“Αναμμένο το φως” στις τουρκικές προκλήσεις επιχειρεί να κρατήσει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, απαντώντας, με λακωνική ανακοίνωση αυτή τη φορά, σε νέες δηλώσεις που πραγματοποίησε ο Ταγίπ Ερντογάν στη Σμύρνη, στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας για τις δημοτικές εκλογές στις 31 Μαρτίου.
Το ελληνικό ΥΠΕΞ, συνεχίζοντας το μπαράζ ανακοινώσεων και δημόσιας αντιπαράθεσης χαρακτηρίζει “απαράδεκτες” τις δηλώσεις του Τούρκου προέδρου, ενώ στη δεύτερη πρόταση φαίνεται να απαντά στις δηλώσεις του εκπροσώπου Τύπου του τουρκικού ΥΠΕΞ, η οποία έκρυβε μήνυμα του Ταγίπ Ερντογάν προς τον Αλέξη Τσίπρα, ξεκαθαρίζοντας ότι, οι δηλώσεις αυτές εκτροχιάζουν την προσπάθεια οικοδόμησης εμπιστοσύνης
Όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ,
«Η Ελλάδα δεν πρόκειται να παρασυρθεί στην εργαλειοποίηση της εξωτερικής πολιτικής για την εξυπηρέτηση εσωτερικών πολιτικών σκοπιμοτήτων και στη χρήση της ιστορίας με προσβλητικούς όρους για τους γειτονικούς λαούς».
Η διατύπωση αυτή αν και φαίνεται σκληρή, εν τούτοις αναγνωρίζει τις ιδιαίτερες συνθήκες που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό ο Τούρκος πρόεδρος, επισημαίνει ωστόσο, ότι οι δηλώσεις πλήττουν το λαϊκό αίσθημα στην Ελλάδα, προκαλώντας αντίστοιχα πολιτικά προβλήματα.
Με τον τρόπο αυτό φαίνεται να επαναπροσδιορίζεται σε πολιτικό το πλαίσιο της συνεννόησης, έναντι του αμυντικού και διπλωματικού που συνήθως βρίσκεται.
Στην ανακοίνωση του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών προστίθεται:
«Ανάλογες απαράδεκτες αναφορές υπονομεύουν την εμπιστοσύνη που φιλοδοξούμε να οικοδομήσουμε μεταξύ των χωρών μας και δεν συνάδουν με την ευρωπαϊκή προοπτική που η τουρκική ηγεσία διακηρύσσει ότι υποστηρίζει».
Στην κατακλείδα, που συνήθως περιλαμβάνονται τα μηνύματα μεταξύ των ηγετών, το ελληνικό ΥΠΕΞ φαίνετα να υιοθετεί μια στάση χαμηλότερων τόνων, εν συγκρίσει με την προηγούμενη ανακοίνωση, καθώς αντί για ενημέρωση των οργάνων σε NATO και ΕΕ, κάνει λόγο για υπονόμευση των διμερών σχέσεων και -κατά συνέπεια- της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας. Στην πραγματικότητα, οι λέξεις που επιλέγονται είναι εμφανώς πιο μετριοπαθείς από αυτές της προηγούμενης απάντησης, ενώ η φράση και η έκταση δείχνουν διάθεση αποκλιμάκωσης.
Νωρίτερα, ο Τούρκος πρόεδρος θέλοντας να ενισχύσει το εθνικιστικό του προφίλ, σε ομιλία του στη Σμύρνη και με αφορμή την προκήρυξη του τρομοκράτη της Νέας Ζηλανδίας ενέπλεξε εθνικισμό και θρησκευτικό συναίσθημα, δημιουργώντας μια ιδιαίτερα ανησυχητική ατμόσφαιρα:
«Σμύρνη! Εσύ επούλωσες τις πληγές πολλών Βαλκανικών πόλεων όπως της Θεσσαλονίκης, της Κρήτης, των Σκοπίων, του Κοσόβου, της Βάρνας»
είπε και συνέχισε στον ίδιο προκλητικό τόνο, λέγοντας
«Σμύρνη! Εσένα που ο Μουσταφά Κεμάλ στις 9 Σεπτεμβρίου με τον στρατό του σε απελευθέρωσε για άλλη μια φορά. Σμύρνη εσύ που ρίχνεις τους γκιαούρηδες στη θάλασσα και προστατεύεις τους ανήμπορους!».
Κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης προβλήθηκαν μάλιστα σε video wall αποσπάσματα από το μανιφέστο του δράστη της Νέας Ζηλανδίας και εικόνες από το οπτικοακουστικό υλικό που κινηματογράφησε ο Ταράντ κατά τη στιγμή των πυροβολισμών του προς το πλήθος πιστών στα τεμένη.
«Δεν θέλουμε να δούμε ξανά μια σύγκρουση ανάμεσα στον σταυρό και στην ημισέληνο»,
είπε ο Ερντογάν και πρόσθεσε:
«Το μοχθηρό άτομο που σκότωσε 49 ομόπιστους μας λέει ότι μπορούμε να κατοικούμε στην Ανατολική πλευρά, δεν μπορούμε να περάσουμε στην Ευρωπαϊκή πλευρά».
Οι δύο τελευταίες φράσεις του Τούρκου προέδρου δείχνουν διάθεση συμβιβασμού και αποκλιμάκωσης, αλλά δεν συνάδει με το γενικότερο κλίμα της ομιλίας του, γεγονός που το αποσυνδέει από αυτή και που δημιουργεί την αίσθηση ότι οι δηλώσεις απευθύνονταν αρχικά στο εσωτερικό κοινό και εν τέλει στην Ελλάδα και το διεθνή παράγοντα.
Επίσης θετικό είναι το γεγονός της απουσίας προκλήσεων ή παραβιάσεων στο Αιγαίο, κατά τις τελευταίες δηλώσεις, καθώς καταδεικνύει την έμπρακτη προσπάθεια αποκλιμάκωσης της έντασης.
Η ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ
Η Ελλάδα δεν πρόκειται να παρασυρθεί στην εργαλειοποίηση της εξωτερικής πολιτικής για την εξυπηρέτηση εσωτερικών πολιτικών σκοπιμοτήτων και στη χρήση της ιστορίας με προσβλητικούς όρους για τους γειτονικούς λαούς. Ανάλογες απαράδεκτες αναφορές υπονομεύουν την εμπιστοσύνη που φιλοδοξούμε να οικοδομήσουμε μεταξύ των χωρών μας και δεν συνάδουν με την ευρωπαϊκή προοπτική που η τουρκική ηγεσία διακηρύσσει ότι υποστηρίζει.