Πρωτοβουλία κλιμάκωσης των πιέσεων προς την Τουρκία και την Ινδία ανέλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ, ανακοινώνοντας ότι θα διακόψει το status προτιμητέου εμπορικού εταίρου που έχει αποδοθεί στις δύο χώρες, για διαφορετικούς -επισήμως- λόγους σε κάθε περίπτωση, αλλά συμπίπτοντας χρονικά με τις αγορές ρωσικών S-400 και από τις δύο.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του αρμοδίου εμπορικού ακολούθου των ΗΠΑ, η αμερικανική κυβέρνηση θα τερματίσει τις συμφωνίες βάσει των οποίων επιφυλάσσει προτιμησιακή μεταχείριση στο πεδίο του εμπορίου τόσο στην Ινδία όσο και στην Τουρκία, διότι αυτές οι δύο δυνάμεις «δεν εκπληρώνουν πλέον τα κριτήρια» που τους επέτρεπαν να ωφελούνται από το πρόγραμμα.
«Κατόπιν εντολής του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο αμερικανός αντιπρόσωπος για το Εμπόριο (USTR) ανακοινώνει σήμερα ότι οι ΗΠΑ σκοπεύουν θα τερματίσουν το (προτιμησιακό) καθεστώς το οποίο έχει παραχωρηθεί στην Ινδία και την Τουρκία»,
στο πλαίσιο ενός προγράμματος υπέρ των αναπτυσσόμενων χωρών, που τους επέτρεπε κυρίως να διαθέτουν ευχερέστερη πρόσβαση στην αμερικανική αγορά, εξηγείται στην ανακοίνωση.
Η Ινδία, είναι μακράν η πλέον ευνοημένη από το καθεστώς, καθώς μόνο το 2017 πραγματοποίησε αδασμολόγητες εξαγωγές αξίας 5,7 δισ. στις ΗΠΑ ενώ οι καλυμμένες, όπως ονομάζοντας εισαγωγές των ΗΠΑ από Τουρκία ήταν 1,7 δισ.
Κατά την άποψη του Ντόναλντ Τραμπ και του USTR Ρόμπερτ Λάιτχαϊζερ, η Τουρκία δεν δικαιούται πλέον να επωφελείται από το πρόγραμμα, αυτό διότι «είναι επαρκώς ανεπτυγμένη οικονομικά». Αυτό σημαίνει ότι πολλά τουρκικά εξαγόμενα προϊόντα που διατίθενται αδασμολόγητα στην αμερικανική αγορά θα υπόκεινται πλέον σε δασμούς.
Στην περίπτωση της Ινδίας, ο Τραμπ αποφάσισε να προχωρήσει σε αυτό το μέτρο διότι έπειτα από «εντατικές επαφές» με το Νέο Δελχί κατέληξε στο συμπέρασμα πως «δεν παρέχει εγγυήσεις» σε επαρκή βαθμό στην Ουάσινγκτον πως θα προσφέρει «ίση και δίκαιη πρόσβαση των αμερικανικών προϊόντων στις ινδικές αγορές».
Σε κάθε περίπτωση η απόφαση των ΗΠΑ αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις από τις δύο χώρες, αλλά στέλνει ένα ιδιαίτερα ηχηρό μήνυμα, χρησιμοποιώντας το εργαλείο των εμπορικών πολέμων για την άσκηση πιέσεων στον τομέα της άμυνας.
