Πριν από λίγες εβδομάδες ο αμφιλεγόμενος πρωθυπουργός της Μάλτας, Τζόζεφ Μουσκάτ, δήλωνε ότι η χώρα του δεν α γίνει κέντρο μεταναστών, σηκώνοντας έτσι το γάντι σε μια αντιπαράθεση με την Ιταλία, που τον έβαλε ξανά στο επίκεντρο πολιτικών εξελίξεων. Τώρα βρίσκεται μπροστά σε έναν ανεμοστρόβιλο από τον οποίο δύσκολα θα μπορέσει να γλιτώσει, αν και μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί… ανθεκτικός.
Η Μάλτα είναι το μικρότερο Ευρωπαϊκό κράτος, με πλούσια ιστορία, ιππότες και φρούρια και… εφοπλιστές, εσχάτως όμως έγινε γνωστή για τις πολιτικές δολοφονίες, το μαύρο χρήμα και τις ύποπτε σχέσεις του πρωθυπουργού Μουσκάτ με τον πρόεδρο του Αζερμπαιτζάν, Αλίγιεφ και τα… cryptocurrencies. Όπως αναφέρει σε πρόσφατο -εκτενές- δημοσίευμά το Bloomberg:
Το πιο μικρό-σε πληθυσμό μέλος της Ένωσης έχει εξελιχθεί σε κέντρο για τα κρυπτονομίσματα, τον ιντερνετικό τζόγο και κατακλύζεται από καταγγελίες για διαφθορά, ξέπλυμα χρήματος. Και πουλάει διαβατήρια
Τα προβλήματα της Μάλτας, όμως, δεν είναι αυτά που περιγράφονται στο δημοσίευα, ούτε η συνδεδεμένη δολοφονία της δημοσιογράφου Ντάφνι Καρουάνα Γκαζίλια, που είχε αποκαλύψει τις βρόμικες μπίζνες του πρωθυπουργού Μουσκάτ και της γυναίκας του. Για τον Μουσκάτ και κατ επέκταση για τη χώρα του τα προβλήματα είναι το δημοσίευμα του Bloomberg.
Αλήθεια, όταν ένα δίκτυο παγκόσμιας εμβέλειας με τζίρο πάνω από 9 δισ., όσο περίπου και το ΑΕΠ της Μάλτας (10,15 δισ.) αποφασίζει να αφιερώσει χιλιάδες λέξεις για να περιγράψει κάτι που όλοι γνωρίζουν, τις σκιώδεις μπίζνες και το βρόμικο αποτύπωμα του πρωθυπουργού Μουσκάτ, τότε αρχίζουν τα πραγματικά προβλήματα για μια χώρα.
Μέχρι τώρα, ο Μουσκάτ, πόνταρε στην υποστήριξη των ισχυρών φίλων της χώρας και δικών του, που είτε απέκτησαν ευρωπαϊκή υπηκοότητα αγοράζοντας με 650,000 ευρώ (+150,000 σε επενδύσεις) μαλτέζικο διαβατήριο, είτε ξεπλένουν βρόμικο χρήμα μέσα της Μάλτας. Σε μια Ευρώπη που κλυδωνίζεται, που τα προβλήματα διαδέχονται το ένα το άλλο, η Μάλτα τράβηξε πολλή και αχρείαστη προσοχή και τώρα θα νιώσει τις συνέπειες.
Πως συνδέονται όλα αυτά; Αυτό δεν είναι δύσκολο, καθώς ο Τζόζεφ Μουσκάτ υπήρξε -αν και ποτέ επισήμως- πρόσωπο ενδιαφέροντος στη δολοφονία της δημοσιογράφου Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία, η οποία είχε αποκαλύψει ότι η γυναίκα του πρωθυπουργού είχε λάβει 1 εκατ. ευρώ σε offshore λογαριασμό της από τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν. Ο Μουσκάτ όμως το διέψευσε κατηγορηματικά, μήνυσε την Καρουάνα, πήγε σε πρόωρες εκλογές και τις κέρδισε με 55%!
Η Καρουάνα δολοφονήθηκε με βόμβα στο αυτοκίνητό της, η Ευρώπη υποσχέθηκε να λύσει το έγκλημα, οι αρχές της Μάλτας, όμως, συνέλαβαν τρεις εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου ως ενορχηστρωτές και εκτελεστές, χωρίς να αποκαλύψουν τους εντολείς τους.
