Να αναδείξει της επιτυχίες της εξωτερικής πολιτικής, επί των ημερών του, επιχειρεί με άρθρο του, στην Καθημερινή ο τέως υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, εστιάζοντας κυρίως στις δράσεις για την εμπέδωση του νέου γεωοικονομικού δόγματος στην Ανατολική Μεσόγειο, ως βάση για την εδραίωση δικτύου σχέσεων που προοδευτικά ενισχύουν την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή.
Ο Νίκος Κοτζιάς επισημαίνει ότι στο νέο δόγμα λαμβάνονται υπόψη τόσο ο αποσταθεροποιητικός ρόλος της Τουρκίας, όσο και οι εντάσεις που τροφοδοτούνται εξαιτίας της εγγύτητας με τη Μέση Ανατολή. Βέβαια, παραβλέπει την αύξηση του γεωπολιτικού ρίσκου, που προκαλείται από την προσπάθεια αναθεώρησης του status quo, υπό την παραδοχή ότι πρόκειται για βραχυχρόνιο και παροδικό σύμπτωμα.
Η θεώρηση αυτή αν και αναδεικνύει τη μεγάλη εικόνα και τα οφέλη για την περιοχή, την Ελλάδα τόσο σε γεωπολιτικό, όσο και σε γεωοικονομικό επίπεδο, παράλληλα, υποτιμά τους κινδύνους, καθώς προσδοκά στο σταθερό χέρι τρίτων χωρών και δυνάμεων που προωθούν τη νέα αυτή κατάσταση και η ισχύς των οποίων εκτιμάται ότι θα επικρατήσει, επί των αντιδράσεων.
Ωστόσο, κάτι τέτοιο -αν και θεμιτό- δεν είναι καθόλου βέβαιο, καθώς το πλέγμα των ισορροπιών που ανατρέπεται, είναι επίσης ισχυρό, εδραιωμένο και αν και αφορά λιγότερες δυνάμεις (ήτοι ΗΠΑ και Τουρκία), είναι εν τούτοις πιο συνεκτικό και η αποδοτικότητά του έχει αποδειχθεί.
Ο τέως υπουργός Εξωτερικών, εστιάζει στο δόγμα ασφάλειας, που ενστερνίζονται ΗΠΑ και ΕΕ και στην ανάγκη δημιουργίας μετώπου για την αντιμετώπιση του φαινομένου του ισλαμικού φονταμενταλισμού, ως το βασικό αντισταθμιστικό στοιχείο, της νέας κατάστασης, έναντι της παλαιότερης.
Στο υφιστάμενο καθεστώς, η ασφάλεια έναντι των τζιχαντιστών παραμένει blind spot, λόγω του κεντρικού ρόλου της Τουρκίας και των σχέσεων του Ταγίπ Ερντογάν με τους Αδερφούς Μουσουλμάνους.
Το ζήτημα αυτό, αν και δεν τίθεται ευθέως, από τον Νίκο Κοτζιά, αποτελεί, εν τούτοις το υπόβαθρο της λογικής του, όπως προκύπτει από το πλαίσιο που διαμορφώνουν οι θέσεις του.
Ειδικότερα, ο Νίκος Κοτζιάς αναφέρει:
Η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου έχει να αντιμετωπίσει τις προσπάθειες μεταφοράς σε αυτήν εντάσεων και προβλημάτων από τη συνορεύουσα Μέση Ανατολή. Εχει, επίσης, να αντιμετωπίσει τον ισλαμικό φονταμενταλισμό και την επιδίωξή του να την «αξιοποιήσει» ως γέφυρα προς την Ευρώπη. Δίπλα σε αυτές τις επιδιώξεις πρέπει κανείς να λαμβάνει υπόψη τις προκλήσεις της Τουρκίας εις βάρος της Δημοκρατίας της Κύπρου (της οποίας παρανόμως κατέχει το βόρειο τμήμα), ιδιαίτερα, εις βάρος της κυπριακής ΑΟΖ. Ολα αυτά τα δεδομένα υπογραμμίζουν τη μεγάλη σημασία που έχει η πολιτική ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή τόσο για το μέλλον της Κύπρου και των ελληνικών νησιών στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και για τους «δρόμους» ενέργειας προς την Ε.Ε.
Συνεχίζοντας, ο Νίκος Κοτζιάς επισημαίνει ότι, η σταθερότητα και η ασφάλεια, η ίδια η ειρήνη στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και η κανονικότητα του κυπριακού κράτους μπορούν να διασφαλιστούν:
Πρώτον, η συνέχιση και η δημιουργία τριμερών συνεργασιών ως δικτύου ασφάλειας και προώθησης μιας θετικής συνεργασίας. Σήμερα οι τριμερείς στην ανατολική πλευρά της χώρας είναι έξι (Ελλάδα – Κύπρος με Αίγυπτο, Ισραήλ, Παλαιστίνη, Λίβανο, Ιορδανία και Αρμενία), ενώ το Μπαχρέιν ζήτησε τη δημιουργίας μιας έβδομης.
