Στρατηγική περιχαράκωσης του προοδευτικού χώρου πίσω από τη Συμφωνία των Πρεσπών, την αντιπαράθεση με τον δεξιό εξτρρμισμό και την αναθεώρηση του Συντάγματος εφαρμόζει το Μέγαρο Μαξίμου, θέλοντας να εδραιώσει τους νέους διαύλους επικοινωνίας ΣΥΡΙΖΑ-Κεντροααριστεράς και να κινητοποιήσει τη βάση, ενώ παράλληλα οι εν εξελίξει δικαστικές υποθέσεις διαφθοράς αναμένεται να βοηθήσουν -παθητικά- στην απομόνωση προσώπων με στα δεξιά του προοδευτικού χώρου, εξαναγκάζοντας ακόμα και αποχωρήσεις από κομματικούς σχηματισμούς, που θα πυροδοτήσουν, με τη σειρά τους, το νέο κύκλο ανακατατάξεων στο κέντρο.
Οι πολιτικοί συσχετισμοί θα δοκιμαστούν στη Βουλή επ’ αφορμής της ψήφισης νομοσχεδίου για την ανακούφιση των αδύναμων κοινωνικών ομάδων, στη Συμφωνία των Πρεσπών και στη συζήτηση και ψήφιση των προτάσεων για την αναθεώρηση του Συντάγματος, ενώ θα ακολουθήσουν προτάσεις για προανακριτικές επιτροπές για σκάνδαλα, ιδιαίτερα στο χώρο της Υγείας και ενδεχομένως στα εξοπλιστικά.
Τα γάντια θα βγουν. Εξεταστικές επιτροπές, καταγγελίες, δικαστικές διαδικασίες και προσωπικές επιθέσεις θα γίνουν η νέα κανονικότητα. Το παιχνίδι θα σκληρύνει και χαρτιά θα καούν. Ο κίνδυνος μετατροπής της μάχης πολιτικής κυριαρχίας σε survivor είναι όμως υπαρκτός. Οι επιπλοκές που θα είχε μια τέτοια εξέλιξη είναι τεράστιες, καθώς η ακροδεξιά βρίσκεται σε άνοδο, διαθέτει ερείσματα, βρίσκει ανταποκρίσεις και αντιστοιχίες στο διεθνές σκηνικό. Παράλληλα η επιμόλυνση της πολιτικής αντιπαράθεσης στην Ελλάδα ενισχύει την τάση αποστροφής από το παραδοσιακό πολιτικό σύστημα και αναζήτηση ενός νέου αντιδραστικού “ασυμβίβαστου” μοντέλου.
Το ενδεχόμενο κοινωνικών εντάσεων και αντιδράσεων είναι περιορισμένο, καθώς το κυρίως κύμα της οργής εκδηλώνεται στα social media. Ωστόσο, το ενδεχόμενο ανόδου της ακροδεξιάς, στην πλάτη της άνευ όρων και ορίων πολιτικής αντιπαράθεσης των κομμάτων του συνταγματικού τόξου, λόγω της παρατεταμένης κρίσης και του Trump-effect, είναι τώρα πιο ορατό από ποτέ.
Ορύγματα και διαχωριστικές γραμμές
Η μάχη παλαιού-νέου και η “κάθαρση” του πολιτικού συστήματος είναι ζητήματα που θα ανεβαίνουν σταδιακά στην ατζέντα της πολιτικής επικαιρότητας, καθώς μετά τις υποθέσεις ΚΕΕΛΠΝΟ, Ερρίκος Ντυνάν, Φαρμακευτική Δαπάνη και Αρθροσκοπήσεις, ενώ πλέον δεν αποκλείεται και πρόταση για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής και για τον Γιάννο Παπαντωνίου, με τις υποθέσεις της Novartis και των δανείων των κομμάτων, να ακολουθούν.
Καθώς το πολιτικό θερμόμετρο θα ανεβαίνει, η κοινωνία θα έχει την ευκαιρία να εκφράσει και να εκφραστεί στις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές, ορόσημα που είναι ακόμα πολύ μακριά, γεγονός που συνεπάγεται ότι οι πολιτικοί σχεδιασμοί θα δοκιμαστούν όταν θα έχουν δρομολογηθεί πράγματα και καταστάσεις και ο χρόνος δεν θα επαρκεί για αλλαγή στρατηγικής παρά για επουσιώδεις προσαρμογές.
