Δομικές αλλαγές και τομές στο πολιτικό σκηνικό τόσο στην Ελλάδα όσο και στην πΓΔΜ φαίνεται ότι βρίσκονται πλέον προ των πυλών, καθώς τα τελευταία 24ωρα εκδηλώνονται κινήσεις, αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες και εμπεδώνονται τάσεις που μέχρι τώρα ήταν αδιανόητες.
Με το Σκοπιανό να βρίσκεται σε σημείο καμπής, καθώς ο Ζόραν Ζάεφ φέρεται να έχει εξασφαλίσει στήριξη για να περάσει από τη Βουλή την αναθεώρηση του Συντάγματος, ο Πάνος Καμμένος φαίνεται να έχει θέσει σε εφαρμογή σχέδιο ηρωικής εξόδου από την κυβέρνηση, τη στιγμή μάλιστα που αναπτύσσονται κρίσιμες πρωτοβουλίες για την εδραίωση του νέου γεωπολιτικού και γεωοικονομικού δόγματος στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο.
Η προσφυγή σε πρόωρες εκλογές, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση θεωρείται εκτός συζήτησης, που σημαίνει είναι πολύ πιθανό ο Πάνος Καμμένος να αποσυρθεί σταδιακά από την κυβέρνηση, προσφέροντας στήριξη μέχρι την ψήφιση του Σκοπιανού, περίοδος κατά την οποία θα έχουν ωριμάσει άλλα σενάρια διατήρησης της πολιτικής σταθερότητας.
Τόσο στην Αθήνα όσο και στα Σκόπια το πολιτικό προσωπικό βρίσκεται σε διαρκή αναβρασμό, δημιουργώντας αίσθηση επικείμενων εξελίξεων, ενώ ρεπορτάζ των media ενισχύουν την πίεση και προβοκάρουν τις εν εξελίξει διεργασίες, αποδεικνύοντας ότι οι παρεμβάσεις είναι διαρκείς, πολυεπίπεδες και όχι πάντα συντονισμένες.
Ενδεικτικό της εντατικοποίησης των διεργασιών, είναι το γεγονός ότι την ημέρα που η κυβέρνηση των Σκοπίων ανακοίνωσε την έναρξη των επίσημων συνομιλιών της με το ΝΑΤΟ μέσα στον Οκτώβριο, ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος παρουσίαζε στον υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Γουές Μίτσελ, εναλλακτική πρόταση για το Σκοπιανό, αλλά και πρόταση για νέες αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα.
Λίγες ώρες αργότερα, έρχονται δημοσιεύματα βάσει των οποίων ο Ζόραν Ζάεφ φαίνεται να συγκεντρώνει την απαραίτητη πλειοψηφία για την υπερψήφιση, από τη Βουλή, της αναθεώρησης του Συντάγματος της πΓΔΜ, που περιλαμβάνει και την αλλαγή ονόματος της χώρας από “Μακεδονία” σε “Βόρεια Μακεδονία”.
Εν τω μεταξύ στην “Καθημερινή” δημοσιεύεται άρθρο του Γερμανού προέδρου της Δημοκρατίας που επικροτεί και υποστηρίζει τη Συμφωνία των Πρεσπών, προ της άφιξής του στην Αθήνα, ενώ τα ίδια επαναλαμβάνει και κατά τη συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκεται και η διαδικασία επαναπροσέγγισης με τη Ρωσία, καθώς όπως ανακοίνωσε το Κρεμλίνο, έχουν ξεκινήσει οι διεργασίες για την επίσκεψη του Αλέξη Τσιπρα στη Μόσχα τον Δεκέμβριο όπου θα συναντηθεί με τον Βλάντιμιρ Πούτιν.
Το μπαράζ των δημόσιων εξελίξεων, καταδεικνύει ότι σε πολιτικό επίπεδο οι ισορροπίες αποκαθίστανται και παρά τις δηλώσεις και τις αντιπαραθέσεις η αρχική αναταραχή υποβαθμίζεται.
