Σε όπλο επιλογής από αμφότερες κυβέρνηση και αντιπολίτευση, αναδεικνύονται οι πρόωρες εκλογές, ενώ τα media καθιστούν με δημοσιεύματα εντείνουν την πίεση δημιουργώντας συνθήκες πόλωσης και επιτάχυνσης των εξελίξεων, θέτοντας, όμως, εν αμφιβόλω την πολιτική σταθερότητα και την εμπέδωση του θετικού κλίματος στην οικονομία, καθώς και τη διεθνή θέση της χώρας.
Η μετ’ επιτάσεως επαναφορά του ζητήματος των πρόωρων εκλογών στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας σε αυτή τη φάση αποτελεί σαφή ένδειξη έναρξης μας μακροσκελούς εκλογικής περιόδου, στοχεύοντας πολιτικά στην αύξηση της συσπείρωσης. Παράλληλα, πυκνώνει τον πολιτικό χρόνο, εντείνοντας τις διεργασίες και περιορίζει τις αντιπαραθέσεις μεταξύ συγγενών χώρων, ενώ οδηγεί σε πόλωση του σκηνικού.
Πολιτικά, η προφανής σκοπιμότητα τέτοιων σεναρίων είναι η χωροθέτηση πολιτικών περιοχών και ο έλεγχος του ρυθμού, της έντασης και της ατζέντας της αντιπαράθεσης. Ο συνδυασμός εκλογολογίας και ανοιχτών εθνικών θεμάτων μπορεί να δώσει αίσθηση δημοψηφισματικού χαρακτήρα στις επικείμενες εκλογές, γεγονός που δεν αποκλείεται να προκαλέσει ενεργοποίηση του διεθνούς παράγοντα εξ αντανακλάσεως.
Με δεδομένο τον υπερεθνικό χαρακτήρα των ανοιχτών εθνικών θεμάτων, το ενδιαφέρον του διεθνούς παράγοντα για τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, είναι πρόδηλο και σταθερό, διαμορφώνοντας de facto ένα πλαίσιο πίεσης, ενώ υπό συνθήκες αναγκαιότητας θα μπορούσε να εκδηλωθεί πιο ενεργά.
Αρνητικές, όμως, μπορεί να είναι οι επιπτώσεις της πολιτικής εικοτολογίας υπό τη σκιά πρόωρων εκλογών, στο επιχειρηματικό σκηνικό, καθώς η προοπτική αστάθειας σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να επισπεύσει εξελίξεις, σε άλλες όμως -όπως συνηθίζεται- μπορεί να ανακόψει δρομολογημένες κινήσεις.
Δηλώσεις και.. παγίδες
Το ζήτημα άνοιξε με τις διατυπώσεις του από το βήμα της ΔΕΘ ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, όταν απαντώντας σε σχετική ερώτηση διευκρίνισε ότι θα αποφασίσει με τον κυβερνητικό του εταίρο για την πορεία των πραγμάτων, μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών κύρωσης και αλλαγής του Συντάγματος της πΓΔΜ, τον Φεβρουάριο του 2019.
Τη σκυτάλη πήρε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Πάνος Καμμένος, επαναλαμβάνοντας τη θέση του για τη διακοπή της συνεργασίας των ΑΝΕΛ με τον ΣΥΡΙΖΑ τη στιγμή που η συμφωνία των Πρεσπών κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Οι δηλώσεις αυτές, δημιουργούν πλέον πρόσφορο έδαφος για εκλογολογία και πολιτική σεναριολογία, καθώς ο πρωθυπουργός και ο ελάσσων κυβερνητικός εταίρους ανακοίνωσαν επισήμως “ημερομηνία λήξης” για τον κυβερνητικό συνασπισμό.
Παρά την έξαρση σεναρίων, δημοσιευμάτων και τις πολύπλευρες πιέσεις που ασκούνται σε όλα τα κόμματα και το πολιτικό προσωπικό, οι αντίρροπες δυνάμεις που εφαρμόζονται φαίνεται να παγιώνουν αντί να ανατρέπουν το πολιτικό status quo, επιτρέποντας την ολοκλήρωση της κυβερνητικής θητείας.
