Κωμικοτραγικές σκηνές εκτυλίχθηκαν στην Ισπανία την προηγούμενη εβδομάδα στην Ισπανία όταν βάρκα με μετανάστες κατέπλευσε σε τουριστικό θέρετρο της χώρας, ενώ την ίδια στιγμή ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ συμφωνούσε με τον Ντόναλντ Τραμπ σε έναν οδικό χάρτη διαπραγματεύσεων για την αποφυγή του εμπορικού πολέμου.
Φαινομενικά τα δύο αυτά γεγονότα δεν έχουν καμία σχέση ή σύνδεση, ωστόσο μια πιο προσεκτική εξέτασή των συνθηκών, συγκυριών και αποτελεσμάτων μπορεί να οδηγήσει σε εντελώς διαφορετικά συμπεράσματα.
Η απόφαση της Ιταλίας να κλείσει τα λιμάνια της στους διασωζόμενους πρόσφυγες κατέστησε την Ισπανία τον επόμενο προορισμό για τις βάρκες των μεταναστών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, μόνο το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στην Ισπανία διασώθηκαν πάνω από 1000 πρόσφυγες και μετανάστες που επέβαιναν σε 200 τουλάχιστον λέμβους, αποδεικνύοντας ότι η κρίση επανεμφανίζεται και μάλιστα δυναμικά, καθώς σε αυτή συμβάλλει η αδυναμία διαμόρφωσης ενιαίας ευρωπαϊκής πολιτικής πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου.
Παρόλο που η Ευρώπη γνώρισε δραματική μείωση στις αφίξεις μεταναστών κατά μήκος των ακτών της Μεσογείου, περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να διεκδικήσουν ένα καλύτερο αύριο.
Στην Ευρώπη όμως το προσφυγικό αναδεικνύεται σε ζήτημα που απειλεί τη συνοχή και ενισχύει το αντι-φεντεραλιστικό μέτωπο, το οποίο στηρίζεται από δυνάμεις και εκτός ΕΕ που το χρησιμοποιούν ως εργαλείο για την αύξηση της πίεσης στο διευθυντήριο με αλλότριους και όχι πάντα εμφανείς σκοπούς.
Η υιοθέτηση εκ διαμέτρου αντίθετων προσεγγίσεων από τις χώρες αιχμής, που αντιμετωπίζουν την κρίση, η προσπάθεια διαφοροποίησης και αποστασιοποίησης από τις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης και η κλιμάκωσης της αντιμεταναστευτικής και εθνικιστικής ρητορικής δημιουργούν δυναμικές οι συνέπειες των οποίων είναι αδύνατο να προβλεφθούν.
Τα στοιχεία
Μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου και της 25ης Ιουλίου 2017, 94.448 μετανάστες έφτασαν στην Ιταλία, ενώ ο αριθμός αυτός περιορίσθηκε σε μόλις 18.130 κατά την ίδια περίοδο το 2018, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Διαστήματος (IOM).
Το αντίθετο συνέβη στην Ισπανία όπου από 6.513 αφίξεις στο επτάμηνο του 2017, δέχθηκε 20.992 πρόσφυγες μεταξύ της 1ης Ιανουαρίου και της 25ης Ιουλίου 2018.
Η προσπάθεια της Λιβύης με τη συμβολή της ΕΕ να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των δουλεμπόρων εξέτρεψε τις ροές προς την Ευρώπη από την Αλγερία.
Και τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα
Ο Ντόναλντ Τραμπ, για παράδειγμα, συνεχάρη προ ολίγων ημερών, τον πρωθυπουργό της Ιταλίας, Τζιουζέπε Κόντε, στη συνάντηση που είχαν στον Λευκό Οίκο για τη στάση που υιοθέτησε στο προσφυγικό, ενώ λίγες εβομάδες νωρίτερα είχε προτείνει στον Εμάνουελ Μακρόν να εγκαταλείψει η Γαλλία την ΕΕ.
Υπ αυτό το πρίσμα είναι προφανές ότι το προσφυγικό εργαλειοποιείται από εξωγενείς παράγοντες στο πλαίσιο ευρύτερων σχεδιασμών για την άσκηση πολύπλευρων πιέσεων στην ΕΕ.
Κεντρικός στόχος του Ντόναλντ Τραμπ, όπως έχει κατ επανάληψη διαμηνύσει είναι η ανατροπή του εμπορικού status quo, επιτυγχάνοντας μάλιστα να σύρει την Κομισιόν σε συζητήσεις στις οποίες συμφωνήθηκε η εισαγωγή από τις ΗΠΑ γενετικά τροποποιημένων γεωργικών προϊόντων, ενώ στην ΕΕ απαγορεύεται η καλλιέργειά τους.
Η συμφωνία μάλιστα αυτή συμπίπτει χρονικά με την εξαγορά της αμερικανικής Monsanto από τη γερμανική Bayer, deal το οποίο οδηγεί σε υπερσυγκέντρωση, αν και η DG Comp ανάγκασε το νέο σχήμα να πουλήσει τη δραστηριότητα ανάπτυξης και εκμετάλλευσης σπόρων σε νέα εταιρία.
