Επιπτώσεις που υπερβαίνουν τα γεωγραφικά όρια της Λιβύης θα μπορούσε να έχει η νέα κρίση που ξέσπασε στην καθημαγμένη χώρα, καθώς η επέλαση του στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ προς την Τρίπολη, μπορεί να αποσταθεροποιήσει ή και να ανατρέψει την ήδη αποδυναμωμένη κυβέρνηση εθνικής ενότητας, θέτοντας σε κίνδυνο τις προσφυγικές δομές και ενδεχομένως project όπως EastMed.
Η κατάσταση στη Λιβύη χαρακτηρίζεται πλέον έκρυθμη, με την ΕΕ και τον ΟΗΕ να παρεμβαίνουν ζητώντας διακοπή των εχθροπραξιών και την Ιταλία να διατηρεί ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τον απομονωμένο πρωθυπουργό Φάγεζ ας Σάρατζ, καθώς δυνάμεις του στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ προελαύνουν προς την Τρίπολη, όπου είναι εγκατεστημένη η ανίσχυρη και αποκομμένη κυβέρνηση εθνικής ενότητας.
Παρά τις εκκλήσεις του ΟΗΕ και της ΕΕ ο στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ δεν φαίνεται διατεθειμένος να υπαναχωρήσει από την προσπάθειά του να ανατρέψει την κυβέρνηση της χώρας και να αναλάβει τον έλεγχο, κίνηση που θα μπορούσε να έχει πολλαπλές επιπλοκές που υπερβαίνουν τα σύνορα της Λιβύης.
Η Λιβύη, άλλωστε, έχει ρόλο και στον EastMed, καθώς τμήμα του ια διέλθει από την ΑΖΟ της, που συνεπάγεται ότι ενδεχόμενη ανατροπή της κυβέρνησης θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, είχε επιχειρήσει να χρησιμοποιήσει τη Λιβύη για να μπλοκάρει τη χάραξη του αγωγού.
Ωστόσο, η Τουρκία δεν είναι ο μόνος ενεργός αποσταθεροποιητικός παράγοντας στην περιοχή, καθώς Ταλιμπάν, Ισλαμικό Κράτος και Αλ Νούσρα διαθέτουν θέσεις και συμφέροντα στην περιοχή.
Ενδεχόμενη νέα κλιμάκωση των συγκρούσεων στη Λιβύη θεωρείται βέβαιο ότι θα είχε επιπτώσεις στις τιμές του πετρελαίου, καθώς -κατά πάγια τακτική- γίνονται επιθέσεις ή διακόπτεται η παραγωγή σε πετρελαιοπηγές και διυλιστήρια.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ καταδίκασε παράλληλα την επίθεση στο μοναδικό αεροδρόμιο της Τρίπολης που βρισκόταν σε λειτουργία, το οποίο έγινε στόχος αεροπορικού βομβαρδισμού τη Δευτέρα από τις δυνάμεις που ορκίζονται πίστη στον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, καθώς συνεχίζεται η αιματηρή έφοδός τους στην πρωτεύουσα της Λιβύης.
Να σταματήσει την στρατιωτική επίθεση που εξαπέλυσε με σκοπό την κατάληψη της πρωτεύουσας της Λιβύης και να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να αποφευχθεί ένας εμφύλιος πόλεμος στη χώρα, κάλεσε τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ η Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Απευθύνω έντονη έκκληση προς όλους τους Λίβυους ηγέτες και συγκεκριμένα στον Χάφταρ να σταματήσουν όλες τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών»,
δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για ζητήματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας Φεντερίκα Μογκερίνι, μετά τη συνάντηση των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών στο Λουξεμβούργο.
«Δεν υιοθετήσαμε συμπεράσματα, αλλά υπήρξε σαφής συναίνεση για να ζητήσουμε τον τερματισμό όλων των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Λιβύη»,
ανέφερε και εξήγησε ότι η έκκληση απευθύνεται ουσιαστικά στον ισχυρό άνδρα της ανατολικής Λιβύης.
«Ποιος εξαπέλυσε μια επίθεση αν όχι ο Χάφταρ;»
υπογράμμισε.
«Πρέπει να αποφύγουμε μια στρατιωτική κλιμάκωση που μπορεί να οδηγήσει σε εμφύλιο πόλεμο»,
επέμεινε.
«Είναι απολύτως απαραίτητο η διαδικασία να παραμείνει στον έλεγχο των Ηνωμένων Εθνών και κανενός άλλου»,
συμπλήρωσε αλλά πρόσθεσε πως
«αυτή τη φορά όλα τα κράτη μέλη έχουν συνειδητοποιήσει την ανάγκη να ενωθεί η ΕΕ όταν οι περιφερειακοί παράγοντες δείχνουν λιγότερη εμπιστοσύνη στην υποστήριξη της διαδικασίας του ΟΗΕ».
Στο μεταξύ, όπως έγινε γνωστό, ο Φάγεζ ας Σάρατζ, πρωθυπουργός της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης – η οποία αναγνωρίζεται από τη διεθνή κοινότητα και υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ – συζήτησε με τον πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζουζέπε Κόντε αργά το βράδυ της Δευτέρας για την κατάσταση στην Τρίπολη.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΚΕΕ που αναρτήθηκε στη σελίδα της στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Facebook ο Σάρατζ δέχθηκε κλήση από τον Κόντε και στη διάρκεια της συνδιάλεξης, οι δύο άνδρες συζήτησαν για τις εξελίξεις στο πεδίο της ασφάλειας μετά την κλιμάκωση της βίας.
Εκτοπισμένοι
Συνολικά στους 3.400 ανέρχεται μέχρι στιγμής ο αριθμός των ανθρώπων, που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους για να γλυτώσουν από τις εχθροπραξίες, που μαίνονται κοντά στην πρωτεύουσα της Λιβύης, την Τρίπολη, σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο Τύπου του ΟΗΕ Στεφάν Ντουζαρίτς, παρά τις συνεχείς εκκλήσεις του ΟΗΕ προς τις μαχόμενες πλευρές προκειμένου να εφαρμόσουν μια προσωρινή ανθρωπιστική εκεχειρία δεν έχει γίνει τίποτα και πρόσθεσε πως ένας άγνωστος αριθμός αμάχων έχει εγκλωβιστεί σε κατοικημένες περιοχές, εξαιτίας των συγκρούσεων.
Οι ανθρωπιστικοί εταίροι των ΗΕ έχουν αποθηκεύσει βοήθεια σε διάφορες περιοχές στα περίχωρα της Τρίπολης, μεταξύ αυτών τρόφιμα κι ιατρικές προμήθειες, σημείωσε ο Ντουζαρίτς, ωστόσο η κλιμάκωση της βίας εμποδίζει τις υπηρεσίες πρώτων βοηθειών να φθάσουν στον άμαχο πληθυσμό που έχει ανάγκη από βοήθεια.
