Νέες κινήσεις στην κατεύθυνση της αλλαγής του προφίλ του καθεστώτος απέναντι στη Δύση και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, πραγματοποιεί η Τουρκία, καθώς μετά τος δύο Έλληνες, χθες τουρκικό Δικαστήριο αποφάσισε την αποφυλάκιση και του του επίτιμου προέδρου της Διεθνούς Αμνηστίας στη χώρα, Τανέρ Κιλίτς, ενώ άλλο απέρριψε το αίτημα του πάστορα Μπράνσον.
Ο Κιλίτς, ο οποίος παρέμεινε στη φυλακή για έναν χρόνο, κατηγορείτο ότι παρείχε στήριξη στον Φετουλάχ Γκιουλέν, τον ιεροκήρυκα τον οποίο η Άγκυρα θεωρεί ως ενορχηστρωτή της απόπειρας πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016.
«Υπέροχα νέα: Το δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης απεφάνθη υπέρ της αποφυλάκισης του επίτιμου προέδρου της Amnesty Turkey Τανέρ Κιλίτς. Αναμένουμε έως το βράδυ την αποφυλάκισή του. Τότε θα ξεκινήσουν οι πανηγυρισμοί»
έγραψε στο Twitter ο Άντριου Γκάρντνερ της Αμνηστίας. Αργότερα ο ίδιος ανήρτησε στο Twitter φωτογραφία του Κιλίτς να αγκαλιάζει την οικογένειά του έξω από τις φυλακές με το μήνυμα: «Ο Τανέρ είναι πραγματικά ελεύθερος».
Η κίνηση, που ακολουθεί την αποφυλάκιση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών, αποσκοπεί στην εδραίωση της ανεξαρτησίας της τουρκικής Δικαιοσύνης, η οποία έχει τρωθεί μετά από διώξεις δεκάδων δικαστών και την καταστρατήγηση της θεσμικής ανεξαρτησίας της μετά το Δημοψήφισμα.
Χρονικά, οι δύο εν σειρά αποφάσεις τουρκικών δικαστηρίων για την αποφυλάκιση προσώπων, για την κράτηση των οποίων διαμαρτύρονταν εντόνως η διεθνής κοινότητα, αποτελεί σαφή ένδειξη της προσπάθειας αλλαγής εικόνας του καθεστώτος Ερντογάν. Ωστόσο, η αλλαγή στάσης της ΕΕ και ενδεχομένως των ΗΠΑ, έναντι του Ταγίπ Ερντογάν, θα είναι δύσκολη, καθώς ο Τούρκος πρόεδρος έχει κάνει αρκετά βήματα μακριά στην αντίθετη κατεύθυνση.
Πάντως, η διάθεση του Ταγίπ Ερντογάν για επαναπροσέγγιση με την Ευρώπη έχει γίνει πρόδηλη, ιδιαίτερα μετά την όξυνση των σχέσεων με τις ΗΠΑ, σε βαθμό κρίσης. Χθες ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μελβούτ Τσαβούσογλου δήλωνε ότι η Τουρκία είναι παραδοσιακά πιο κοντά με την Ευρώπη και ότι η επαναπροσέγγιση δεν θα είναι δύσκολη, κάτι που είχε προαναγγείλει και προεκλογικά.
Τη πρόθεση αυτή επισημαίνει σε non paper που εξέδωσε για τους λόγους και τις συνθήκες αποφυλάκισης των δύο Ελλήνων στρατιωτικών και το Μέγαρο Μαξίμου, όπου αναφέρει ως μια από τις παραμέτρους την πρόθεση της Άγκυρας να διεκδικήσει τη στήριξη της Ευρώπης. Η τάση αυτή είχε διαφανεί από τις ενέργειες εξομάλυνσης των σχέσεων της Τουρκίας με την Ολλανδία, με την οποία είχε διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις, την Αυστρία και τις επισκέψεις του Ταγίπ Ερντογάν σε Γερμανία και Γαλλία.
Από την άλλη πλευρά τουρκικό δικαστήριο απέρριψε την αίτηση άρσης περιοριστικών όρων του Αμερικανού πάστορα Μπράνσον, προκαλώντας τη μήνη της Ουάσιγκτον, ενώ λίγες ώρες αργότερα ο Μελβούτ Τσαβούσογλου δήλωσε ότι η Τουρκία είναι έτοιμη για διάλογο με τις ΗΠΑ, αλλά χωρίς απειλές. Αξίζει όμως να σημειωθεί, ότι όπως δήλωσε ο δικηγόρος του Αμερικανού ιερέα, ακόμα εκκρεμεί αίτημα και στο Ανώτατο Δικαστήριο. Αν μάλιστα συνεκτιμηθεί και η παρότρυνση του Ταγίπ Ερντογάν προς τις ΗΠΑ, να έχουν εμπιστοσύνη στην “ανεξάρτητη τουρκική δικαιοσύνη”, τότε δίδεται η αίσθηση ότι και ο πάστορας βρίσκεται σε τροχιά απελευθέρωσης, αλλά ο χρόνος παραμένει ζήτημα διμερών διαπραγματεύσεων.
Στην Ουάσιγκτον, ωστόσο, η προοπτική διαλόγου με την Άγκυρα δεν αποτελεί εναλλακτική, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να έχει επλέξει την Τουρκία ως ιδανικό στόχο για επίδειξη δύναμης έναντι συμμάχων και αντιπάλων, ενώ η απελευθέρωση του πάστορα Μπράνσον τίθεται ως προαπαιτούμενο για οποιαδήποτε συζήτηση.