Προς επίρρωση, ακολουθούν επιχειρηματικά deal στην ενέργεια τα οποία αναμένεται να αλλάξουν ριζικά το τοπίο στην πΓΔΜ, ενώ παράλληλα αποτελούν και ζωτικές προεκτάσεις δικτύων και εγχειρημάτων τα οποία έχουν ως κέντρο την Ανατολική Μεσόγειο και στα οποία εμπλέκονται η Κύπρος, το Ισραήλ και η Αίγυπτος, υπό την ομπρέλα των ΗΠΑ.
Η προώθηση του πλέγματος των γεωπολιτικών και γεωοικονομικών projects δεν θα μπορούσε να επιχειρείται σε σαθρές βάσεις, καθώς κάτι τέτοιο θα ενίσχυε δραματικά το ρίσκο, συνθήκη που δεν προκύπτει σε αυτή τη φάση.
Plan B και αλεξίπτωτο
Η προώθηση ενός τέτοιου plan B από τον Πάνο Καμμένο φαίνεται ότι έπιασε εξαπίνης το Μέγαρο Μαξίμου, ή ότι -τουλάχιστον- υπάρχει λόγος να μεταδίδεται αυτή η εικόνα. Οι τόνοι όμως συνέχισαν να ανεβαίνουν στη συνέχεια, καθώς τόσο η αξιωματική αντιπολίτευση όσο και κορυφαία κυβερνητικά στελέχη επιτέθηκαν στον Πάνο Καμμένο για τις πρακτικές και τη ρητορική του.
Η ένταση αυτή, όμως, αν και προδίδει έλλειψη συντονισμού, ενδεχομένως να αποτελεί προοίμιο για το πολιτικό διαζύγιο των δύο κυβερνητικών εταίρων, προετοιμάζοντας το έδαφος για μια ηρωική έξοδο των ΑΝΕΛ, οι οποίοι θα μπορούσαν -υπό προϋποθέσεις- να παίζουν το χαρτί του “χρήσιμου-απαραίτητου” εταίρου.
Ένα άλλο σενάριο, που δεν συγκεντρώνει ιδιαίτερες πιθανότητες αλλά έχει διατυπωθεί είναι η πρόταση Καμμένου να αποτελεί plan b της κυβέρνησης, με στόχο τον απεγκλωβισμό της από τον χαρακτηρισμό και μάλιστα σε χρονιά εκλογών, σε περίπτωση που ναυαγήσει οριστικά η Συμφωνία των Πρεσπών.
Το pan B Καμμένου… αυταναφλέχθηκε
Ο κ. Καμμένος φέρεται να μίλησε περί ενός πλέγματος αμυντικών συμφώνων με την ΠΓΔΜ και άλλες χώρες των Βαλκανίων, που -όπως είπε- θα αφήνει εκτός το θέμα του ονόματος και το ζήτημα της ένταξης των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ.
Το επιχείρημά του ήταν ότι ένα τέτοιο βαλκανικό σύμφωνο θα λειτουργούσε ως μέσο ανάσχεσης της ρωσικής επιρροής στην περιοχή, χωρίς να χρειαστεί να μπουν τα Σκόπια στο ΝΑΤΟ, ενώ εκτίμησε ότι δεν θα προχωρήσει η εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών στη γειτονική χώρα.
Αμέσως ξεκίνησε μία συζήτηση για το αν ο κ. Καμμένος παρουσίασε προσωπική του πρόταση ή πρόταση της κυβέρνησης και αν η κυβέρνηση ανακαλεί τις θέσεις της στο Σκοπιανό.
Αρχικά, τον κ. Καμμένο «άδειασε» ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος λέγοντας στον «ρ/σ 247» ότι «μέχρι στιγμής οι προτάσεις του κ. Καμμένου δεν έχουν τεθεί στο υπουργικό συμβούλιο και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποτελέσουν εναλλακτικό σχέδιο της συμφωνίας των Πρεσπών».
Λίγο αργότερα, ήρθε και η… διαρροή από την πλευρά του Μαξίμου, η οποία ανέφερε: «Η ελληνική κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στη Συμφωνία των Πρεσπών. Σέβεται τις συνταγματικές διαδικασίες στη γείτονα και στηρίζει τις προσπάθειες του κ. Ζάεφ να υλοποιήσει τις προϋποθέσεις για να τεθεί σε ισχύ η συμφωνία».
