Κατατέθηκαν στη Βουλή της πΓΔΜ οι προτάσεις της κυβέρνησης Ζάεφ για την αναθεώρηση του Συντάγματος, στις οποίες περιλαμβάνεται η αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας της χώρας σε Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας από “Δημοκρατία της Μακεδονίας” σήμερα, η υπηκοότητα “πολίτη της Βόρειας Μακεδονίας” καθώς και η αναγνώριση της “μακεδονικής γλώσσας” ως υποομάδας των σλαβικών γλωσσών, διαχωρίζοντας από τα αρχαία ελληνικά και την ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις τροπολογίες αναφέρεται η πΓΔΜ με τη συνταγματική της ονομασία, ως “Δημοκρατία της Μακεδονίας”, καθώς δεν έχει ψηφιστεί ακόμα η αλλαγή του ονόματος σε “Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας” και ως εκ τούτου η απριόρι τροποποίηση θα καθιστούσε άκυρη τη διαδικασία.
Ο πρόεδρος της Βουλής Ταλάτ Τζαφέρι συγκάλεσε συνεδρίαση της ολομέλειας του Σώματος για την 1η Δεκεμβρίου, σχετικά με την ψήφιση του προσχεδίου των τροπολογιών. Για την έγκριση του προσχεδίου των τροπολογιών του Συντάγματος απαιτείται απλή πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, την οποία η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ διαθέτει άνετα.
Προηγουμένως, οι τέσσερις τροπολογίες του Συντάγματος θα εξετασθούν στην κοινοβουλευτική Επιτροπή συνταγματικών θεμάτων, η πρώτη συνεδρίαση της οποίας ορίστηκε για την 7η Νοεμβρίου. Σύμφωνα με τον κανονισμό της Βουλής, η συζήτηση στην Επιτροπή για κάθε μία τροπολογία διαρκεί μέχρι τρεις ημέρες.
Ολόκληρο το κείμενο με τις αλλαγές:
«Οι τροποποιήσεις αυτές αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και τίθενται σε ισχύ την ημέρα της έναρξης ισχύος της τελικής συμφωνίας για την επίλυση των διαφορών που περιγράφονται στα ψηφίσματα 817 (1993) και 845 ( 1993) τη σημασία της Ενδιάμεσης Συμφωνίας του 1995 και τη σύναψη στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ των μερών και την επικύρωση του Πρωτοκόλλου για ένταξη στο ΝΑΤΟ από την Ελληνική Δημοκρατία.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ XXXIII
Στο Σύνταγμα, οι λέξεις “Δημοκρατία της Μακεδονίας” αντικαθίστανται από τις λέξεις “Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας” και η λέξη “Μακεδονία” αντικαθίσταται από τη φράση “Βόρεια Μακεδονία”, εκτός από το άρθρο 36.
Επεξήγηση:
Σκοπός αυτών των τροπολογιών στο Σύνταγμα είναι η εφαρμογή της Συμφωνίας με την Ελλάδα, η οποία θα επιτρέψει στη Δημοκρατία της Μακεδονίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με την Τελική Συμφωνία με τη Δημοκρατία της Ελλάδος, οι τροποποιήσεις που εγκρίθηκαν την ημέρα της επικύρωσης της Συμφωνίας και του Πρωτοκόλλου για την προσχώρηση στο ΝΑΤΟ από το Κοινοβούλιο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Κατά συνέπεια, σε περίπτωση μη θέσης σε ισχύ αυτών των δύο εγγράφων, οι προβλεπόμενες τροποποιήσεις δεν θα τεθούν σε ισχύ.
Επιπλέον, σύμφωνα με τη συμφωνία, ένας συνταγματικός νόμος θα καθορίσει την εφαρμογή της διάταξης σχετικά με τη σημασία των υφιστάμενων εγγράφων και υλικών που έχουν εκδοθεί από τις αρχές της Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ XXXIV
Στο προοίμιο του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας, οι λέξεις “οι αποφάσεις της ASNOM” αντικαθίστανται από τη φράση “Η διακήρυξη της πρώτης συνόδου ASNOM στον λαό της πΓΔΜ για τη συνάντηση ASNOM” μετά τη λέξη “έτος”, οι λέξεις “και η συμφωνία πλαίσιο της Οχρίδας” και οι λέξεις “αποφάσισε να” διαγράφονται.
Επεξήγηση:
Σκοπός αυτών των τροπολογιών στο Σύνταγμα είναι η εφαρμογή της Συμφωνίας με την Ελλάδα, η οποία θα επιτρέψει στη Δημοκρατία της Μακεδονίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ.
Προκειμένου να εναρμονιστεί το κείμενο του Προοιμίου με τη Συνθήκη με την Ελλάδα, γίνονται οι κατάλληλες τροποποιήσεις στο προοίμιο. Στο προοίμιο του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας, όταν γίνεται παραπομπή στις κρατικές νομικές παραδόσεις, ονομάζονται συγκεκριμένα έγγραφα της ASNOM, δηλαδή η Διακήρυξη της πρώτης συνόδου της ASNOM στον μακεδονικό λαό για την πραγματοποιηθείσα συνεδρία ASNOM. Επίσης, στο προοίμιο αναφέρεται επίσης η Συμφωνία-Πλαίσιο της Οχρίδας, η οποία έχει ήδη ενσωματωθεί στις συνταγματικές τροποποιήσεις του 2001.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ XXXV
Η δημοκρατία σέβεται την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ανεξαρτησία των γειτονικών χωρών.
Το σημείο 1 της τροπολογίας συμπληρώνεται από το άρθρο 3.
Επεξήγηση:
Σκοπός αυτών των τροπολογιών στο Σύνταγμα είναι η εφαρμογή της Συμφωνίας με την Ελλάδα, η οποία θα επιτρέψει στη Δημοκρατία της Μακεδονίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ.
