Σε άτυπο μορατόριουμ στο Αιγαίο φαίνεται ότι καταλήγουν Αθήνα και Άγκυρα, μετά πολύμηνη διαρκή κλιμάκωση με ευθύνη της Τουρκίας, η οποία εντάθηκε μετά τις επαφές Τραμπ-Ερντογάν για τη Συρία και καθώς εξελίσσονται έρευνες και γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και ειδικότερα στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Μετά από δημόσιες αντιπαραθέσεις υπουργών και της στρατιωτικής ηγεσίας των δύο χωρών, NAVTEX και προκλητικών κινήσεων, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μελβούτ Τσαβούσογλου, με δημόσια παρέμβασή του έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο, κάνοντας λόγο για εμπρηστική ρητορική και ενδεχόμενη προσπάθεια ελληνικών στρατευμάτων να καταλάβουν βραχονησίδες, τις οποίες η Τουρκία θεωρεί αμφισβητούμενες.
Η Ελλάδα, από την πλευρά της απάντησε. μέσω “πηγών του ΥΠΕΞ”, επισημαίνοντας ότι αφ’ ενός δεν δέχεται την προσπάθεια της Τουρκίας να χαρακτηρίσει de facto αμφισβητούμενα τα Ίμια ή άλλες βραχονησίδες, ξεκαθάρισε όμως, ότι δεν “θα παρασυρθεί σε τέτοιου είδους αδιέξοδες ρητορικές εξάρσεις».
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μελβούτ Τσαβούσογλου, επενδύοντας την πάγια διπλωματική τακτική της Τουρκίας, χρησιμοποίησε αναφορές στον Πάνο Καμμένο ως προπέτασμα καπνού, για να στείλει μήνυμα στον Αλέξη Τσίπρα, ως υπουργό Εξωτερικών, ότι η Άγκυρα έχει πληροφορίες για επικείμενη ελληνική απόβαση σε βραχονησίδες.
Τα μηνύματα αυτά έστειλε με δηλώσεις του χθες ο Μελβούτ Τσαβούσογλου, μιλώντας στην σχολή της Ακτοφυλακής και Στρατοχωροφυλακής, όπου ξεκαθάρισε ότι η περαιτέρω κλιμάκωση δεν εξυπηρετεί κανένα και θέτοντας, εμμέσως πλην σαφώς, τα όρια στους ενστόλους.
Αν και τα ελληνικά media επέμειναν αναδεικνύοντας τις πάγιες θέσεις, ως νέες και ανιχνεύοντας προειδοποιήσεις και προβοκάτσιες, στην πραγματικότητα οι δηλώσεις του Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχαν εντελώς διαφορετικό τόνο, αίσθηση και μηνύματα.
Στις δηλώσεις του ο Μελβούτ Τσαβούσογλου χαρακτηρίζει τον Πάνο Καμμένο “κακομαθημένο παιδί”, διαμηνύοντας εμμέσως πλην σαφώς στον πρωθυπουργό να τον περιορίσει, κίνηση η οποία ερμηνεύεται ως προσπάθεια συμψηφισμού της εμπρηστικής ρητορικής και ενεργειών, με τη συμπεριφορά του Έλληνα υπουργού Άμυνας. Ωστόσο, σε μια τόσο στενή προσέγγιση ενδεχομένως να διαφεύγουν πιο ουσιώδη μηνύματα στρατηγικής.
«Προειδοποιούμε την Ελλάδα. Εχετε ένα “κακομαθημένο παιδί”, τον υπουργό Αμυνας. “Είναι το κακομαθημένο μας παιδί”, λένε. Ελέγξτε τo κακομαθημένο παιδί σας έτσι ώστε να μην προκληθεί κανένα ατύχημα με την εμπλοκή των δικών μας- δυνάμεων ασφαλείας. Τους υπενθυμίζουμε αυτό. Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια φιλική προειδοποίηση»,
είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τσαβούσογλου σε ομιλία του ενώπιον στελεχών των ακαδημιών χωροφυλακής και ακτοφυλακής (το απόσπασμα αναμεταδόθηκε από πληθώρα τουρκικών ΜΜΕ).
Η ρητορική αυτή, όμως, ειδομένη αποσπασματικά, τόσο από το υπόλοιπο κείμενο, όσο και από τις συνθήκες μέσα στις οποίες εκδηλώνεται, δεν μπορεί παρά να χαρακτηριστεί εμπρηστική. Μια πιο προσεκτική εξέτασή της όμως, μαζί με τη φράση
“Δεν ωφελεί σε τίποτα και δεν θα σας φέρει κανένα κέρδος στα καλά καθούμενα με δηλώσεις που αυξάνουν την ένταση αν προσπαθήσετε να ανεβείτε σε κάποια βραχονησίδα».
Η διατύπωση αυτή, δείχνει ενδεχομένως, ότι η Τουρκία έχει πληροφορίες για προετοιμασία ενεργειών από ελληνικής πλευράς, ενώ κρύβει στην ουσία τα μηνύματα προς τον Έλληνα πρωθυπουργό και καθιστά σαφές ότι τα τετελεσμένα επεκτείνονται και συνίστανται και σε κινήσεις συμβολικού χαρακτήρα.
