Οι βαριές απώλειες των δύο τελευταίων συνεδριάσεων, που φτάνουν τις 1400 μονάδες για τον Dow Jones μπορεί να σοκάρουν, αλλά δεν προσεγγίζουν το μέγεθος και την κρισιμότητα του προβλήματος που αντιμετωπίζει η αγορά, που τώρα καλείται να αποτιμήσει τις πραγματικές διαστάσεις (και όταν λέμε διαστάσεις εννοούμε το ρίσκο) της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ.
Σε τεχνικό επίπεδο, η βίαιη πτώση των δύο τελευταίων ημερών θέτει σε δοκιμασία γραμμές τάσης, στηρίξεις και τη δυναμική των αγορών, χωρίς όμως ακόμα να τις αμφισβητεί. Με εξαίρεση τον Russel 2000 των εταιριών μικρής κεφαλαιοποίησης, που υποχώρησε 10% και εισήλθε “επισήμως” σε διορθωτική τροχιά, Dow Jones, S&P 500 και Nasdaq ακόμα δοκιμάζουν τον 200άρη κινητό μέσο, τη μακροχρόνια γραμμή τάσης και τον RSI.
Η εικόνα αυτή δεν προδιαθέτει για περαιτέρω διόρθωση, λόγω momentum, που συνεπάγεται ότι η συνέχιση της διολίσθησης απαιτεί νέους ειδησεογραφικούς ή πολιτικούς καταλύτες, οι οποίοι ωστόσο δεν είναι δύσκολο να βρεθούν όταν το κόστος του χρήματος αυξάνεται και ο πρόεδρος των ΗΠΑ συμπεριφέρεται όπως ο πρόεδρος της Τουρκίας.
Ενδεικτική της κατάστασης που διαμορφώνεται είναι η “έκρηξη” του δείκτη φόβου VIX από τις 11,66 μονάδες στις 26 μονάδες, ενώ το σημείο καμπής εντοπίζεται στις 15 μονάδες.
Το διεθνές κλίμα έχει επιδεινωθεί άρδην τις τελευταίες ημέρες, καθώς το ΔΝΤ επιμένει να προειδοποιεί για τους κινδύνους και το κόστος του Trump-effect και οι αγορές αρχίζουν τώρα να δίνουν προσοχή στις εκθέσεις και τις δηλώσεις, καθώς η εκπληρωθείσα και προδιαγεγραμμένη αύξηση των επιτοκίων από Fed και ΕΚΤ αναγκάζουν τράπεζες, επενδυτές, traders και funds να ενεργοποιήσουν τις εξισώσεις που ενσωματώνουν τύπους μελλοντικού κινδύνου, καθώς το ο διαμοιρασμός κινδύνου με τις κεντρικές τράπεζες τελειώνει.
Το Crisis Monitor, δεν εντάσσει, ακόμα, τη διόρθωση στις αγορές στην κατηγορία “αναδυόμενες κρίσεις’, ωστόσο δεν αποκλείεται κάτι τέτοιο να συμβεί στο μέλλον, εφόσον ο Ντόναλντ Τραμπ επιλέξει να πολιτικοποιήσει τις αποφάσεις της Fed και να επιχειρήσει έμμεσα να επηρεάσει την τάση.
Για τις αγορές αυτό σημαίνει ότι τώρα θα χρειαστεί να ασχοληθούν σοβαρά με την πολιτική, όσο και να μην αρέσει αυτό στους πολιτικούς και ιδιαίτερα στον Ντόναλντ Τραμπ, η Wall Street θα αναγκαστεί να αποτιμά και να αντιδρά στις κινήσεις του. Έτσι οι γενναίες φοροαπαλλαγές που έδωσε και διαιώνισε σε εταιρίες, τραπεζίτες και μεγαλοεπενδυτές, έφτασαν ως εδώ. Στο εξής το ρίσκο θα γίνεται price-in, όπως λέγεται στη γλώσσα του Χρηματιστηρίου.
Υπ αυτό το πρίσμα ο Τραμπ αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να εξελιχθεί σε “βαρίδι” ή liability κατά τη χρηματιστηριακή αργκό, για τις αγορές, με τη Wall Street να αντιδρά στους εμπορικούς πολέμους, και να επι…ζητά σταθερότητα.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ βέβαια, τα γνωρίζει όλα αυτά, γι’ αυτό και πιέζει τον πρόεδρο της Fed ασφυκτικά να ανακόψει την τροχιά αύξησης των επιτοκίων, αγνοώντας ή παραγνωρίζοντας τις επιπτώσεις που έχουν για το κύρος της Fed και την αξιοπιστία των ΗΠΑ οι προσπάθειες παρέμβασης στη χάραξη νομισματικής πολιτικής.
Η πτώση λοιπόν, αν και λογική και αναμενόμενη, ως διόρθωση του ανοδικού κύκλου των αγορών, σε αυτή τη φάση έχει ονοματεπώνυμο. Επίσης, οι αγορές τώρα αντιλαμβάνονται τα όρια της δημοσιονομικής και φορολογικής πολιτικής και τον ρόλο της νομισματικής πολιτικής. Η εξίσωση αυτή για χρόνια ήταν δεδομένη, τώρα όμως, αν δεν ανατραπεί με ευθεία παρέμβαση του Τραμπ στο ρόλο της Fed, θα επιβεβαιωθεί με τρόπο πρωτόγνωρο για τις αγορές.
Αν και η πτώση των χρηματιστηρίων ήταν λογική, καθώς η αύξηση των επιτοκίων συνεπάγεται ενίσχυση αποδόσεων στα ομόλογα, αύξηση του ρίσκου σε μετοχές, πυροδοτώντας αλυσιδωτές εξελίξεις, εν τούτοις η πολιτική συγκυρία και οι αντιδράσεις του Λευκού Οίκου, δείχνουν ότι οι αγορές θα πρέπει να προσαρμοστούν σε νέα επίπεδα πολιτικού ρίσκου και συνεπώς μεταβλητότητας.
Η εικόνα των αγορών
Ο Dow Jones έκλεισε την Πέμπτη με απώλειες 2,1%, υποχωρώντας στις 25.053 μονάδες. μετά από μια προσπάθεια αντίδρασης, σημειώνοντας τις μεγαλύτερες ημερήσιες απώλειες από τον περασμένο Φεβρουάριο. Στις δύο τελευταίες συνεδριάσεις, ο βιομηχανικός δείκτης κατέγραψε απώλειες 1.377 μονάδων.
Στον ίδιο βηματισμό και ο S&P 500, υποχωρώντας στις 2.728 μονάδες με απώλειες 2,1%, μετά από έντονες διακυμάνσεις, ενώ κατέγραψε την έκτη σερί πτωτική συνεδρίαση.
Ελαφρώς καλύτερη η εικόνα για τον Nasfdaq που υποχώρησε κατά 1,3% διαμορφούμενος στις 7.728 μονάδες.
Στην Ευρώπη, απώλειες 1,5% κατέγραψε ο DAX-30 στη Φρανκφούρτη, διολισθαίνοντας στις 11.539 μονάδες.
Χειρότερη η εικόνα σε Παρίσι και Λονδίνο με τους CAC 40 και FTSE 100 να υποχωρούν αμφότεροι κατά .1,9%.
Στη Μαδρίτη ο IBEX 35 κατέγραψε απώλειες 1,7%, ενώ στο -1,8% έκλεισε και ο FTSE MIB στο Μιλάνο.
Τέλος, ο πανευρωπαϊκός δείκτης STOXX 600 κατέγραψε απώλειες 2%.
