Σε αναπόδραστη υφεσιακή τροχιά βρίσκεται πλέον η τουρκική οικονομία, όπως έχουν ήδη προειδοποιήσει οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης και το ΔΝΤ, καθώς τη διεθνής απομόνωσης του Ταγίπ Ερντογάν έχει επιπτώσεις στο εξωτερικό εμπόριο, ενώ η κεντρική τράπεζα της χώρας πιέζεται αφόρητα, να μην ανεβάσει τα επιτόκια και οι εμπορικές να αποτρέπουν τις πωλήσεις λίρας και τις αγορές ξένου νομίσματος, ενώ παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος έχει απειλήσει τους πολίτες με επιπτώσεις όταν πωλούν λίρες.
Η συναλλαγματική ισοτιμία της τουρκικής λίρας με ευρώ και δολάριο θυμίζει πλέον roller coaster, ενώ καθώς οι δημοτικές εκλογές πλησιάζουν, ο Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί να πιέσει τις ήδη αδύναμες τράπεζες να αυξήσουν τις χορηγήσεις και παράλληλα να στηρίξουν τη λίρα.
Με τον τουρισμό να αποτελεί το μόνο αναπτυσσόμενο τομέα της οικονομίας αλλά τον υψηλό πληθωρισμό και την απαξιωμένη τουρκική λίρα να ροκανίζουν τα όποια έσοδα, ο Ταγίπ Ερντογάν έχει στραφεί στις μαζικές αγορές χρυσού, σε μια προσπάθεια να αποκτήσει σκληρό νόμισμα για να διατηρήσει τη φερεγγυότητα της κυβέρνησης.
Μετά από παρέμβαση της Τράπεζας της Τουρκίας αλλά και τις απειλές που εξακόντισε η κυβέρνηση Ερντογάν κατά των τραπεζών, η τουρκική λίρα ανέκαμψε χθες με το δολάριο να αντιστοιχεί σε 5,4222 τουρκικές λίρες. Ανέκτησε σε μεγάλο βαθμό τις απώλειες που είχε σημειώσει την περασμένη εβδομάδα όταν η ελεύθερη πτώση της θύμισε τη νομισματική κρίση του περασμένου καλοκαιριού.
Οπως ανέφερε το Bloomberg, η Τράπεζα της Τουρκίας άφησε να εκτοξευθεί σε ποσοστό άνω του 300% το επιτόκιο overnight δανεισμού λιρών. Κατέστησε, έτσι, υπερβολικά δαπανηρό τον δανεισμό λιρών και ύψωσε ένα δυσθεώρητο εμπόδιο σε όσους δανείζονταν λίρες με σκοπό την κερδοσκοπία. Βρέθηκαν, έτσι, «εγκλωβισμένοι» στις τοποθετήσεις τους σε τουρκικές λίρες όσοι επενδυτές θέλησαν να απαλλαγούν από το τουρκικό νόμισμα.
Σύμφωνα με τους Financial Times, το κόστος δανεισμού της τουρκικής λίρας με τη χρήση συμφωνιών ανταλλαγής (swap) εκτινάχθηκε την Τετάρτη, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 18 ετών.
Ειδικότερα, το κόστος που καλούνται να πληρώσουν οι επενδυτές για να ανταλλάξουν συνάλλαγμα με λίρες εκτοξεύτηκε στο 700%.
| Agency | Rating | Outlook | Date |
|---|---|---|---|
| Moody’s | Ba3 | negative | Aug 17 2018 |
| S&P | B+ | stable | Aug 17 2018 |
| Fitch | BB | negative | Jul 13 2018 |
Την ίδια στιγμή, το κόστος ασφάλισης για τον κίνδυνο πτώχευσης εκτοξεύτηκε καθώς οι traders εγκαταλείπουν μαζικά τουρκικά περιουσιακά στοιχεία ενόψει των εκλογών της Κυριακής.
Ανησυχητική επίσης για την πρόσληψη του στάτους της τουρκικής οικονομίας από του ξένους επενδυτές είναι το γεγονός ότι τα συμβόλαια αντιστάθμισης πιστωτικού κινδύνου (Credit Default Swaps) σκαρφάλωσαν 40 μονάδες βάσης στο υψηλότερο επίπεδο από τον Σεπτέμβριο.
