχωρήσει, πριν ουσιαστικά ληφθεί τέτοια απόφαση.
Η πληροφορία ακολουθεί τις ενδείξεις ότι η Άγκυρα προχωράει τη διαδικασία για την απόκτηση των S-400. Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ δήλωσε την 22α Μαΐου ότι τουρκικό στρατιωτικό προσωπικό εκπαιδεύεται στη χρήση του συστήματος στη Ρωσία και ότι ρώσοι εκπαιδευτές μπορεί να πάνε στην Τουρκία.
Τούρκοι χειριστές εκπαιδεύονται στη χρήση των F-35 στη Luke Air Force Base (Αριζόνα). Δεν είναι σαφές το εάν η αναστολή της εκπαίδευσής τους θα σημάνει πως θα πρέπει να φύγουν από τις ΗΠΑ ή αν θα περιμένουν στη βάση να ληφθεί οριστική απόφαση για το μέλλον της τουρκικής συμμετοχής στο πρόγραμμα των F-35. Η Τουρκία έχει αναλάβει μέρος της κατασκευής του «αόρατου» για τα περισσότερα ραντάρ μαχητικού της Lockheed Martin.
Η Ουάσινγκτον έχει ξεκαθαρίσει ότι η Άγκυρα δεν μπορεί ταυτόχρονα να έχει τους S-400 και να συμμετέχει στο πρόγραμμα των F-35.
Αν η Τουρκία εξοβελιστεί από το εξοπλιστικό πρόγραμμα αυτό θα πρόκειται για ένα από τα πιο σοβαρά πλήγματα στη σχέση των δύο συμμάχων στη σύγχρονη ιστορία, επισημαίνουν ειδικοί.
Η ένταση στη διμερή σχέση εκτείνεται πέραν των εξοπλιστικών προγραμμάτων στη διαφορετική προσέγγιση των δύο πλευρών ως προς τη Συρία, τις κυρώσεις στο Ιράν, τη φυλάκιση μελών του προσωπικού αμερικανικών προξενείων από τις τουρκικές αρχές.
Το Πεντάγωνο και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ απέφυγαν να κάνουν οποιοδήποτε σχόλιο για τις πληροφορίες περί ενδεχόμενης αναστολής της εκπαίδευσης των τούρκων χειριστών. Ένας εκπρόσωπος του Πενταγώνου, ο αντισυνταγματάρχης Μάικ Άντριους, περιορίστηκε να πει ότι η διαπραγμάτευση της Ουάσινγκτον με την Άγκυρα για την αγορά του συστήματος Patriot αντί των S-400 συνεχίζεται.
Τη Δευτέρα, ο Ακάρ φέρεται να δήλωσε, σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο Habertürk, ότι τα συστήματα S-400 μπορεί να μην παραδοθούν τον Ιούνιο, όπως αναμενόταν, αλλά πρόσθεσε ότι η συμφωνία είναι κλεισμένη και ότι «η διαδικασία έχει αρχίσει».
Στα τέλη Μαρτίου, οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αναστείλουν τις παραδόσεις εξοπλισμού που σχετίζεται με τα F-35 στην Τουρκία. Επρόκειτο για το πρώτο απτό βήμα προς την ενδεχόμενη διακοπή της συμμετοχής της Άγκυρας στο πρόγραμμα.
