Ετερόκλητα με σαφή τάση την αποδυνάμωση του κεντρικού δίπολου Σοσιαλδημοκρατών-ΕΛΚ που έχασαν την πλειοψηφία, ήταν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, με την ακροδεξιά να κατοχυρώνει τη θέση της στην κεντρική πολιτική σκηνή και την αριστερά να ταλανίζεται, ενώ ρόλο καταλύτη στην κατεύθυνση της αναδιάταξης των ισορροπιών, καθώς πλέον θα απαιτηθούν νέες πολιτκές συνεργασίες.
Θετική ένδειξη αποτελεί η αύξηση της συμμετοχής κατά 8%, με αποτέλεσμα να φτάσει στο 51%. Το νέο σκηνικό, με την ενίσχυση των Πρασίνων και των Φιλελευθέρων, αναδεικνύει εικόνα επικράτησης των ευρωπαϊστών έναντι των ευρωσκεπτικιστών, λόγω της αύξησης των δυνάμεων και του ρόλου του πλουραλισμού, από τη στιγμή που για την επίτευξη πλειοψηφίας θα απαιτούνται περισσότερα από δύο κόμματα.
Σύμφωνα με τη liberation η κινητοποίηση των ψηφοφόρων δεν σηματοδοτεί μόνο έναν εξευρωπαϊσμό της ευρωπαϊκής πολιτικής ζωής, ούτε το κοινό ενδιαφέρον για το περιβάλλον, τη μετανάστευση, την οικονομία, την ασφάλεια, αλλά κυρίως τη συνειδητοποίηση της ευθραυστότητας του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Οι Ευρώπη χαρακτηρίζεται πλέον από ένα λιγότερο επιβλητικό αλλά ιδιαίτερα δυναμικό δίπολο του κέντρου, απέναντι στην ακροδεξιά, καθώς αμφότερες δυνάμεις ενισχύθηκαν αισθητά, αναβαθμίζοντας το ρόλο τους, αλλά καμία αρκετά ώστε να κυριαρχήσει δημιουργήσει αίσθηση επικείμενων ανατροπών μεγάλης κλίμακας.
Αποδυναμώνονται οι… ισχυροί
Οι Σοσιαλδημοκράτες χάνουν 38 έδρες από τις συνολικά 751 του Ευρωκοινοβουλίου, εξασφαλίζοντας 147 από τις 185 το 2014. Τα πράγματα δεν ήταν πολύ καλύτερα για την κεντροδεξιά, η οποία επίσης βρίσκεται με 182 έδρες από τις 216, αν και παραμένει η μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο. Μαζί, οι δύο ομάδες χάνουν την αθροιστική πλειοψηφία τους, οπότε θα αναζητήσουν συμμαχίες με τους Πρασίνους και τους Φιλελεύθερους.
Κερδίζουν οι εναλλακτικοί
Υπερέβη τις προσδοκίες η άνοδος των Πρασίνων, οι οποίοι σχεδόν διπλασίασαν τα ποσοστά τους. Σημαντικά κέρδη αποκόμισαν οι Πράσινοι από χώρες της βόρειας Ευρώπης, άλλοτε καρδιά της βιομηχανικής Γηραιάς Ηπείρου. Το κίνημα της 16χρονης ακτιβίστριας για την προστασία του περιβάλλοντος, της Γκρέτα Τούνμπεργκ, η οποία έβγαλε στους δρόμους τους νέους, ενέπνευσε πολλούς Ευρωπαίους ψηφοφόρους. Οι Πράσινοι ήρθαν δεύτεροι στη Γερμανία, πίσω από τους Χριστιανοδημοκράτες της Άγκελα Μέρκελ, με το ένα τρίτο των ψηφοφόρων τους να τοποθετείται ηλικιακά κάτω από τα 30 έτη.
«Αυτές οι εκλογές ήταν πάνω από όλα το κλίμα και η προστασία του περιβάλλοντος», παραδέχτηκε η επικεφαλής του CDU Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ.
Δυναμική παρουσία έχουν πλέον οι Πράσινοι και στη Φινλανδία, τη Δανία, την Ιρλανδία, τη Γαλλία, το Βέλγιο και την Ολλανδία.
Η ακροδεξιά δεν σάρωσε
Αν και κατέγραψε υψηλά ποσοστά στη Γαλλία, την Πολωνία, την Ουγγαρία και την Ιταλία, το ακροδεξιό κύμα δεν πλημμύρισε την Ευρώπη.
Στη Γερμανία το AfD ανεβάζει τη δύναμή του στο 11% από 7% στις προηγούμενες eυρωκλογές, αλλά το ποσοστό είναι χαμηλότερο από εκείνο που εξασφάλισε στις εθνικές εκλογές του 2017. Στην Ισπανία το ακροδεξιό Vox πέφτει στο 6,2% από 10,3%, που είχε πετύχει στις εθνικές εκλογές μόλις πριν από ένα μήνα. Στη Βρετανία το Kόμμα του Brexit του Νάιτζελ Φάρατζ πέτυχε τη νίκη εις βάρος κυρίως των Συντηρητικών, αλλά και οι ένθερμοι υπέρμαχοι της Ε.Ε., Φιλελεύθεροι Δημοκράτες ανέβασαν τη δύναμή τους εις βάρος των Εργατικών.
Ο Μακρόν βρήκε τον χώρο του
Το κέντρο, όμως, δεν πλαγιοκοπήθηκε μόνο από τα αριστερά, αλλά και από τα δεξιά με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες και το LREM του Εμανουέλ Μακρόν, να συμβάλλουν καθοριστικά στην ενίσχυση του νέου κέντρου. Σημαντική ήταν επίσης η συμβολή των Φιλελεύθερων Δημοκρατών στη Βρετανία στη στήριξη της Συμμαχίας των Φιλελεύθερων Δημοκρατών για την Ευρώπη (ALDE), το οποίο κέρδισε 40 έδρες.
Ο Γκι Φερχόφστατ, ο Βέλγος πολιτικός που ηγείται του ALDE, τόνισε ότι τα παραδοσιακά κόμματα θα πρέπει τώρα να αναζητήσουν συμμαχίες με τους Φιλελεύθερους. Απέναντι λοιπόν στη «νέα Ευρώπη» του Σαλβίνι, που ωθείται από την ακροδεξιά, θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς και τη δημιουργία ενός νέου μεσαίου εδάφους, το οποίο ήρθε για να στηρίξει την Ένωση, σχολιάζει η «Guardian».
Αυτό μάλιστα, ήταν μία μεγάλη ευχάριστη έκπληξη. Το 51%, το ποσοστό της χθεσινής συμμετοχής, ήταν η μεγάλη ανατροπή μία διαρκούς τάσης τα τελευταία χρόνια να μειώνεται η προσέλευση των Ευρωπαίων πολιτών στις ευρωεκλογές από το 1979.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ζομ Γκιγιό, η συμμετοχή στις φετινές, κρίσιμες ευρωεκλογές η υψηλότερη της τελευταίας 20ετίας.