Η συμφωνία επιβεβαιώνει τα υφιστάμενα αμοιβαία σύνορα μεταξύ της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και της Ελλάδας ως μόνιμων και απαραβίαστων διεθνών συνόρων, δεσμεύοντας ότι καμία από τις δύο χώρες δεν θα έχει ούτε υποστηρίζει αξιώσεις σε κανένα μέρος της επικράτειας του άλλου κράτους ούτε ισχυρίζεται ότι θα αλλάξει το αμοιβαίο υπάρχον όριο. Επιπλέον, τόσο η Δημοκρατία της Μακεδονίας όσο και η Ελλάδα δεσμεύτηκαν να μην υποστηρίξουν τυχόν αξιώσεις που ενδέχεται να ασκήσουν τρίτοι.
Η Δημοκρατία της Μακεδονίας και η Ελλάδα έχουν δεσμευτεί να σέβονται την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ανεξαρτησία του άλλου κράτους και να μην υποστηρίζουν δραστηριότητες τρίτων που στρέφονται κατά της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας του άλλου κράτους.
Επιπλέον, οι δύο χώρες ανέλαβαν, σύμφωνα με τους σκοπούς και τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, να απέχουν από απειλές ή χρήση βίας, μεταξύ άλλων από απειλές ή χρήση βίας με σκοπό να παραβιάσουν τα υπάρχοντα υπάρχοντα σύνορά τους.
Το άρθρο 3 του Συντάγματος ορίζει ότι το έδαφος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας είναι αδιαίρετο και αναφαίρετο. Τα σημερινά σύνορα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας είναι απαραβίαστα. Η Δημοκρατία της Μακεδονίας δεν έχει εδαφικές προθέσεις στις γειτονικές χώρες. Τα σύνορα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας μπορούν να αλλάξουν μόνο σύμφωνα με το Σύνταγμα και την αρχή της εθελοντικής συμμετοχής και σύμφωνα με τους γενικά αποδεκτούς διεθνείς κανόνες.
Το άρθρο αυτό τροποποιήθηκε ήδη το 1992 με την τροπολογία Ι, όταν προστέθηκε η αρχή της εθελοντικής αλλαγής στα σύνορα και η συμμόρφωση με τις γενικά αποδεκτές διεθνείς προδιαγραφές. Επίσης, με αυτή την τροπολογία δηλώθηκε ότι η Δημοκρατία της Μακεδονίας δεν έχει εδαφικές προθέσεις προς τις γειτονικές χώρες.
Η προτεινόμενη νέα συνταγματική τροπολογία δηλώνει το σεβασμό της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της πολιτικής ανεξαρτησίας των γειτονικών κρατών.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ XXXVI
Η Δημοκρατία προστατεύει, εγγυάται και καλλιεργεί την ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά του μακεδονικού λαού.
Η Δημοκρατία προστατεύει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των πολιτών της που ζουν ή διαμένουν στο εξωτερικό και προωθούν τους δεσμούς τους με την πατρίδα.
Η Δημοκρατία φροντίζει τα μέλη του Μακεδονικού λαού που ζει στο εξωτερικό.
Η Δημοκρατία δεν θα παρεμβαίνει στα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών και στις εσωτερικές τους υποθέσεις.
Η παρούσα τροπολογία αντικαθιστά το άρθρο 49 του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
Επεξήγηση:
Σκοπός αυτών των τροπολογιών στο Σύνταγμα είναι η εφαρμογή της Συμφωνίας με την Ελλάδα, η οποία θα επιτρέψει στη Δημοκρατία της Μακεδονίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με τη Συμφωνία, η Δημοκρατία της Μακεδονίας και η Ελλάδα δεν έχουν κάνει καμία διάταξη του Συντάγματος, μπορεί να ερμηνευθούν ή να μην ερμηνευθούν κατά τρόπο που να αποτελεί ή θα αποτελέσει τη βάση για ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις του άλλου Κράτους, σε οποιαδήποτε μορφή ή για ποιο λόγο για οποιονδήποτε λόγο, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας του καθεστώτος και του πρώτου από τους μη πολίτες.
Το άρθρο 49 του Συντάγματος ορίζει ότι η Δημοκρατία φροντίζει για τη θέση και τα δικαιώματα των μελών του Μακεδονικού λαού στις γειτονικές χώρες και για τους μετανάστες από τη Μακεδονία, βοηθά την πολιτιστική τους ανάπτυξη και προωθεί τις σχέσεις τους με αυτούς. Η Δημοκρατία φροντίζει για τα πολιτιστικά, οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα των πολιτών της Δημοκρατίας στο εξωτερικό. Η Δημοκρατία δεν θα παρεμβαίνει στα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών και στις εσωτερικές τους υποθέσεις.
Το άρθρο αυτό τροποποιήθηκε επίσης με την τροπολογία ΙΙ το 1992, η οποία ορίζει ότι η Δημοκρατία δεν θα παρεμβαίνει στα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών και στις εσωτερικές υποθέσεις τους.
Η προτεινόμενη συνταγματική τροποποίηση υπογραμμίζει την υποχρέωση της Δημοκρατίας της Μακεδονίας να προστατεύει, να εγγυάται και να καλλιεργεί την ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά του μακεδονικού λαού. Επίσης, η τροπολογία εγγυάται την προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των πολιτών που ζουν ή διαμένουν στο εξωτερικό και προωθούν τους δεσμούς τους με την πατρίδα. Η τροπολογία ορίζει ότι η Δημοκρατία φροντίζει επίσης τα μέλη του μακεδονικού λαού που ζουν στο εξωτερικό, χωρίς να παρεμβαίνει στα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών και στις εσωτερικές τους υποθέσεις».
