Με νέες κινήσεις συνεχίζει το πόκερ στη σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου η Τουρκία, επιχειρώντας να μετατρέψει σε γόνιμο έδαφος για την προώθηση των επιδιώξεών της, την ομόθυμη διεθνή κατακραυγή που δέχθηκε για την αποστολή γεωτρύπανου “πορθητής”. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μελβούτ Τσαβούσογλου, δείχνοντας διάθεση επικοινωνιακής κλιμάκωσης ανακοίνωσε ότι η Τουρκία θα στείλει και δεύτερο γεωτρύπανο στην περιοχή, ενώ επιχείρησε να υποβαθμίσει τις νομικές και διπλωματικές κινήσεις της Κύπρου, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν αναγνωρίζει την ΑΟΖ.
Ωστόσο, οι δηλώσεις Τσαβούσογλου δεν προσφέρουν νέα δεδομένα, καθώς το ζήτημα στην κυπριακή ΑΟΖ εγείρεται από τις τουρικικές NAVTEX και ενδεχόμενη προσπάθεια γεώτρησης. Η αποστολή δεύτερου γεωτρύπανου, στο ίδιο πλαίσιο με το πρώτο, μπορεί επικοινωνιακά να φαίνεται ως κλιμάκωση, αλλά δεν παράγει ουσιαστικά αποτελέσματα.
Με δεδομένο ότι το κυβερνών κόμμα πέτυχε, με απόφαση του Ανωτάτου Εκλογικού Συμβουλίου, την διεξαγωγή εκλογών εκ νέου στην Κωνσταντινούπολη, οι τουρκικές προκλήσεις αναμένεται να κλιμακωθούν, ιδιαίτερα επικοινωνιακά, χωρίς όμως να μπορεί να αποκλειστεί και σενάριο προβοκάτσιας και εντάσεων στην ευρύτερη περιοχή, λόγω της υπερδραστηριότητας και των τεταμένων συνθηκών.
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου – σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Υπουργό Εξωτερικών του Κιργιστάν Τσινγκίζ Αϊνταρμέικοβ, σχολιάζοντας τα διαβήματα της Κύπρου εναντίον της Τουρκίας για τις δραστηριότητες της στην Ανατολική Μεσόγειο, δήλωσε ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες μίλησε για «διαμοιρασμό των αποθεμάτων της Κύπρου μεταξύ των ‘δύο λαών»’.
Πρόσθεσε ότι «για την Τουρκία και τον “τ/κ λαό” δεν έχει ισχύ η ΑΟΖ που κήρυξε η “ε/κ διοίκηση νοτίου Κύπρου” ή που υπέγραψε με άλλες χώρες».
Η Κύπρος στο πλαίσιο ενεργειών για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων της και την αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας και της διάθεσης δημιουργίας τετελεσμένων, έχει αναλάβει σειρά ενεργειών, συμπεριλαμβανομένων της ενημέρωσης του ΟΗΕ, της ΕΕ και του NATO με τους χάρτες των τουρκικών διεκδικήσεων και την έκδοση διεθνών ενταλμάτων σύλληψης για το προσωπικό του “πορθητή”.
Οι διπλωματικές προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας για αντιμετώπιση της τουρκικής παραβατικότητας θα μεταφερθούν και στο άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που θα πραγματοποιηθεί στη Ρουμανία αύριο Πέμπτη. Στις εργασίες του Συμβουλίου εκτός από το Μέλλον της Ευρώπης και τη Στρατηγική Ατζέντα της ΕΕ για την περίοδο 2019-2024, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα εγείρει το θέμα των πρόσφατων παράνομων ενεργειών της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου, ως συνέχεια των έντονων διαβημάτων που έγιναν προς τους Θεσμούς και τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Το θέμα των προκλήσεων θα τεθεί και στις εργασίες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, στο Σίμπιους, όπου ο Νίκος Αναστασιάδης σε παρέμβασή του θα ενημερώσει τους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων, που συμμετέχουν στο ΕΛΚ, για τις τουρκικές προκλήσεις στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι παρεμβάσεις του Νίκου Αναστασιάδη αναμένεται να κινηθούν στο πνεύμα πως η παρουσία τουρκικού γεωτρύπανου, εντός της κυπριακής ΑΟΖ, συνιστά δεύτερη εισβολή που επηρεάζει τις προσπάθειες και για το πολιτικό ζήτημα.