Αν μάλιστα, εξεταστεί κατ’ αντιπαράσταση με τις δηλώσεις του Έλληνα ΑΓΕΕΘΑ, ναυάρχου Αποστολάκη, που προειδοποίησε την Τουρκία ότι αν ανέβουν σε βραχονησίδα, η Ελλάδα θα την ισοπεδώσει, επισημαίνοντας μάλιστα ότι με τη γραμμή αυτή ταυτίζεται η κυβέρνηση, τότε είναι προφανές, πως ο Τούρκος ΥΠΕΞ επιχειρεί να απαντήσει μπροστά σε στρατιωτικό ακροατήριο και να κατευνάσει τους ακραίους, στους οποίος αναφέρεται στη συνέχεια, όταν επαναφέροντας, την απειλή Casus Beli, που αποτελεί πάγια θέση της Τουρκίας, αλλά δεν χρησιμοποιείται συχνά στη δημόσια διπλωματία.
«Πρέπει να συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε από κοινού τα συμφέροντά μας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Σήμερα, δεν επιτρέπουμε τετελεσμένα γεγονότα στο Αιγαίο. Υπενθυμίζουμε την απόφαση της Βουλής μας. Επίσης, πράττουμε αναλόγως σε κάποιες αρνητικές περιπτώσεις με το πολεμικό ναυτικό μας, την ακτοφυλακή μας και τις αρμόδιες αρχές μας»,
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών, μετά την κρίση των Ιμίων, δεν υπήρξε καμιά ντε φάκτο αλλαγή στο καθεστώς των νησίδων του Αιγαίου. Απείλησε μάλιστα εκείνους που κατηγορούν το κόμμα του θίγοντας αυτό το ευαίσθητο θέμα ότι θα κριθούν ανάλογα, καθώς με τη ρητορεία αυτού του είδους θέτουν σε κίνδυνο τα συμφέροντα του έθνους τους.
«Το Γενικό Επιτελείο μας και το υπουργείο Άμυνας συνεχίζουν τις διερευνητικές επαφές με την Ελλάδα. Αυτό το θέμα είναι ένα ευαίσθητο ζήτημα, επομένως θα συνεχίσουμε τις μεταξύ μας διαβουλεύσεις. Η βουλή αν θέλει να ενημερωθεί κεκλεισμένων των θυρών, θα το κάνουμε μετά χαράς»,
ανέφερε ο Τούρκος υπουργός, σε άλλη στιγμή, απαντώντας σε σχετική ερώτηση βουλευτών της αντιπολίτευσης κατά τη διάρκεια συζήτησης του προϋπολογισμού.
Απάντηση Τσίπρα, μέσω κύκλων του ΥΠΕΞ
Στον Τούρκο υπουργό Αμυνας απάντησαν πηγές του υπουργείου Εξωτερικών, σημειώνοντας ότι
«τα μόνα τετελεσμένα στο Αιγαίο είναι όσα απορρέουν από τις επιταγές του διεθνούς δικαίου». Αναφερόμενες στους χαρακτηρισμούς Τσαβούσογλου, τόνισαν ότι «οι ad hominem προσβλητικοί χαρακτηρισμοί που αφορούν τον υπουργό Αμυνας κ. Καμμένο, το μόνο που καταδεικνύουν είναι την ένδεια νομικών επιχειρημάτων της τουρκικής πλευράς, η οποία συνεχίζει να υπονομεύει τη σταθερότητα και την ασφάλεια και να παραμένει στο περιθώριο του διεθνούς δικαίου».
Ακόμη οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι
«η Ελλάδα θα συνεχίσει να προασπίζει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και να επιδιώκει τη συνεργασία μέσω του διαλόγου και δεν θα παρασυρθεί σε τέτοιου είδους αδιέξοδες ρητορικές εξάρσεις».
Η κατακλείδα, αυτή, από ελληνικής πλευράς, παρέχει όλες τις πληροφορίες και τα μηνύματα που απαιτούνται για την αποκωδικοποίησης της επικοινωνίας, καθώς συμπερασματικά αναφέρει ότι δεν θα παρασυρθεί σε τέτοιες εντάσεις, μήνυμα που προερχόμενο -εμμέσως πλην σαφώς- από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, παρέχει τ τη διαβεβαίωση ότι η Ελλάδα δεν θα προβεί σε προβοκατόρικες πρακτικές.
Χθες, εξάλλου, η Αγκυρα προανήγγειλε μέσω NAVTEX (6/19) άσκηση του πολεμικού ναυτικού τους στα διεθνή ύδατα μεταξύ Σαμοθράκης και Λήμνου, την Κυριακή, ανήμερα τα Θεοφάνια, ενώ στη συνέχεια εξέδωσε νέα NAVTEX για έρευνες του Barbaros στην Ανατολική Μεσόγειο στην Ελληνική υφαλοκρηπίδα.