Αργά χθες το βράδυ, με συνέντευξή του στο Contra, στην ίδια γραμμή κινήθηκε και ο Πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης.
Γιατί η συνάντηση του Έλληνα υπουργού Άμυνας με τον Αμερικανό υφυπουργό Εξωτερικών δεν είχε ανακοινωθεί ούτε από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας ούτε από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όταν από τη Μεσογείων είχε βγει μία ανακοίνωση για επαφές του κ. Καμμένου στις ΗΠΑ με στελέχη του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, ενώ μετά τη συνάντηση δεν υπήρξε ανακοίνωση από την αμερικανική κυβέρνηση ή το υπουργείο Εθνικής Άμυνας;
Το ότι το Μαξίμου δεν σχολίασε, τη δεύτερη πρόταση του υπουργού Εθνικής Άμυνας προς τον Αμερικανό υφυπουργό Εξωτερικών Γουές Μίτσελ για τη δημιουργία νέων αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα, σημαίνει ότι είναι αυτή μία πρόταση της κυβέρνησης;
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Τσίπρας, όταν ήταν στη Νέα Υόρκη περίπου τρεις εβδομάδες πριν για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ είχε δεχθεί ερώτηση από τον ανταποκριτή του ΑΝΤ1 Θανάση Τσίτσα για το αν υπάρχουν συζητήσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ελλάδα για τη δημιουργία νέας αμερικανικής βάσης στην ελληνική επικράτεια και είχε απαντήσει: «Δεν υπάρχει καμία τέτοια συζήτηση».
Από το Μαξίμου χθες δεν έλεγαν περισσότερα, ενώ κυβερνητικές πηγές δεν απαντούσαν στα πιεστικά δημοσιογραφικά ερωτήματα.
Χαμηλής έντασης ήταν και η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης σχετικά με το δημοσίευμα των New York Times, που ανέφερε ότι οι υπηρεσίες των ΗΠΑ μεταβίβασαν διά του πρέσβη τους στην Αθήνα, κ. Τζέφρι Πάιατ, στο Μέγαρο Μαξίμου, φάκελο με πληροφορίες από υποκλαπείσες συνομιλίες, που υποδεικνύουν ρωσικό «δάκτυλο» στο δημοψήφισμα για τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Το δημοσίευμα αναφέρει ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι μέσω υποκλοπών αποδεικνύουν εμπλοκή του επιχειρηματία κ. Ιβάν Σαββίδη σε μια προσπάθεια υπονόμευσης της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Παράλληλα, σύμφωνα με τους New York Times, ο φάκελος με τα στοιχεία κοινοποιήθηκε στην ελληνική κυβέρνηση, γεγονός που οδήγησε στην απέλαση των δύο Ρώσων διπλωματών από την Αθήνα τον περασμένο Ιούλιο. Όπως τόνισε το Μαξίμου στο δεύτερο non paper της χθεσινής ημέρας, «η ελληνική κυβέρνηση ουδέποτε έχει λάβει τα στοιχεία που επικαλείται το δημοσίευμα των New York Times».
Αξίζει ωστόσο να τονιστεί ότι εκείνες τις ημέρες στις οποίες αναφέρεται το δημοσίευμα της μεγάλης αμερικανικής εφημερίδας, απελάθηκαν οι υπάλληλοι της ρωσικής πρεσβείας, με το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών να ανακοινώνει ότι είχε στη διάθεσή του στοιχεία και συγκεκριμένες αποδείξεις παράνομης και παράτυπης δραστηριότητας Ρώσων αξιωματούχων και πολιτών στο εσωτερικό της χώρας.
Αντίθετα, ο Ζόραν Ζάεφ είχε απαντήσει δημοσίως ότι ο ίδιος δεν έχει στοιχεία για παρασκηνιακές παρεμβάσεις της Ρωσίας στη χώρα του, με σκοπό να μην προχωρήσει η Συμφωνία των Πρεσπών.
