Σε πλήρη αναδιάταξη οδηγείται το πολιτικό σκηνικό στην Ισπανία, καθώς οι Σοσιαλιστές (PSOE) του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, βγαίνουν ενισχυμένοι και κυρίαρχοι, το Λαϊκό Κόμμα καταποντίστηκε αφού έχασε το 50% της δύναμης του, υπό στη σκιά του σκανδάλου, ενώ αποδυναμωμένοι βγήκαν και οι αριστεροί Podemos. Αντιθέτως, οι κεντροδεξιού Ciudadanos ενισχύθηκαν, αισθητά, ενώ στη Βουλή μπαίνει για πρώτη φορά το ακροδεξιό VOX, των νοσταλγών του Φράνκο.
Πλέον το μόνο σενάριο που φαίνεται ότι βρίσκεται επί τάπητος είναι η συγκρότηση κυβέρνησης Σοσιαλιστών-Podemos, παρά το γεγονός ότι ο Σάντσεθ στις δηλώσεις του, άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, καθώς ήδη ο επικεφαλής των Cudadanos ξεκαθάρισε ότι το κόμμα του θα ηγηθεί της αντιπολίτευσης, υποβαθμίζοντας το δεξιό PP, που είναι η de juris αξιωματική αντιπολίτευσης.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα Σοσιαλιστές και Podemos ελέγχουν συνδυαστικά 43% και 165 έδρες, ενώ τα τρία κόμματα της Δεξιάς 42% και 147 έδρες.
Ο παράγοντας, που συνέβαλε καθοριστικά στη δυναμική αναδιάταξης του σκηνικού και στην επιδίωξη νέων πολιτικών συμμαχιών είναι η είσοδος του ακροδεξιού, νεοφασιστικού VOX στη Βουλή, καθώς “κανιβάλισε” τόσο τη Δεξιά, συμβάλλοντας καθοριστικά στην αποδυνάμωση του PP, όσο και την αριστερά, πλαγιοκοπώντας τους Podemos, ιδιαίτερα σε περιοχές με έντονα αποσχιστικές τάσεις.
Με το 99,98% των ψήφων καταμετρημένο, το κυβερνών κόμμα συγκεντρώνει 28,68% και εξασφαλίζει 123 από τις 350 έδρες της Βουλής, το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (PP) έρχεται δεύτερο με το 16,70% των ψήφων και 66 έδρες, το φιλελεύθερο κόμμα Πολίτες είναι τρίτο με 15,86% και 57 έδρες, ενώ το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς Podemos συγκεντρώνει 14,31% των ψήφων με 42 έδρες.
Το ακροδεξιό Vox μπαίνει στο εθνικό κοινοβούλιο για πρώτη φορά από την ίδρυσή του, αφού έλαβε 10,26% των ψήφων (από 0,2% το 2016) και θα καταλάβει 24 έδρες. Είναι η πρώτη φορά εδώ και τέσσερις δεκαετίες που η ακροδεξιά θα καταλάβει έδρες στη Βουλή της Μαδρίτης και ο ηγέτης της, Σαντιάγο Αμπασκάλ, διεμήνυσε ότι «αυτό είναι μόνο η αρχή».
Η συμμετοχή υπολογίστηκε από το υπουργείο Εσωτερικών ότι ανήλθε στο 75,78%, ήτοι ήταν κατά περίπου 9,5% υψηλότερη από ό,τι το 2016, παρότι επρόκειτο για την τρίτη εκλογική αναμέτρηση που διεξήχθη στην Ισπανία μέσα σε λιγότερα από τέσσερα χρόνια.
Η νέα κυβέρνηση στην Ισπανία καλείται να αντιμετωπίσει την επιβράδυνση της οικονομίας και τη συστηματικά υψηλή ανεργία, ενώ θα πρέπει να αντέξει στις πιέσεις που ασκεί η άνοδος της ακροδεξιάς σε θέματα όπως το μεταναστευτικό, ελέγχοντας παράλληλα τις φυγόκεντρες τάσεις που βρίσκονται σε έξαρση, κυρίως στην Καταλονία, αλλά και σε άλλες περιοχές.
Ο Σάντσεθ, που ανέλαβε την εξουσία τον Ιούνιο, αφού ανέτρεψε τον συντηρητικό Μαριάνο Ραχόι υποβάλλοντας πρόταση μομφής, θα χρειαστεί να σχηματίσει μια άβολη συμμαχία για να παραμείνει πρωθυπουργός.
Η νίκη της Κυριακής ήταν η πρώτη φορά των Σοσιαλιστών σε γενικές εκλογές από το 2008, αλλά ήταν επίσης μια μεγάλη νίκη για το Vox, το πρώτο ακροδεξιό κόμμα που κέρδισε έδρες στο εθνικό κοινοβούλιο από το 1982. Ο συνδυασμός της υποχώρησης του PP και της ανόδου του Ciudadanos, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για όξυνση του ανταγωνισμού στα δεξιά.
Αλλά η άνοδος του Vox φαίνεται να έχει λειτουργήσει στο πλεονέκτημα του Sánchez, κινητοποιώντας τους υποστηρικτές τόσο των αριστερών όσο και των περιφερειακών εθνικιστών, ενώ ταυτόχρονα κανιβαλύπτει τους πρώην συντηρητικούς ψηφοφόρους.
Ο Sánchez χρησιμοποίησε την απειλή της ακροδεξιάς για να συσπειρώσει τους υποστηρικτές του στις εκλογές κατά τη διάρκεια της εκστρατείας.
