Επίσημη επισκεψη στη Ρωσία στις 7 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιήσει ο Έλληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο, που οι σχέσεις του Κρεμλίνου με τη Δύση διέρχονται νέα κρίση, λόγω του θερμού επεισοδίου στη Θάλασσα του Αζοφ, η οποία οδήγησε στην ακρύρωση της συνάντησης Πούτιν-Τραμπ στο περιθώριο του G-20 στην Αργεντινή.
Πρόκειται για μια ιδιαίτερα κρίσιμη επίσκεψη καθώς η Ρωσία αντιδρά έντονα στις κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης καθώς ενισχύουν την παρουσία του NATO τόσο σε ελληνικό έδαφος όσο και στα Βαλκάνια, ενώ δεν αποκλείεται ο Αλέξης Τσίπρας να παίξει ρόλο διαύλου επικοινωνίας μεταξύ του Βλάντιμιρ Πούτιν και του Ντόναλντ Τραμπ, δεδομένης της περιορισμένης επικοινωνίας των δύο προέδρων εξαιτίας της κατάστασης στην Ανατολική Ευρώπη.
Στο πλαίσιο της επίσκεψης στη Μόσχα ο Έλληνας πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον πορόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βλάντιμιρ Πούτιν και τον πρωθυπουργό Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, με τους οποίους, όπως αναφέρουν τα media, επικαλούμενα διαρροές από το Μαξίμου, αναμένεται να επισημοποιήσουν την περαιτέρω ανάπτυξη και εμβάθυνση της διμερούς συνεργασίας σε ζητήματα οικονομίας, διαλόγου επί περιφερειακών ζητημάτων, ενέργειας, πολιτισμού και άλλων κοινού ενδιαφέροντος θεμάτων.
Η υπογραφή συμφωνιών συνεργασίας είναι ένα ισχυρό πολιτικό και σημειολογικό μήνυμα, η υλοποίηση όμως αποτελεί την ουσιαστική πρόκληση, καθώς εκεί κρίνεται η ειλικρινής πολιτική βούληση και επαναπροσδιορίζεται το διεθνές πλαίσιο.
Σε πολιτικό επίπεδο, η προσέγγιση Τσίπρα Πούτιν έρχεται τη στιγμή που στην Ελλάδα βρίσκονται εκδηλώνονται εθνικιστικά ξεσπάσματα στα σχολεία, την ιεραρχία και μορφοποιούνται εθνικιστικοί-φιλορωσικοί πολιτικοί σχηματισμοί, εκμεταλλευόμενοι τς αντιδράσεις στο Σκοπιανό. Η ελληνική κυβέρνηση έχει στο παρελθόν στοχοποιήσει τη Ρωσία για την πριμοδότηση των οργανώσεων αυτών και την ποδηγέτηση των αντιδράσεων.
Διπλωματικά, η επίσκεψη έρχεται να κλείσει την κορύφωση της έντασης μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας που πυροδοτήθηκε επ αφορμής της Συμφωνίας των Πρεσπών και κατέληξε με την απέλαση διπλωματών και από τις δύο χώρες, ενώ ακολουθήθηκε από μια μίνι κυβερνητική κρίση στην Αθήνα, που προκάλεσε η σύγκρουση του υπουργού Άμυνας, Πάνου Καμμένου, με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά και κατέληξε στην παραίτηση του τελευταίου.
Από την κρίση στην εξομάλυνση
Αν και η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Ρωσία έχει προααναγγελθεί πριν από την κρίση στις διμερείς σχέσεις και ποτέ δεν ακυρώθηκε, εν τούτοις οι διαργασίες παρέμεναν παγωμένες μετά τις απελάσεις διπλωματών. Με δεδομένο μάλιστα ότι ο Νίκος Κοτζιάς δεχθεί πυρά από τη Μόσχα, καθώς ο διευθυντής του γραφείου του χαρακτηρίστηκε ανεπιθύμητος στη Ρωσία, η αποχώρησή του, φαίνεται ότι επέδρασε καταπραϋντικά και εξομάλυνε την κατάσταση.
Στο μεταξύ η Ελλάδα υπέγραψε εξοπλιστικά προγράμματα με τη Ρωσία, παρά το δυτικό εμπάργκο, καθώς επρόκειτο για συντηρήσεις εξοπλισμών, στις οποίες όμως εμπλέκεται εταιρία που βρίσκεται στη λίστα των αμερικαικών κυρώσεων. Η εξέλιξη αυτή καταδεικνύει, ότι αν και δεν ανακοινώθηκε, η Αθήνα πρέπει να έχει λάβει σχετική εξαίρεση από τις ΗΠΑ για την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Η επίσημη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού πραγματοποιείται 190 έτη από την καθιέρωση διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας-Ρωσίας, υπογραμμίζοντας έτσι τις στενές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, που βασίζονται σε ισχυρούς δεσμούς φιλίας και εκτίμησης μεταξύ των λαών, όπως επανειλημμένα έχει σημειωθεί από την Αθήνα.
Ο κ. Τσίπρας -που κατά την παραμονή του στη Μόσχα θα καταθέσει στεφάνι στο μνημείο του άγνωστου στρατιώτη- θα συνοδεύεται από τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Κατρούγκαλο, τον γενικό γραμματέα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του υπουργείου Εξωτερικών, Γιάννη Μπράχο και υπηρεσιακούς παράγοντες.
Οικονομικές συμφωνίες
Στο πλαίσιο της επίσκεψης θα υπογραφούν σειρά διμερών συμφωνιών και μνημονίων συνεργασίας στους τομείς εμπορικής ναυτιλίας, καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος, αθλητισμού, τυποποίησης κ.α..
Ειδικότερα, κατά τις ίδιες πληροφορίες, αναμένεται να συζητηθεί η προοπτική ρωσικών επενδύσεων στην Ελλάδα και οι δυνατότητες αύξησης των ελληνικών εξαγωγών στη Ρωσία. Θα συζητηθεί ο περιφερειακός ρόλος της Ελλάδος ως πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας, με έμφαση στη Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Επίσης, θα συζητηθούν το Κυπριακό και η σταθερή θέση της Ρωσίας για δίκαιη και βιώσιμη λύση, οι εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας και εν προκειμένω ο ρόλος της Ελλάδας, οι σχέσεις ΕΕ – Ρωσίας και η σημασία τους για την περιοχή και την παγκόσμια ασφάλεια, οι προοπτικές στη Συρία και τη Λιβύη. Αναμένεται δε να συμφωνηθεί η κήρυξη του 2019 ως έτους γλώσσας και λογοτεχνίας για τις δύο χώρες.
Στη Μόσχα θα βρίσκεται από την 5η Δεκεμβρίου ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλος, επικεφαλής της αντιπροσωπείας που θα μετάσχει στην Μικτή Διυπουργική Επιτροπή Ελλάδος-Ρωσίας. Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για την ενδέκατη συνεδρίαση της εν λόγω επιτροπής, η οποία είχε αναβληθεί στο παρελθόν στη σκιά της επιδείνωσης των διμερών σχέσεων τον περασμένο Αύγουστο.