Για τον Μουσκάτ η υπόθεση έκλεισε, κανείς όμως δεν πίστεψε αυτή την εκδοχή, ενώ λίγο καιρό αργότερα στην Ελλάδα παρασχέθηκε άσυλο στην εξ απορρήτων και πηγή της Καρουάνα, τραπεζική υπάλληλο Μαρία Εφίμοβα, κατά της οποίας επίσης είχε υποβληθεί μήνυση, αλλά από την τράπεζα που εργάζονταν, ωστόσο η ελληνική δικαιοσύνη δεν την εξέδωσε, αποδεχόμενη ότι διατρέχει κίνδυνο η ζωή της, απόφαση αντίστοιχη της οποίας δεν έχει εκδοθεί για χώρα μέλος της ΕΕ, παρά μόνο για την Τουρκία, όπου η Κομισιόν έχει διαπιστώσει υποβάθμιση του κράτους Δικαίου.
Η θρυαλλίδα εκ των έσω
Όλα ξεκίνησαν όταν στο κλείσιμο ενός τηλεμαραθωνίου για τα παιδιά που πάσχουν από καρκίνο, που συγκεντρώθηκαν 1,26 εκατ. ευρώ, τηλεφώνησε ο πρωθυπουργός Μουσκάτ, δωρίζοντας 5 εκατ. ακόμα από το κρατικό επενδυτικό fund, αυτό που εισπράττει τα λεφτά από τις πωλήσεις διαβατηρίων.
Η ανακοίνωση του Μουσκάτ ακολουθούσε την ισχυρή δημοσιονομική επίδοση της χώρας, που κατέγραψε το 2017 πλεόνασμα 182 εκατ., για δεύτερο συνεχή χρόνο, μετά από πολλά χρόνια που σώρευε ελλείμματα.
Παραδόξως, η κίνηση του Μουσκάτ τράβηξε τα βλέμματα, τόσο εσωτερικά, όσο και διεθνώς. Πλέον ο πρωθυπουργός της Μάκτας μετράει αντίστροφα, καθώς τα διεθνή media έχουν θέσει τη χώρα στο μικροσκόπιο, με το Bloomberg να εστιάζει σε μια ανάρτηση ενός βουλευτή της αντιπολίτευσης στο Facebook, η οποία αναφέρονταν σε έναν τηλεμαραθώνιο για τον καρκίνο.
Ο βουλευτής έγραψε ότι, ως επιζών από τον καρκίνο, ήταν αηδιασμένος από την πιθανότητα ότι η φροντίδα των ασθενών χρηματοδοτήθηκε από χρήματα από “εγκληματίες και διεφθαρμένους”. Ένας άλλος βουλευτής υπονόησε ότι η Μάλτα προσπαθούσε να καθαρίσει τα βρώμικα χρήματά της μέσω μιας αγαθοεργίας, γράφοντας στο FB: “Είναι σα να σκέφτεται κανείς ότι η πορνεία είναι αποδεκτή όταν ένα μέρος των εσόδων δωρίζονται σε φιλανθρωπικούς σκοπούς”.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, η Μάλτα βρίσκεται πλέον σε διαδικασία έκρηξης, από τη στιγμή που μια δωρεά σε μια φιλανθρωπική οργάνωση για παιδιά με καρκίνο μπορεί να προκαλέσει οργή και θλίψη. Πως όμως έφτασε ως εδώ;
Μικρή χώρα αποκτά μια περιορισμένη αλλά ιδιαίτερα προσοδοφόρα θέση στην παγκόσμια οικονομία. Οι εισροές κεφαλαάιων καλπάζουν, δημιουργούνται χιλιάδες θέσεις εργασίας και η κυβέρνηση “καβαλάει το κύμα”, ανοίγοντας τη χώρα σε περισσότερους επένδυτέςκαι πηγές χρηματοδότησης. Στη συνέχεια έρχεται η συστροφή: Ισχυρισμοί για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, την πολιτική απομίμηση, το λαθρεμπόριο, το οργανωμένο έγκλημα και ακόμη και μια δολοφονία.
Πολλαπλές έρευνες – από τοπικές αρχές, Αμερικανούς εισαγγελείς και Ευρωπαίους πολιτικούς και τραπεζικούς ρυθμιστικούς φορείς – ξεσκεπάζουν τα οικονομικά και πολιτικά δίκτυα της Μάλτας για περισσότερο από ένα χρόνο. Ήδη ΗΠΑ και Γερμανία έχουν επιστήσει την προσοχή στη “μαλτέζικη απειλή” υποστηρίζοντας ότι ένα έθνος των περίπου 450.000 ανθρώπων θα μπορούσε να αποτελέσει σοβαρή απειλή για τις παγκόσμιες προσπάθειες για την παρακολούθηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, την επιβολή οικονομικών κυρώσεων και την τήρηση διεθνών προτύπων.
Ωστόσο, εσωτερικά, οι έρευνες δεν καταλήγουν ποτέ πουθενά. Η διάθεση συγκάλυψης όμως είναι αυτή που -τώρα- ανοίγει τον ασκό του Αιόλου.