Χρονικά, τέλη Ιανουαρίου αναμένεται να ολοκληρωθεί, όπως δήλωσε προσφάτως ο Ζόραν Ζάεφ, η διαδικασία της αναθεώρησης του Συντάγματος στην πΓΔΜ, μετά από την οποία η Ελλάδα θα κληθεί στα μέσα Φεβρουαρίου να καταθέσει τη Συμφωνία των Πρεσπών προς κύρωση στην Εθνική Αντιπροσωπία.
Τη στιγμή εκείνη θα κριθεί το μέλλον της σημερινής κυβερνητικής πλειοψηφίας, καθώς ο Πάνος Καμμένος έχει προαναγγείλει, σε όλους τους τόνους, την αποχώρηση των ΑΝ.ΕΛ από την κυβέρνηση, μόλις κατατεθεί η Συμφωνία των Πρεσπών, ενώ ο Σταύρος Θεοδωράκης έχει δηλώσει ότι το Ποτάμι θα στηρίξει την επίλυση του Σκοπιανού.
Οι διαφοροποιήσεις από την γραμμή αναμένονται τόσο στους ΑΝ.ΕΛ όσο και στο Ποτάμι, αναμένεται να οδηγήσουν σε κονιορτοποίηση του πολιτικού σκηνικού, καθώς οι ο μικρός κυβερνητικός εταίρος κινδυνεύει να χάσει την κομματική του οντότητα, το Ποτάμι θα αποδυναμωθεί ελαφρώς, ενώ υπουργοί και βουλευτές προερχόμενοι από τους ΑΝ.ΕΛ θα μείνουν άστεγοι αλλά χωρίς σχέδια για ένταξή τους στον ΣΥΡΙΖΑ.
Κοινωνική οικονομική πολιτική
Στο πεδίο της οικονομίας, οι αναταράξεις που προκαλούν στις αγορές η Ιταλία, το Trump-effect και οι τράπεζες αναγκάζουν το οικονομικό επιτελείο να αναζητήσει εναλλακτικά σενάρια, τόσο για την έξοδο της χώρας, όσο και για τη χρηματοδότηση των τραπεζών, η κεφαλαιακή δομή των οποίων είναι προβληματική και οι στόχοι μείωσης των κόκκινων δανείων αποδεικνύονται υπέρ του δέοντος φιλόδοξοι.
Σε μια προσπάθεια βελτίωσης του κλίματος και διεύρυνσης των επιλογών χρηματοδότησης, ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει προαναγγείλει έξοδο στις αγορές πριν το τέλος του έτους, ενώ παράλληλα έχει εξαγγείλει αναδιάρθρωση του χρέους, με πιθανότερο σενάριο την επαναγορά των ομολόγων του ΔΝΤ, έτσι ώστε να βελτιωθεί το βραχυχρόνιο προφίλ εξυπηρετισιμότητας, να ενισχυθεί ο δημοσιονομικός χώρος και να υπάρξουν πρόσθετα κεφάλαια για τη στήριξη των τραπεζών, μέσω υβριδικών χρηματοδοτικών προϊόντων.
Η κυβέρνηση, σε δεύτερη φάση σκοπεύει να εντάξει το επόμενο πακέτο στήριξης των τραπεζών, που θα ανέλθει στα 5 δισ., στο πλαίσιο των μέτρων κοινωνικής στήριξης, καθώς θα στοχεύει στην εξαγορά και διαγραφή κόκκινων δανείων νοικοκυριών και ανέργων και ενδεχομένως ελευθέρων επαγγελματιών.
Προβληματισμός, ωστόσο, επικρατεί για την επιδείνωση ποιοτικών δεικτών, οι οποίοι σε συνδυασμό με το αυξημένο πολιτικό ρίσκο και το ρίσκο που γεννούν Ιταλία και Τουρκία, αποτελούν αποτρεπτικούς παράγοντες για την είσοδο επενδυτών, οι οποίοι έχουν θέσει υπό αναθεώρηση τις προτεραιότητές τους, καθώς τα εργαλεία διαμοιρασμού ρίσκου περιορίζονται, καθώς το QE τελειώνει και τα επιτόκια αναμένεται να αυξηθούν.