Σκοπιανό: Η επόμενη μέρα
Οι εξελίξεις που θα ακολουθήσουν την καταψήφιση της συμφωνίας των Πρεσπών και την αποχώρηση των ΑΝΕΛ από το κυβερνητικό σχήμα, δεν είναι καθόλου βέβαιες, ούτε προδιαγεγραμμένες, καθώς ήδη ο πρωθυπουργός έχει ξεκινήσει τη διαδικασία πολιτικών ανοιγμάτων προς το κέντρο και τη Σοσιαλδημοκρατία, ξεδιπλώνοντας σταδιακά ατζέντα σύγκλισης και εδραιώνοντας διαύλους επικοινωνίας με μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Η ανταπόκριση στο άνοιγμα του Αλεξη Τσίπρα από τον πρόεδρο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, χθες, στις Βρυξέλλες, αποτελεί ισχυρό μήνυμα, καθώς ο Γερμανός Ευρωβουλευτής και επικεφαλής της ομάδας των Σοσιαλιστών στο Ευρωκοινοβούλιο, Ούντο Μπούλμα σημείωσε ότι
«Θα σας στηρίξουμε γιατί δημιουργείτε παράδειγμα για όλη την Ευρώπη»
αναφερόμενος στη Συμφωνία των Πρεσπών.
Η δήλωση αυτή ασκεί έντονη πίεση στους Σοσιαλιστές στην Ελλάδα, ήτοι το ΠΑΣΟΚ, το ΚΙΔΗΣΟ και άλλα μικρότερα σχήματα.
Το Ποτάμι έχει ήδη εκδηλώσει διάθεση πολιτικής συνεννόησης, αρνούμενο -έως τώρα- τη συμμετοχή στην κυβέρνηση, θέτοντας εμμέσως, όμως, την αίρεση του μείγματος. Ήδη τα σενάρια σύμπλευσης, συμπόρευσης και ανοχής έχουν συζητηθεί σε πρώιμο στάδιο, ενώ οι ανταποκρίσεις στα ανοίγματα είναι εν γένει θετικές, πλην επιφυλακτικές, για την ώρα.
Κοινοβουλευτικά υπάρχουν ακόμα σειρά εναλλακτικών για την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, καθώς οι ΑΝΕΛ θα μπορούσαν να μείνουν και να καταψηφίσουν ή να αποχωρήσουν, διευκολύνοντας την κυβέρνηση. Αν όμως καταψηφίσουν, τότε τίθεται το ζήτημα συγκλίσεων με κόμματα ή πρόσωπα από την αντιπολίτευση, σενάριο υπό το οποίο θα προκληθούν κλυδωνισμοί στα κόμματα και θα υπάρξουν μετακινήσεις προσώπων, επηρεάζοντας ακόμα και ψηφοδέλτια ευρωπαϊκών, αυτοδιοικητικών και εθνικών εκλογών.
Ο πυροκροτητής
Ρόλο πυροκροτητή εξελίξεων στη ελληνική πολιτική σκηνή φαίνεται ότι έχουν αποδώσει τα ελληνικά media στον πρωθυπουργό της πΓΔΜ, οι δηλώσεις του οποίου αν και απευθύνονται στο εγχώριο ακροατήριο βρίσκουν πρόθυμους ενισχυτές στην Ελλάδα, τροφοδοτώντας έξαρση κοινωνικών εντάσεων και της ακροδεξιάς προπαγάνδας, περιορίζοντας έτσι τα περιθώρια ελιγμών της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Εσχάτως, ο Ζόραν Ζάεφ φαίνεται να έχει κατεβάσει τους τόνους, στην ανάδειξη ζητημάτων “μακεδονικής” γλώσσας και ταυτότητας, επιλογή που αν και δεν μπορεί παρά να είναι βραχύβια, εξυπηρετεί εμμέσως και την προσπάθεια του Αλέξη Τσίπρα να διαμορφώσει momentum σύγκλισης στην Αθήνα.
Το Σκοπιανό όμως, απέχει πολύ από το τέλος του, καθώς χαρτιά διαθέτει και η Μόσχα, η οποία αν και φαίνεται να ακολουθεί ηπιότερη πολιτική τώρα δεν παραδίδει όπλα και θέσεις και παραμένει σε επαγρύπνηση, επιδιώκοντας -κατ ελάχιστο- να προκύψουν αντισταθμιστικά οφέλη.
Από την άλλη πλευρά συμφέρον διατήρησης του υφιστάμενου πολιτικού πλαισίου έχουν ΗΠΑ και Ευρώπη, που επιδιώκουν τον περιορισμό της επιρροής Ρωσίας και Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή.
Ενδεχόμενη, πάντως, καθυστέρηση των αποφάσεων για το Σκοπιανό θα μπορούσε να δυναμιτίσει τα Βαλκάνια, τη στιγμή που σε εξέλιξη βρίσκονται διαβουλεύσεις για τη διευθέτηση των διαφορών Σερβίας και Κοσόβου και Σερβίας-Βοσνίας.