Δεύτερον, η προώθηση μιας δομής τύπου ΟΑΣΕ στην Ανατολική Μεσόγειο, τόσο για τη σταθερότητα και την ασφάλεια της περιοχής όσο και για την ανάπτυξη της συνεργασίας σε όλους τους δυνατούς τομείς, κύρια στην πολιτική, στον πολιτισμό και στη μόρφωση, στην οικονομία, ιδιαίτερα στο εμπόριο και στις μεταφορές. Η ανάπτυξή της στη βάση μιας θετικής ατζέντας, μέσω της οποίας έχει προκύψει αυτό που ο ΥΠΕΞ του Λιβάνου, Μπασίλ, αποκάλεσε ως «το πνεύμα της Ρόδου». Σε αυτή την προσπάθεια συμμετέχουν 22 κράτη, 14 αραβικά και 8 της ΝΑ Ευρώπης, όπως, επίσης, η Αραβική Λίγκα και η Γραμματεία του Κόλπου.
Τρίτον, η συγκρότηση της διάσκεψης για την προστασία των πολιτιστικών και θρησκευτικών κοινοτήτων της Μέσης Ανατολής. Διοργανωτής ήταν αρχικά πριν από τρία χρόνια η Ελλάδα και από πέρυσι έχουν προστεθεί ως συνδιοργανώτριες χώρες η Αυστρία και τα Αραβικά Εμιράτα, ενώ εφέτος τέσσερα άλλα κράτη έχουν εκφράσει την επιθυμία να συμμετάσχουν ως συνδιοργανώτριες. Σε αυτό τον θεσμό συμμετέχουν υπουργοί Εξωτερικών, οι επικεφαλής όλων των Εκκλησιών της περιοχής (μουσουλμάνοι και Εβραίοι, καθολικοί και ορθόδοξοι, μέχρι και βουδιστές) και των πολιτιστικών ρευμάτων, ερευνητικά κέντρα. Συνολικά άνω των 250 προσωπικοτήτων και εκπροσώπων οργανισμών.
Τέταρτον, στηριγμένη η Ελλάδα σε αυτές τις επιτυχημένες συνεργασίες και αξιοποιώντας τις, διευρύνει τμήμα τους με επιπλέον συνεργασίες ως προς ειδικά οικονομικά συμφέροντα και αμυντικές δυνατότητες με δυνάμεις που έχουν ενδιαφέρον να μην επιτρέψουν σε τρίτους να διαταράξουν τις ισορροπίες και τη σταθερότητα της περιοχής, τη συγκρότηση και λειτουργία των νέων οδών ενέργειας, όπως, επίσης και την κανονικότητα των κρατών που συμμετέχουν σε αυτή: Με αφετηρία τη συνεργασία με Αίγυπτο και Κύπρο, η Ελλάδα σχεδίασε, και συμβάλει πλέον, στην προώθηση μιας πιο στενής και ολόπλευρης συνεργασίας των τριών με τη Γαλλία, στην οποία προοπτικά μπορεί να συμμετάσχει και η Ιταλία. Η συνεργασία αυτή είναι οικονομική, κοινωνική, πολιτισμική, με προοπτική να άπτεται στη συνέχεια σε ζητήματα διασφάλισης της απρόσκοπτης εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και μεταφοράς ενεργειακών πόρων.
Εν συνεχεία, εστιάζει στα πολυμερή σχήματα, στα οποία η Ελλάδα επέχει θέση κοινής συνισταμένης, όπου αναφέρεται στη συνεργασία Ελλάδος και Κύπρου με το Ισραήλ, η οποία, όπως επισημαίνει, με τη συμμετοχή και των ΗΠΑ που αποσκοπεί στη διασφάλιση των ενεργειακών πόρων και στη αξιοποίησή τους. Ταυτόχρονα, αυτή η συνεργασία θα προωθηθεί με την ανάπτυξη της στρατηγικής σχέσης ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ελλάδα για την οποία γίνονται προετοιμασίες εδώ και πάνω από ενάμιση χρόνο.
Εν κατακλείδι, ο τέως υπουργός Εξωτερικών αναφέρει ότι η εδραίωση και ενίσχυση των δικτύων διεθνούς συνεργασίας οδηγεί σε αναβάθμιση της θέσης της Ελλάδας στο γεωπολιτκό μπρα-ντε-φερ με την Τουρκία, εξαναγκάζοντας τη γειτονική χώρα σε λύσεις συνεργασίας.