Εξελίξεις η έκβαση των οποίων είναι απρόβλεπτη και τρομακτική, σε κάθε σενάριο, θέτουν σε κίνηση Κίνα και Ευρώπη, καθώς κατέθεσαν προσφυγή κατά της επίκλησης της “εθνικής ασφαλείας” ως βάση για την επιβολή δασμών στον χάλυβα από τις ΗΠΑ, στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, καθιστώντας τον ΠΟΕ αρένα σύγκρουσης πολιτικών και γεωστρατηγικών συμφερόντων.
Με τη Σινοευρωπαϊκή προσφυγή συντάσσονται όμως το Μεξικό, η Νορβηγία, η Ρωσία και ο Καναδάς, δημιουργώντας ευρύ μέτωπο κατά των ΗΠΑ και απομονώνοντας τον Ντόναλντ Τραμπ.
Σύμφωνα με το κείμενο θέσεων που κατέθεσαν Ευρωπαϊκή Ένωση και Κίνα και υιοθέτησαν Μεξικό, Νορβηγία, Ρωσία και Καναδάς, σπάει το ταμπού της μη-αμφισβήτησης των λόγων εθνικής ασφαλείας για την επιβολή δασμών-κυρώσεων σε εμπορικό επίπεδο. Η κίνηση αυτή, όμως, χαρακτηρίζεται υψηλού ρίσκου, καθώς θα μπορούσε να οδηγήσει σε εμπορικό αναθεωρητισμό, που θα μπορούσε να υποσκάψει και δυνητικά να αποσταθεροποιήσει το ισχύον καθεστώς, προκαλώντας τριγμούς και οδηγώντας σε ανακατατάξεις.
Το προσφυγή στον ΠΟΕ κατατέθηκε επ αφορμής της αντιπαράθεσης για τους δασμούς που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ στον χάλυβα, επικαλούμενος λόγους εθνικής ασφαλείας, για την κατασκευή πολεμικών πλοίων.
Ανεξαρτήτως της τελικής απόφασης του ΠΟΕ, το κουτί της Πανδώρας έχει ανοίξει. Εάν αποφανθεί ότι η η επίκληση της εθνικής ασφάλειας είναι επαρκής λόγος για την επιβολή δασμών, τότε και άλλες χώρες μπορεί να αποφασίσουν να παίξουν το ίδιο χαρτί, δημιουργώντας ανεξέλεγκτη δυναμική, που θα θέσει το παγκόσμιο εμπορικό status quo σε διαδικασία αναθεώρησης. Από την άλλη πλευρά, εάν η Ουάσινγκτον βρεθεί στη γωνία, θα μπορούσε απλά να εγκαταλείψει τον ΠΟΕ, κίνηση οι επιπτώσεις της οποίας είναι δύσκολο να προβλεφθούν.
Οι συγκεκριμένες υποθέσεις κατά της χρήσης της κατάστασης εθνικής ασφάλειας, δεν είναι οι πρώτες που φθάνουν στις επιτροπές του ΠΟΕ. Υπάρχουν άλλες δύο υποθέσεις που βρίσκονται ακόμη υπό έρευνα – αφορούν το Κατάρ και τη Ρωσία – αλλά η περίπτωση των ΗΠΑ είναι μακράν, η πλέον γεωπολιτικά σημαντικότερη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχει ληφθεί απόφαση σχετικά με τη νομιμότητα της υπεράσπισης της εθνικής ασφάλειας, μέσω των εμπορικών δασμών.
Οι ομάδες του ΠΟΕ θα πρέπει να εκδώσουν απόφαση εντός εννέα μηνών. Ωστόσο, τυχόν περαιτέρω συζητήσεις σχετικά με τα αντίποινα και τις εφέσεις θα χρειαστούν χρόνια.
