Σαφείς και σκληρούς όρους για την έναρξη της διαδικασίας επαναπροσέγγισης και μάλιστα σε απευθείας μετάδοση, έθεσε ο πρόεδρος της Γερμανίας, Φρανκ Βάλτερ Σάινμάιερ, στον Ταγίπ Ερντογάν, κατά την υποδοχή του Τούρκου προέδρου στο προεδρικό μέγαρο στη Γερμανία, κατά την πρώτη ημέρα της τριήμερης, επίσημης επίσκεψης του Ταγίπ Ερντογάν στο Βερολίνο, ο οποίος επιδιώκει διακαώς τη διεθνή νομιμοποίηση, ώστε να μπορέσει να σταθεροποιήσει τη χειμαζόμενη από τις αμερικανικές κυρώσεις και την πολιτική αστάθεια τουρκική οικονομία.
Η επίσημη, με στρατιωτικές τιμές, επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στο Βερολίνο, τη στιγμή που βρίσκεται σε ανοιχτή αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ και έχει προσεγγίσει τη Ρωσία, αποτελεί ένα ιδιαίτερο και πολύπλοκο μήνυμα, η αποκρυπτογράφηση του οποίου δεν είναι εύκολη, καθώς από την πλευρά της Γερμανίας αποκωδικοποιείται στο πλαίσιο της χειραφέτησης της Ευρώπης, αλλά και της απάντησης στις ΗΠΑ. Παράλληλα όμως, έχει μηνύματα και για τη Ρωσία, ενώ θέλει να δείξει τόσο στην Τουρκία όσο και σε άλλες χώρες που θέλουν να έχουν σχέσεις με την ΕΕ, τα νέα ευρωπαϊκά διόδια.
Υπ’ αυτό το πρίσμα η επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στο Βερολίνο γράφει ιστορία, καθώς η Γερμανίας φαίνεται ότι επιλέγει τον περιφερειακό ταραξία για να στείλει μηνύματα προς πολλαπλούς αποδέκτες και να δείξει πως η ΕΕ θα μπορέσει να πετύχει την γεωπολιτική της αυτονομία.
Υπ αυτό το πρίσμα ο όρος της επιστροφής της Τουρκίας στο Κράτος Δικαίου, για την επανέναρξη της διαδικασίας προσέγγισης με τη Γερμανία και κατ επέκταση με την ΕΕ, αποτελεί τον απαράβατο όρο που τίθεται από το Ευρωπαϊκό κεκτημένο, ενώ την ίδια στιγμή οι ΗΠΑ θέτουν ζήτημα για τους S-400 παράλληλα με την απελευθέρωση του πάστορα Μπράνσον. Η γερμανική προσέγγιση ξεκαθαρίζει το μείζον, υποδεικνύει το δευτερεύον και σκιαγραφεί με μεγαλύτερη σαφήνεια -αν και όχι εξαντλητικά- τον οδικό χάρτη της επαναπροσέγγισης.
Διαδικασία-σημειολογία
Στο αεροδρόμιο «Tegel» στρώθηκε κόκκινο χαλί με στρατιωτικό άγημα και ο επικεφαλής της εθιμοτυπίας έδωσε ανθοδέσμη στη σύζυγό του Εμινέ. Η Γερμανία υποδέχτηκε με όλες τις προβλεπόμενες τιμές τον Τούρκο πρόεδρο, την Πέμπτη. Ο Γερμανός πρόεδρος ωστόσο πάγωσε τις προσδοκίες του Ερντογάν περί πλήρους εξομάλυνσης των διμερών σχέσεων. «Αυτό θα γίνει με την επιστροφή της χώρας στις αρχές του κράτους δικαίου».
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν κρύβει ότι από τις συναντήσεις του θέλει να επαναφέρει τις διμερείς σχέσεις σε τροχιά ομαλότητας. Ωστόσο ο Γερμανός ομόλογός του Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ εμφανίζεται πολύ προσεκτικός και σε συνέντευξη στο γερμανικό δημοσιογραφικό δίκτυο «Redaktionsnetzwerk Deutschland» φρέναρε τυχόν υπερβολικές επιδιώξεις από την επίσημη αυτή επίσκεψη. «Αυτή η επίσκεψη δεν είναι ένδειξη εξομάλυνσης, βρισκόμαστε ακόμη μακριά, αλλά θα μπορούσε να αποτελέσει μία αρχή», σημείωσε.
Ο Σταϊνμάιερ ζήτησε να γίνουν «εμφανή βήματα» για περισσότερο κράτος δικαίου.
«Αναμένουμε μετά το τραύμα του αποτυχημένου πραξικοπήματος το 2016 την επιστροφή της Τουρκίας σε συνθήκες κράτους δικαίου, δεν μπορούμε και δεν πρόκειται να δεχθούμε την άσκηση πιέσεων στα ΜΜΕ, τη δικαιοσύνη και τα συνδικάτα»,
υπογράμμισε, προειδοποιώντας ότι μόνο εφόσον βελτιωθούν οι συνθήκες θα μπορέσει η Τουρκία να ελπίζει και πάλι σε στενές σχέσεις με την Ε.Ε.
Όπως αναφέρει η DW, στη συνέντευξη ο Σταϊνμάιερ εξήγγειλε ότι στις συζητήσεις με τον Ερντογάν θα θίξει και τις περιπτώσεις Γερμανών δημοσιογράφων που για πολιτικούς λόγους βρίσκονται στις τουρκικές φυλακές. Παράλληλα εξέφρασε κατανόηση για την κριτική που ασκείται σε αυτήν την επίσκεψη.
«Ειρηνικές διαδηλώσεις αποτελούν έκφραση της ελευθερίας τού συναθροίζεσθαι στη Γερμανία, αλλά κανείς δεν έχει όφελος όταν δεν μπορούμε να συνομιλήσουμε με μια χώρα σαν την Τουρκία παρά τις τεταμένες σχέσεις μας».
Την ίδια ώρα η αντιπρόεδρος της γερμανικής βουλής Κλαούντια Ροτ από τους Πράσινους ζήτησε να τεθούν όροι για την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων, μεταξύ αυτών η απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων και η λύση του κουρδικού με πολιτικά μέσα.
Το επίσημο τμήμα της επίσκεψης Ερντογάν στο Βερολίνο ξεκινά σήμερα με επίσημη υποδοχή στο ανάκτορο Bellevue και θα ακολουθήσει η πρώτη συνάντηση με την καγκελάριο Μέρκελ. Η δεύτερη θα γίνει το Σάββατο το πρωί πριν αναχωρήσει ο Ερντογάν για την Κολωνία για να εγκαινιάσει τέμενος στην πόλη.
Το σκηνικό αυτό, είναι όμως η μισή εικόνα της επίσκεψης του Ταγίπ Ερντογάν, καθώς η υπόλοιπη θα προσδιοριστεί από την Άγκελα Μέρκελ, η οποία αποδυναμωμένη όπως έχει καταλήξει αναζητά νίκες, συμφωνίες και τρόπους για να ανακτήσει όχι τόσο το κοινωνικό έρεισμα αλλά κυρίως την πολιτική κυριαρχία.