Σύμφωνα με το Bloomberg, ο χρηματοπιστωτικός τομέας της Τουρκίας «πάγωσε» την Παρασκευή, όταν οι τουρκικές αρχές ξεκίνησαν έρευνες κατά της JP Morgan Chase & Co αλλά και άλλων τραπεζών κατηγορώντας τις για κερδοσκοπία κατά του τουρκικού νομίσματος. Το κλίμα αβεβαιότητας και ανασφάλειας εντάθηκε την Κυριακή, όταν ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προειδοποίησε πως θα τιμωρηθούν όσα στελέχη τραπεζών εμπλέκονται στον πόλεμο κατά του νομίσματος.
Την Παρασκευή το νόμισμα της Τουρκίας είχε διολισθήσει έναντι του δολαρίου τόσο, ώστε ένα δολάριο αντιστοιχούσε σχεδόν σε 5,77 τουρκικές λίρες. Με το επίπεδο των έξι λιρών έναντι ενός δολαρίου να φαίνεται ξανά ορατό μόλις μια εβδομάδα πριν από τις δημοτικές εκλογές, η παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας ήταν αναμενόμενη. Η τράπεζα, πάντως, διατήρησε αμετάβλητο το βασικό επιτόκιο δανεισμού στο επίπεδο του 24% στο οποίο το οδήγησε τον Σεπτέμβριο, όταν με μεγάλη καθυστέρησ
η προχώρησε σε αύξηση κατά 650 μονάδες βάσης.
Η ασυνήθιστη αύξηση ήταν αναπόφευκτο να ωθήσει την τουρκική οικονομία σε ύφεση το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους και το πρώτο του τρέχοντος. Ενόψει και των δημοτικών εκλογών της 31ης Μαρτίου, η κυβέρνηση Ερντογάν όχι μόνον έχει υποσχεθεί μειώσεις των επιτοκίων διά στόματος του υπουργού Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ, αλλά έχει αφήσει να εννοηθεί πως σύντομα τα επιτόκια θα μειωθούν σε μονοψήφιο αριθμό. Σύμφωνα, πάντως, με αναλυτές οι παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας αποτελούν έμμεση επιβολή περιοριστικής πολιτικής, που στην πράξη αντιστοιχεί σε περαιτέρω άνοδο των επιτοκίων κατά 150 μονάδες βάσης. Οι παρεμβάσεις της κεντρικής τράπεζας ανέτρεψαν το κλίμα στην αγορά και περιόρισαν τις προσδοκίες για μειώσεις των επιτοκίων.
Τα προβλήματα της τουρκικής οικονομίας, όμως, δεν σταματούν εδώ, καθώς οι ΗΠΑ έχουν ανακαλέσει το status προτιμητέου εμπορικού εταίρου, που επέτρεπε αδασμολόγητες εισαγωγές από την Τουρκία ύψους 1,9 δισ. ετησίως, ενώ παράλληλα έχουν επιβάλλει κυρώσεις στον χάλυβα και θα επιβάλλουν νέες μετά το πέρας της περιόδου χάριτος για την αγορά ιρανικού πετρελαίου. Επίσης ο Ντόναλντ Τραμπ έχει απειλήσει με κυρώσεις σε περίπτωση επίθεσης κατά των Κούρδων στη Συρία και αγοράς των S-400 από τη Ρωσία.
| Markets | Last | Reference | |
|---|---|---|---|
| Currency | 5.42 | Mar/19 | |
| Stock Market (points) | 91855 | Mar/19 | |
| Government Bond 10y (%) | 17.86 | Mar/19 |
| Overview | Last | Reference | |
|---|---|---|---|
| GDP Growth Rate (%) | -2.4 | Dec/18 | |
| GDP Annual Growth Rate (%) | -3 | Dec/18 | |
| Unemployment Rate (%) | 13.5 | Dec/18 | |
| Inflation Rate (%) | 19.67 | Feb/19 | |
| Inflation Rate Mom (%) | 0.16 | Feb/19 | |
| Interest Rate (%) | 24 | Mar/19 | |
| Balance of Trade (USD Million) | -2503 | Jan/19 | |
| Current Account (USD Million) | -813 | Jan/19 | |
| Current Account to GDP (%) | -5.5 | Dec/17 | |
| Government Debt to GDP (%) | 28.3 | Dec/17 | |
| Government Budget (% of GDP) | -1.5 | Dec/17 | |
| Business Confidence (Index Points) | 102 | Mar/19 | |
| Manufacturing PMI | 46.4 | Feb/19 | |
| Consumer Confidence (Index Points) | 59.4 | Mar/19 | |
| Retail Sales MoM (%) | 1.3 | Jan/19 | |
| Corporate Tax Rate (%) | 22 | Dec/19 | |
| Personal Income Tax Rate (%) | 35 | Dec/18 |