Η δημοσιοποίηση της έκθεσης «Doing Business 2019» της Παγκόσμιας Τράπεζας όπου η Ελλάδα έχασε άλλες πέντε θέσεις, αποτελεί τον πλέον αναγνωρίσιμο παγκοσμίως δείκτη για το επενδυτικό κλίμα και αποτέλεσε καίριο κτύπημα στο κυβερνητικό αφήγημα για δήθεν βελτίωση της οικονομίας.
Η κυβέρνηση θα επιμείνει, όμως, στην κατεύθυνση της τόνωσης της εσωτερικής αγοράς, μέσω της αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος, προσπαθώντας να επιλέξει μέτρα μόνιμου χαρακτήρα, έτσι ώστε να λάβει τη μεγαλύτερη δυνατή ανταπόκριση σε επίπεδο δαπανών.
Σε αυτό το πλαίσιο περιλαμβάνονται οι φοροελαφρύνσεις, μέτρα ενίσχυσης των χαμηλών εισοδηματικά ομάδων, οι 120 δόσεις και ο νέος κώδικας διαχείρισης κόκκινων δανείων. Παράλληλα, δεν εγκαταλείπονται και ad hoc ενέργειες, όπως η διανομή του κοινωνικού μερίσματος από το υπερπλεόνασμα του προϋπολογισμού και το έκτακτο επίδομα νεανικής αλληλεγγύης για μη επιδοτούμενους ανέργους του ΟΑΕΔ.
Analytics: Μετανάστευση και εσωτερική ασφάλεια
Στη διαμόρφωση της μεγάλης εικόνας, συνήθως αγνοούνται τα ζητήματα μετανάστευσης και εσωτερικής ασφάλειας, καθώς είθισται να εντάσσονται στο εσωτερικό παιχνίδι κάθε πολιτικού χώρου, μιας και γίνονται αντιληπτά με διαφορετικούς όρους από διαφορετικές κοινωνικές και πολιτικές ομάδες.
Analytics: Πρωτοβουλίες για Αλέξη Τσίπρα και διλήμματα για Κυριάκο Μητσοτάκη
Η είσοδος, όμως, των social media στην παραγωγή πολιτικής και την ανάδειξή τους σε αρένα πρώιμων πολιτικών αντιπαραθέσεων προσφέρει μοναδική ευκαιρία αντίληψης και πολλές φορές χειραγώγησης της κοινής γνώμης και ιδιαίτερα της νεολαίας και των αναποφάσιστων, των ανέργων και του ιδιαίτερα πολυπληθούς απολίτικου κινήματος.
«Εμφύλιος» αρίστων-αρεστών στη ΝΔ Αν. Μακεδονίας-Θράκης
Το Cirisis Monitor σε συνεργασία με το Palo Pro και τους αναλυτές Γιώργο Πρωτόπαπα και Νίκο Αρβανίτη έχει αναδείξει κατ’ επανάληψη ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία των social media analytics, τα οποία σε αντιπαραβολή με τις τάσεις που καταγράφονται σε δημοσκοπήσεις και την τελική επιρροή στην απόφαση των πολιτών, μπορούν αποτυπώνουν τάσεις που δεν είναι εύκολα ορατές δια γυμνού οφθαλμού και μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο στην ολοκλήρωση της πολιτικής ατζέντας.
Analytics: Στα social media «καίγονται» για την Εσωτερική Ασφάλεια
Η αίσθηση αποκλεισμού και γκετοποίησης είναι εντονότερη στα social media, γεγονός που δίνει περισσότερο χώρο σε ακραίες και ενδεχομένως εξτρεμιστικές φωνές και ομάδες, οι οποίες έχουν πολύ μικρότερη παρέμβαση στις κοινωνίες και στον πολιτικό κόσμο.
Analytics: Αλέξης Τσίπρας και Κυριάκος Μητσοτάκης στην «πρέσα» των Πρεσπών
Ωστόσο, η ανάπτυξη, από μέρους τους, δικτύων επιρροής, ενώ αγνοούνται ή υποβαθμίζονται από το πολιτικό προσωπικό διατρέχει τον κίνδυνο να μην γίνει αντιληπτή ενδεχόμενη έκρηξη της ακροδεξιάς ή εν γένει αντισυστημικών τάσεων, υποσκάπτοντας προοδευτικά -και εν όψει απλής αναλογικής- την πολιτική σταθερότητα και την κυβερνησιμότητα.