Κίνηση υψηλής πολιτικής αξίας και διπλωματικού συμβολισμού, αποτελεί η εισαγωγή φυσικού αερίου από την Τουρκία στην Ελλάδα, το προηγούμενο Σάββατο από τον Μυτιληναίο, ενώ παράλληλα ανατρέπει το status quo στην εσωτερική αγορά αερίου, εδραιώνοντας νέες νόρμες και περιορίζοντας το ρόλο και την επιρροή της ΔΕΠΑ.
Αν και τα δημοσιεύματα των media επικεντρώνονται στην επιχειρηματική διάσταση του θέματος και τον αντίκτυπο που θα έχει στη διαμόρφωση του ανταγωνισμού, των τιμών και προοπτικών στην ελληνική αγορά ενέργειας, η πρωτοβουλία του Ευάγγελου Μυτιληναίου έχε προφανείς και λιγότερο εμφανείς πολιτικές προεκτάσεις, οι οποίες είναι απαραίτητες για ενεργειακά deals τέτοιων διαστάσεων, ενώ συνήθως οι επιχειρηματικές κινήσεις εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο γεωοικονομικών εξελίξεων, που έχουν τεθεί σε κίνηση μετά από την ολοκλήρωση πολιτικών διεργασιών.
Κατ’ αρχήν, χρονικά, η εισαγωγή αερίου από την Τουρκία, η οποία τροφοδοτείται και από τον ρωσικό Turk Stream, ακολουθεί τη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλάντιμιρ Πούτιν, στο Κρεμλίνο και τη συμφωνία για επέκταση της εμπορικής και ενεργειακής συνεργασίας των δύο χωρών. Ενώ λίγο νωρίτερα είχε εγκαινιαστεί ο Turk Stream, παρουσία των Ταγίπ Ερντογάν και Βλάντιμιρ Πούτιν. Επίσης, προηγείται της επίσκεψης του Αλέξη Τσίπρα στην Άγκυρα, όπου έχει προσκληθεί από τον Ταγίπ Ερντογάν, σε μια προσπάθεια εξομάλυνσης των διμερών σχέσεων και προώθησης του Κυπριακού, με οποίο η Τουρκία συναρτά άμεσα το ενεργειακό της Ανατολικής Μεσογείου.
Τούτων δοθέντων, η εισαγωγή φυσικού αερίου στην Ελλάδα από την Τουρκία φαίνεται ότι αποτελεί μια κίνηση που επισφραγίζει τις πολιτικές δεσμεύσεις και κινείται στην κατεύθυνση της εμβάθυνσης της συνεργασίας και οικοδόμησης συνεκτικών δεσμών στην περιοχή. Ήτοι, εμπεδώνει το νέο γεωοοκονομικό δόγμα και δημιουργεί δικλείδες ασφαλείας μεταξύ των χωρών.
Παράλληλα, ολοκληρώνεται και πρακτικά η απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου στην Ελλάδα, καθώς δημιουργούνται πολλαπλοί δίοδοι και κανάλια εισροών, βελτιώνοντας το ενεργειακό προφίλ της χώρας και επιτυγχάνοντας αρκετά μεγάλη διαφοροποίηση, σε επίπεδο πηγών.
Στα τεχνικά, η εισαγωγή πραγματοποιήθηκε Πρόκειται για το τρίτο σημείο εισόδου του ελληνικού συστήματος φυσικού αερίου, στους Κήπους, όπου μέχρι σήμερα παραδίδει αέριο η τουρκική Βotas μέσω του ελληνοτουρκικού αγωγού στη ΔΕΠΑ. Από το περασμένο Σάββατο μέσω των Κήπων αέριο έβαλε στο σύστημα η «Μυτιληναίος» από προμηθευτή που δεν έχει γνωστοποιηθεί για εμπορικούς λόγους.
Τα δεδομένα στην ελληνική αγορά
Η «Μυτιληναίος» είναι η εταιρεία που είχε πρωταγωνιστήσει στο άνοιγμα και των άλλων δύο σημείων εισόδου, τόσο της Ρεβυθούσας το 2009 όσο και του Σιδηροκάστρου το 2017. Συγκεκριμένα, τον Δεκέμβριο του 2009 αλλά και τους πρώτους μήνες του 2010 είχε επιδιώξει και κατάφερε τελικά να κάνει την πρώτη εισαγωγή ιδιωτικού LNG στην ελληνική αγορά, ενώ το 2017 είχε ασκήσει πιέσεις ώστε να ανοίξει η πρόσβαση τρίτων προμηθευτών στο Σιδηρόκαστρο, από όπου πλέον γίνονται εισαγωγές αερίου και δημοπρασίες εκχώρησης δυναμικότητας για τρίτους προμηθευτές.
Τη δυνατότητα αξιοποίησης των Κήπων για προμήθεια φυσικού αερίου και από τρίτους επενδυτές πλην της ΔΕΠΑ έδωσε η ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων μεταξύ ΔΕΣΦΑ και Botas για τη διασύνδεση των συστημάτων φυσικού αερίου Ελλάδας και Τουρκίας που κράτησαν πάνω από 8 μήνες και κατέληξαν πολύ πρόσφατα σε συμφωνία, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι προσπάθειες για προμήθεια αερίου μέσω των Κήπων είχαν γίνει στο παρελθόν και από άλλες εταιρείες.
Για την ελληνική αγορά η κίνηση της «Μυτιληναίος» ανοίγει τον δρόμο για πρόσβαση σε νέες πηγές αερίου πέραν αυτών με τις οποίες έχει συμβολαιοποιήσει ποσότητες η ΔΕΠΑ, εξέλιξη που ενισχύει την ασφάλεια εφοδιασμού αλλά και τη δυναμική μετεξέλιξης της χώρας σε διαμετακομιστικό κέντρο φυσικού αερίου. Για την ίδια τη «Μυτιληναίος» που με κατανάλωση 1,5 δισ. κ.μ. αερίου ετησίως συγκαταλέγεται μαζί με τη ΔΕΗ στους μεγαλύτερους καταναλωτές της εγχώριας αγοράς, η νέα αυτή κίνηση σηματοδοτεί τη στρατηγική της τοποθέτηση στην αγορά φυσικού αερίου και το γενικότερο ενδιαφέρον για τον τομέα της ενέργειας όπου κατέχει ήδη σημαντική θέση. Είναι γνωστό, εξάλλου, το ενδιαφέρον της «Μυτιληναίος» και για τη ΔΕΠΑ και συγκεκριμένα για το κομμάτι της εμπορίας.
* Auditor note: Οι σημειώσεις του ελεγκτή, υπεισέρχονται στη συγκριτική και ενδεχομένως κατ’ αντιπαράσταση ανάλυση γεγονότων, αναδεικνύοντας τάσεις και επισημαίνοντας μοτίβα. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να επισημαίνουν ελλείψεις στοιχείων, ή να επεξηγούν παραλείψεις γεγονότων. Στόχος είναι η βέλτιστη χρήση του υλικού της έρευνας. Ο ελεγκτής είναι τρίτο πρόσωπο και προέρχεται από την ομάδα διαχείρισης ποιότητας της Crisis Labs.
