Την κρίση ρευστότητας στην οποία βρίσκονται οι ελληνικές τράπεζες επιβεβαιώνει με δύο εκθέσεις-κόλαφο η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών, αναδεικνύοντας την παντελή έλλειψη ρευστότητας και επαναφέροντας με επιτακτικό τρόπο την ανάγκη άντλησης κεφαλαίων Tier1, για τα οποία οι διοικήσεις των τραπεζών έχουν υποβάλλει ήδη capital action plans που προβλέπουν εισροή φρέσκου χρήματος 5,8 δισ. μέχρι το 2020.
Τα στοιχεία είναι εν πολλοίς γνωστά και δεν εκπλήσσουν αλλά έρχονται να εξηγήσουν εν μέρει γιατί έχουν ενταθεί σε τέτοιο βαθμό οι ανησυχίες για την υγεία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, ύστερα από τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις και γιατί κρίνεται αναγκαία η άμεση βελτίωση ποιότητας ενεργητικού και παθητικού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της πανευρωπαϊκής άσκησης ρευστότητας, αντοχής και ρίσκου της EBA, όπως αναμενόταν, οι ελληνικές τράπεζες δεν κόβονται απλά αλλά χαρακτηρίζονται “ειδική περίπτωση” ώστε να διασωθούν από τη σύγκριση, καθώς όχι μόνο δεν πληρούν τις προδιαγραφές αλλά ούτε καν προσεγγίζουν. Με κατώτατο όριο την ύπαρξη ικανών αποθεματικών ρευστότητας για την ομαλή διεξαγωγή τραπεζικών εργασιών επί 30 ημέρες σε συνθήκες κρίσης στο 100% (ήτοι τις ημερήσιες καθαρές εκροές τους για 30 ημέρες) οι ελληνικές τράπεζες δεν αγγίζουν ούτε το 10%.
Σε συνθήκες κρίσης οι ελληνικές τράπεζες να αντέχουν το πολύ για μία εβδομάδα.
Αυτό σημαίνει ότι το κεφαλαιακό μαξιλάρι έχει χρησιμοποιηθεί, μοχλευθεί και εξαϋλωθεί από ζημιές, κόκκινα δάνεια και ότι η παραγωγή εσωτερικού κεφαλαίου για την κάλυψή του είναι ανεπαρκής, με αποτέλεσμα σε συνθήκες κρίσης οι ελληνικές τράπεζες να αντέχουν το πολύ για μία εβδομάδα.
Αυτό που αμφισβητείται, πλέον, είναι η δυνατότητα των διοικήσεων να εκπληρώσουν τα business και capital action plans στα οποία έχουν δεσμευθεί, καθώς σε όρους NPL’s υπολείπονται αρκετά, όπως και στην προσέλκυση φρέσκου χρήματος, ενώ η παραγωγή εσωτερικού κεφαλαίου είναι αποσπασματική, χωρίς διάρκεια και με αποδίδεται κυρίως σε μειώσεις κόστους και όχι σε βελτίωση χαρτοφυλακίων και νέες χρηματοδοτήσεις.
Το Crisis Monitor έχει από τις 19 Μαΐου επισημάνει την τροπή που λαμβάνουν εξελίξεις, επ αφορμής των ασκήσεων στις οποίες υποβάλλονται οι τράπεζες, τα κενά που αναδεικνύονται και τα προβλήματα που εντοπίζονται, υποδεικνύοντας τότε ότι το πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ SSM και τραπεζιτών προσδιορίζεται στον προσδιορισμό του HQLA (High Quality Liquid Assets), των κεφαλαίων δηλαδή που περιλαμβάνονται στον υπολογισμό του LCA.
Σύμφωνα με την έκθεση της EBA κατά μέσο όρο ο Δείκτης Κάλυψης Ρευστότητας στην Ε.Ε. είναι 145%. Στις περισσότερες χώρες κινείται μεταξύ 100% και 200%, ενώ σε ορισμένες, όπως η Λετονία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Σλοβενία υπερβαίνει το 300%. Εξαιρετικά υψηλός είναι επίσης σε Λιθουανία και Κύπρο, υπερβαίνοντας και στις δύο περιπτώσεις το 200%.
H EBA επισημαίνει, σε υποσημείωση, ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι ειδική περίπτωση, καθώς η οξεία κρίση χρέους ανάγκασε τις ελληνικές τράπεζες να χρησιμοποιήσουν το μαξιλάρι ρευστότητας, με αποτέλεσμα ο δείκτης LCR να βυθιστεί σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Η δυνατότητα χρησιμοποίησης των ρευστοποιήσιμων στοιχείων ενεργητικού προβλέπεται στο Άρθρο 412 (1) του CCR σε τέτοιες έκτακτες περιπτώσεις. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν υποβάλλει σχέδια για την αποκατάσταση των δεικτών LCR.
Σημειώνεται ότι χθες η επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού της ΕΚΤ, Ντανιέλ Νουί, αποκάλυψε πως η κεντρική τράπεζα θα υποβάλει τις τράπεζες σε ειδική δοκιμασία ακραίων καταστάσεων ρευστότητας το 2019, μετά από αδυναμίες που διαπίστωσε στις αυτοαξιολογήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων. Στόχος της άσκησης αυτής είναι να διασφαλιστεί πως οι τράπεζες είναι έτοιμες να αντεπεξέλθουν σε ένα νέο σοκ.
Σε έκθεση που εξέδωσε προ μερικών ημερών, η EBA, αναφέρει ότι οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών έχουν δεσμευθεί για άντληση 5,8 δισ. σε κεφάλαια Tier1 έως το τέλος του 2020!, αποκάλυψη που αποτέλεσε το προοίμιο των πιέσεων, καθώς έδειξε τις ανάγκες και το σφιχτό χρονοδιάγραμμα σε περίοδο που τα επιτόκια, το κλίμα και η συγκυρία είναι αποτρεπτικά για έξοδο στις αγορές.
Η έκθεση της EBA
