Κίνηση υψηλού συμβολισμού, σημειολογία και που επιλύει χρόνια γραφειοκρατικά προβλήματα αποτελεί η αναγνώριση των θρησκευτικών χώρων και ευκτηρίων που λειτουργούν στην Ελλάδα πριν το 1955, απόφαση που έλαβε η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων, με την έκδοση διαπιστωτικής πράξης για κάθε παλαιό χώρο λατρείας, τυπικής ή άτυπης μορφής οργάνωσης, θρησκείας και δόγματος, μετά την αναγωγή της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους σε μείζονα επιδίωξη της κυβέρνησης στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Συντάγματος.
Η εγκύκλιος του υπουργείου αφορά «όλες τις θρησκευτικές κοινότητες, πλην αυτών, των κατ΄άρθρο 3Σ κλιμάτων της Ανατολικής του Χριστού Ορθοδόξου Εκκλησίας».
Συγκεκριμένα, η απόφαση αναγνώρισης αφορά:
– Χώρους Λατρείας της μουσουλμανικής μειονότητας Θράκης (τεμένη, τεκέδες, μεστζίτ, τζεμ,τζεμεβί)
– Χώρους Λατρείας των Μουσουλμάνων στην Κω και τη Ρόδο
– Συναγωγές
– Εκκλησίες Καθολικών, Κοπτών, Προτεσταντών και Ευαγγελιστών
Αναλυτικά η ανακοίνωση της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων
«Λαμβάνοντας υπόψη:
α) το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο (βλ. αναλυτικά την κοινή εγκύκλιο οδηγία 118939/Θ1/19-7-2016, ΑΔΑ 76774653ΠΣ-5Ω9),
β) το γεγονός ότι πολλοί παλαιοί χώροι λατρείας ιστορικών θρησκευτικών κοινοτήτων (οι κυριότερες εκ των οποίων έχουν ήδη προσλάβει νομική προσωπικότητα ως θρησκευτικά ή εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4301/2014) δεν έχουν λάβει άδεια ίδρυσης και λειτουργίας για ευκτήριους οίκους που λειτουργούν διαρκώς και αδιαλείπτως επί πολλές δεκαετίες και πάντως προ του 1955,
γ) την ανάγκη καταχώρησης στο τηρούμενο μητρώο των θρησκευτικών λειτουργών των χώρων αυτών, προκειμένου να διασφαλιστεί η έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση των ληξιαρχείων για τις ιερουργίες με αστικές συνέπειες που τελούν και να διασφαλιστεί η δημόσια τάξη αλλά και τα πάσης φύσεως δικαιώματα των πολιτών,
δ) το γεγονός ότι η τυχόν διατήρηση αυτής της εκκρεμούς κατάστασης μπορεί να οδηγήσει σε προσβολή των συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων των θρησκευομένων και των θρησκευτικών κοινοτήτων, χωρίς να δικαιολογείται από την αρχή της αναλογικότητας,
ε) την ανάγκη να προστατευθεί η ασφάλεια και η υγεία των συναθροιζόμενων πιστών στους χώρους λατρείας, σύμφωνα με τις κείμενες πολεοδομικές διατάξεις και τη νομιμότητα ή μη των οικοδομών που αυτές ορίζουν ανά κατηγορία και χρόνο κατασκευής τους, διευθετεί το υπάρχον επί μακρόν εκκρεμές ζήτημα με την έκδοση διαπιστωτικής πράξης για κάθε παλαιό χώρο λατρείας. Η διαπιστωτική πράξη θα επέχει θέση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας και θα επιφέρει όλες τις σχετικές έννομες συνέπειες.
Προϋπόθεση για την υποβολή της σχετικής αίτησης στη Διεύθυνση Θρησκευτικής Διοίκησης του ΥΠΠΕΘ είναι οι χώροι λατρείας να λειτουργούν συνεχώς και αδιαλείπτως στο συγκεκριμένο κτίριο ή τμήμα του πριν την 09-08-1955 (δηλαδή προ της έναρξης ισχύος του συστήματος έκδοσης οικοδομικών αδειών), μέχρι και σήμερα.
Οι διαδικασίες για την υποβολή της αίτησης αναφέρονται στην Εγκύκλιο υπ’ αριθ. 176169/Θ1/19-10-2018 «Διαδικασία αναγνώρισης χώρου λατρείας, προ του 1955 υφισταμένου, τυπικής ή άτυπης μορφής οργάνωσης, θρησκείας και δόγματος θρησκευτικών κοινοτήτων» (ΑΔΑ ΩΑ3Υ4653ΠΣ-8Β3) η οποία έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.»