Ο κύκλος των κινήσεων, σε πολιτικό επίπεδο, θα ολοκληρωθεί το ερχόμενο Σάββατο με τη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου όπου ο Νίκος Αναστασιάδης πέρα από την ενημέρωση των μελών του Συμβουλίου για τις κινήσεις που έχουν γίνει και τα μέτρα που έχουν μελετηθεί, θα επιδιώξει τη συναίνεση.
Αν και ο Μελβούτ Τσαβούσογλου απορρίπτει τα εντάλματα ως “μπλόφα” στην πραγματικότητα αυτά, στο νέο πλαίσιο του Ευρωστρατού και της αναβαθμισμένης ακτοσυνοριοφυαλκής, προσφέρουν έδαφος για ασκήσεις -επί χάρτου- αρχικά, ευρωπαϊκής συνοχής. Στο τεταμένο, ενόψει ευρωεκλογών τοπίο, και ενώ η ΕΕ αντιμετωπίζει πολύπλευρες πιέσεις, τη στιγμή που επιχειρεί να εδραιώσει την αξιοπιστία της ως αξιόπιστος παίχτης στο διεθνές γεωπολιτικό σκηνικό, οι τουρκικές προκλήσεις μπορεί να αποδειχθούν ένα “βολικό” πεδίο ασκήσεων, που θα εδραιώσει την ανάγκη πιο συνεκτικής, ολοκληρωμένης και σθεναρής ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής.
Το διπλωματικό σκεπτικό της Τουρκίας
Από τη πλευρά του, ο Μελβούτ Τσαβούσογλου επισήμανε,
«Εμείς κινούμαστε σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και μέχρι σήμερα παρακαλέσαμε τα ίδια τα Ηνωμένα Έθνη και την ΕΕ να λύσουν αυτό το πρόβλημα. Επειδή παρόλο που η ε/κ πλευρά το αποδέχεται στα λόγια, δεν επέδειξε μια προσέγγιση η οποία θα θέσει υπό εγγύηση τα δικαιώματα του “τ/κ” λαού. Απέρριψε όλες τις προτάσεις».
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε ότι
«παρά τις εποικοδομητικές προσεγγίσεις η ε/κ πλευρά δεν θέλει να μοιραστεί με τον “τ/κ λαό” τα αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου στην περιοχή». Δήλωσε, επίσης, ότι «καθήκον μας ως εγγυήτρια δύναμη Τουρκία είναι να προστατεύσουμε τα δικαιώματα της “τδβκ” και του “τ/κ λαού”. Αυτή είναι η δική μας υποχρέωση και χωρίς κανένα δισταγμό θα συνεχίσουμε να κάνουμε κάθε βήμα σε αυτό το θέμα. Και όπου θέλουμε εντός της υφαλοκρηπίδας μας και σεισμικές έρευνες θα κάνουμε, και εργασίες γεώτρησης θα κάνουμε. Επομένως και σε αυτό το θέμα με τον ίδιο τρόπο θα είμαστε αποφασιστικοί. Θα συνεχίσουμε να κάνουμε τα απαραίτητα βήματα το επόμενο διάστημα».
Για τα διεθνή εντάλματα σύλληψης του προσωπικού του Πορθητή, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι
«εμείς αυτού τους είδους τις απειλές δεν τις λαμβάνουμε σοβαρά. Ας κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους. Εμείς ποτέ δεν αποδώσαμε αξία σε τέτοιου είδους μπλόφες ή και ρητορικές. Εμείς κάνουμε αυτό που πρέπει. Το επόμενο διάστημα θα στείλουμε και το άλλο μας γεωτρύπανο στην περιοχή και θα ξεκινήσουμε γεωτρήσεις. Πλέον η περίοδος των σεισμικών ερευνών τελείωσε. Στέλνουμε και το δεύτερο μας γεωτρύπανο στην περιοχή».