Ανακοίνωση ΄που καλεί την Τουρκία να “σταματήσουν αυτές τις δραστηριότητες” εξέδωσε το State Department, αναφορικά με την απόφαση της Τουρκίας να πραγματοποιήσει έρευνες και γεωτρήσεις εντός της Κυπριακής ΑΟΖ, καθώς -όπως αναφέρει τέτοιες κινήσεις “ανεβάζουν τις περιφερειακές εντάσεις”.
Η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ ακολουθεί μπαράζ ανακοινώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα και την Αίγυπτο, συμβάλλοντας έτσι στη διαμόρφωση ενιαίου μετώπου απέναντι στα σχέδια της Άγκυρας για τη δημιουργία τετελεσμένων, καθώς η Τουρκία υπολόγιζε ότι οι αντιδράσεις θα ήταν περιορισμένες από τη στιγμή που είχε δώσει στίγμα ότι η γεώτρηση θα ήταν εκτός ΑΟΖ και μεταξύ των ΑΟΖ Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου, που ακόμα δεν έχουν ανακηρυχθεί συνδυαστικά.
Στην πραγματικότητα η ομόθυμη, υψηλών τόνων, δημόσια διεθνής αντίδραση απέναντι στην Άγκυρα, δεν αφορά τόσο την Κύπρο και την ΑΟΖ, όσο τον Ταγίπ Ερντογάν, την αντιπαράθεσή του με τις ΗΠΑ, το νέο γεωοικονομικό δόγμα που προωθείται στη Μεσόγειο και το Μεσανατολικό. Παράλληλα, στο επίκεντρο βρέθηκε και ο ρόλος της Τουρκίας στο Μεσανατολικό, τη Συρία και Ιράν.
Πριν απ’ αυτά ο Ταγίπ Ερντογάν και η τουρκική διπλωματία ανέβαζαν τους τόνους σε όλα τα μέτωπα, από το Αιγαίο και τις παραβιάσεις κατά της Ελλάδας, μέχρι το μέτωπο με τα F-35 και ταυτόχρονα, στο τόξο Μέση Ανατολή και Δυτικά Βαλκάνια με μπαράζ αποσταθεροποιητικών πρωτοβουλιών και απειλητικών δηλώσεων.
Τούτων δοθέντων, αν και φαινομενικά ασύνδετο, δεν μπορεί να παραβλεφθεί η απουσία διεθνούς καταδίκης για τον βομβαρδισμό των γραφείων του τουρκικού πρακτορείου ειδήσεων, Anadolu, στη Λωρίδα της Γάζας, από το Ισραήλ, στο πλαίσιο της νέας ανάφλεξης στην περιοχή.
Το State Department στην λακωνική ανακοίνωσή του αναφέρει
«Οι ΗΠΑ ανησυχούν βαθιά για τις εξαγγελθείσες προθέσεις της Τουρκίας σχετικά με την έναρξη υπεράκτιων γεωτρήσεων σε μια περιοχή την οποία έχει οροθετήσει η Κυπριακή Δημοκρατία ως την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη. Αυτό το βήμα είναι πολύ προκλητικό και εγείρει τον κίνδυνο να αυξηθεί η ένταση στην περιοχή. Καλούμε τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν αυτές τις δραστηριότητες και ενθαρρύνουμε όλα τα μέρη να ενεργήσουν με αυτοσυγκράτηση»,
Η Αγκυρα, με NAVTEX δέσμευσε περιοχές που εντάσσονται και στην κυπριακή ΑΟΖ, θέλοντας να αναδιατάξει το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, έτσι ώστε να το καταστήσει ενεργειακό και να μπορέσει να υπαναχωρήσει από το καθεστώς που δημιούργησε το Κραν Μοντάνα, όπου η Άγκυρα αναγνώρισε το Κυπριακό ως ζήτημα κατοχής και εγγυήσεων. Ενεργειακά, τα συμφέροντα της Τουρκίας επικεντρώνονται στην περιοχή από τον 28ο (νότια Ρόδου) έως και τον 32ο μεσημβρινό (δυτικά Ρόδου).
Παράλληλα, η Τουρκία επιδιώκει να εργαλειοποιήσει κάθε χαρτί που έχει στα χέρια της, επενδύοντας στον ρόλο του περιφερειακού ταραξία, σε μια προσπάθεια να εξαναγκάσει ΗΠΑ και ΕΕ να την αποδεχθούν ως περιφερειακή υπερδύναμη, status που φαίνεται να έχει εξασφαλίσει με τη Ρωσία, στο πλαίσιο αμοιβαίας κατανόησης.
Στο παρελθόν, αντίστοιχες διεκδικήσεις της Τουρκίας αντιμετωπίζονταν ηπιότερα από το διεθνή παράγοντα, παρά τις έντονες αντιδράσεις από Αθήνα και Λευκωσία, στάση που πλέον έχει αλλάξει, καθώς η προσέγγιση της Τουρκίας με τη Ρωσία και τα τετελεσμένα που δημιουργεί αυτό στα Βαλκάνια. την Ανατολική Μεσόγειο και κατ’ επέκταση στο γεωοικονομικό δόγμα των ΗΠΑ, στην πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ και την ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής, δεν επιτρέπουν σε ΗΠΑ, Βρυξέλλες, Βερολίνο και Παρίσι να επιμείνουν στην πολιτική ίσως αποστάσεων.
Καταλυτική, όμως, για την αλλαγή στάσης του διεθνούς παράγοντα είναι η περιφερειακή ενεργοποίηση του Ισραήλ, η εξωστρέφεια της Αιγύπτου και η αναγνώριση κοινών εχθρών, όπως οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι. Επίσης, τα κοινά οικονομικά συμφέροντα που προωθούνται, υπό τον αμερικανικό μανδύα, εξελίσσονται σε έναν ακόμα ισχυρό συνεκτικό κρίκο, που συμβάλλει στην προσέγγιση και συνεργασία χωρών που έως τώρα ακολουθούσαν παράλληλες αλλά αποσυνδεδεμένες πορείες.
