Η μείωση της συμμετοχής των ΗΠΑ σε πολλά project, οι καθυστερήσεις στην εκπλήρωση των οικονομικών υποχρεώσεων από πολλές και οι αλληλεπικαλυπτόμενες κρίσεις έχουν θέσει υπό πίεση τον προϋπολογισμό του ΟΗΕ, με αποτέλεσμα ο γενικός γραμματέας, Αντόνιο Γκουτιέρες να ετοιμάζει πρόγραμμα περικοπών.
Τα Ηνωμένα Έθνη καταρτίζουν δύο προϋπολογισμούς: έναν για τη λειτουργία του Οργανισμού καθαυτή, που υιοθετήθηκε τον Δεκέμβριο και προβλέπει δαπάνες 5,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε δύο χρόνια· κι άλλον έναν για τις ειρηνευτικές αποστολές, που υιοθετήθηκε τον Ιούνιο και προβλέπει δαπάνες 6,7 δισεκ. δολαρίων μέσα σε 12 μήνες.
Η έλλειψη χρημάτων οφείλεται κυρίως στο ότι κράτη-μέλη του ΟΗΕ δεν καταβάλλουν έγκαιρα τα ποσά που οφείλουν, σύμφωνα με τον ΓΓ, ο οποίος ζήτησε από τα κράτη αυτά να επιταχύνουν την εξόφληση της συμβολής τους στον προϋπολογισμό του Οργανισμού.
«Τα προβλήματά μας όσον αφορά τα διαθέσιμα κεφάλαια και τις χρηματοοικονομικές ροές μας δεν είχαν εκδηλωθεί ποτέ τόσο νωρίς μέσα στη χρονιά κι η γενική τάση είναι ανησυχητική: έχουμε έλλειψη χρημάτων και παραμένουμε στο κόκκινο περισσότερο»,
τόνισε ο Γκουτέρες σε μήνυμά του που αναρτήθηκε στο εσωτερικό δίκτυο του ΟΗΕ.
Την Τετάρτη, σε επιστολή του προς τα κράτη-μέλη, ο Γκουτέρες επισήμανε ότι ως την 30ή Ιουνίου, ο πρώτος προϋπολογισμός κατέγραφε έλλειμμα 139 εκατομμυρίων δολαρίων και πρόσθεσε πως ο ΟΗΕ «ουδέποτε είχε αντιμετωπίσει τόσο δύσκολη κατάσταση ως προς τις χρηματοοικονομικές του ροές τόσο νωρίς μέσα στο έτος».
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η πρακτική καθυστερημένης αποπληρωμής των υποχρεώσεων των 193 κρατών μελών για τον προϋπολογισμό είναι συνηθισμένη, αλλά φέτος, οι δυσκολίες είναι μεγαλύτερες. Ωστόσο, τα ακριβή αίτια δεν διευκρινίζονται.
112 κράτη μέλη είχαν τακτοποιήσει τις οφειλές τους μέχρι τον Ιούνιο (έναντι 116 πέρυσι και 98 το 2016). Στον κατάλογο δεν συμπεριλαμβάνονται οι ΗΠΑ, η χώρα που συνεισφέρει το μεγαλύτερο μέρος (22%) του προϋπολογισμού για τη λειτουργία του ΟΗΕ. Αυτό πάντως είναι φυσιολογικό, λόγω του ότι το οικονομικό έτος των ΗΠΑ διαφέρει.
Η Ιαπωνία, η Κίνα, η Γερμανία και η Γαλλία –που βρίσκονται πίσω από τις ΗΠΑ στον κατάλογο των χωρών με τη μεγαλύτερη συμβολή στον προϋπολογισμό– έχουν όλες καταβάλει τις συνεισφορές τους.
Στα τέλη του Ιουνίου είχε καταβληθεί ποσό ύψους 1,5 δισεκ. δολαρίων από τις χώρες-μέλη, ήτοι περίπου 200 εκατ. λιγότερα από ό,τι το αντίστοιχο χρονικό σημείο της περασμένης χρονιάς.
«Θα χρειαστεί να λάβουμε μέτρα για να μειωθούν τα κόστη», αρχικά «όσα δεν συνδέονται με την καταβολή μισθών», ανέφερε ο Γκουτέρες.
«Ένας οργανισμός όπως ο δικός μας δεν θα έπρεπε αντιμετωπίζει επανειλημμένα κίνδυνο πτώχευσης. Αλλά ασφαλώς, τον μεγαλύτερο πόνο τον αισθάνονται εκείνοι που υπηρετούμε όταν δεν μπορούμε, απλά λόγω έλλειψης κεφαλαίων, να ανταποκριθούμε στις εκκλήσεις τους για βοήθεια», πρόσθεσε.