Με διαγγέλματα, συνεντεύξεις, έντονες παρασκηνιακές διεργασίες και εμφανή την παρέμβαση του ξένου παράγοντα σε όλες τις πλευρές, ολοκληρώνεται η προεκλογική περίοδος για το δημοψήφισμα στην πΓΔΜ, όπου ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ με εθνικιστικές κορώνες προσπαθεί να υπερκεράσει τη φωνή του προέδρου Ιβάνοφ που παρατρύνει σε αποχή, ενώ το αντιπολιτευτικό VMRO-DMNE τελεί εν μετρία συγχύσει, με πολλά στελέχη να τείνουν στην αλλαγή στρατοπέδου.
Σε μια ομιλία γεμάτη εθνικιστικούς συμβολισμούς, ο Ζόραν Ζάεφ, με φόντο το μνημείο της εξέργεσης του Ίλιντεν, σημείωσε πως
«το μνημείο αυτό μας υπενθυμίζει ότι ο λαός της “Μακεδονίας” έκανε πάντα τη σωστή επιλογή: το 1903 κατά την εξέγερση του Ιλίντεν. Το 1941 όταν ακολούθησε την προοδευτική Ευρώπη ενάντια στον φασισμό, κατά τη διάρκεια του αγώνα για εθνική απελευθέρωση».
Όπως επίσης, τόνισε ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ,
«στις 8 Σεπτεμβρίου 1991, ψηφίζοντας στο δημοψήφισμα αποφασίσαμε μια ελεύθερη, ανεξάρτητη και κυρίαρχη “Δημοκρατία της Μακεδονίας”, ωστόσο, μέχρι τώρα, δεν έχουν υλοποιηθεί όλες οι φιλοδοξίες μας, συμπεριλαμβανομένου του ονείρου μας για την Ευρωπαϊκή “Μακεδονία”, κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ».
Ο Ζάεφ καέλεσε τους πολίτες να ψηφίσουν ναι υποσχόμενος ένταξη στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, αν και η έναρξη των ενταξιακών διαπρατεύσεων με την ΕΕ έχει αναβληθεί για ένα χρόνο.
«Αλλά σήμερα, είμαστε κοντά στην εκπλήρωση αυτού του ονείρου, αυτής της φιλοδοξίας. Στις 30 Σεπτεμβρίου, ο καθένας από εμάς θα πρέπει να βάλει ένα τούβλο στην οικοδόμηση ενός καλύτερου “μακεδονικού” μέλλοντος. Να γίνουμε μέλος της ισχυρότερης συμμαχίας – του ΝΑΤΟ και πλήρες μέλος της ισχυρότερης οικονομικής κοινότητας στον κόσμο – της Ευρωπαϊκής Ένωσης»
Παράλληλα, έκανε λόγο και για παραχώρηση ώστε να δεχτεί έναν γεωγραφικό προσδιορισμό στο όνομα “Μακεδονία”, αλλά -όπως είπε- «κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί την ταυτότητά μας».
«Η περήφανη χώρα της “Μακεδονίας” εξασφάλισε την πλήρη αναγνώριση της “μακεδονικής” εθνότητας, της γλώσσας, της κληρονομιάς μας. Η “μακεδονική” γλώσσα προστατεύεται. Η “μακεδονική” ταυτότητα προστατεύεται. Ο ύμνος, η σημαία παραμένουν οι ίδιοι και προστατεύονται. Είμαστε “Μακεδόνες” και θα είμαστε για πάντα “Μακεδόνες”»,
υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Από την άλλη πλευρά ο ρωσόφιλος πρόεδρος της Δημοκρατίας, Γκιόργκι Ιβάνοφ, που δεν παρέδιδε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Ζάεφ, κάλεσε σε αποχή, ενώ το κόμμα από το οποίο προέρχεται, το υπερεθνικιστικό VMRO-DPMNE, αν και εναντιώνεται στη συμφωνία εισηγήθηκε ψήφο κατά συνείδηση. Η σύγκρουση αυτή είναι, δε, ενδεικτική της διεθνούς πίεσης που ασκείται στο πολιτικό προσωπικό της γειτονικής χώρας τόσο από τη Μόσχα όσο και το τις ΗΠΑ και την ΕΕ.
Ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ, Γκιόργκι Ιβάνοφ, κάλεσε σήμερα τους συμπολίτες του να μην ψηφίσουν στο δημοψήφισμα της Κυριακής για την αλλαγή του ονόματος της γειτονικής χώρας, κάνοντας λόγο για «ιστορική αυτοκτονία».
Απευθυνόμενους στους πολίτες της ΠΓΔΜ, από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, τόνισε πως «ως πολίτης, έχω λάβει την απόφασή μου: στις 30 Σεπτεμβρίου, δεν θα πάω να ψηφίσω».
«Και είμαι πεπεισμένος πως εσείς, οι συμπολίτες μας, θα πάρετε επίσης αυτή τη συνετή απόφαση», πρόσθεσε.