Τη συζήτηση για την προώθηση της ευρωπαϊκής εμβάθυνσης και ενοποίησης στον τραπεζικό τομέα επιχειρεί να ανοίξει εκ νέου ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, σε μια περίοδο ανάπτυξης φυγόκεντρων τάσεων επιδεικνύοντας βούληση και θέλοντας να φέρει τις αγορές πιο κοντά στις ευρωπαϊκές εξελίξεις.
Ο Μάριο Ντράγκι τάχθηκε προσφάτως ενώπιον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του υπέρ της δημιουργίας πανευρωπαϊκού συστήματος ασφάλισης καταθέσεων και υπέρ του προϋπολογισμού της Ευρωζώνης, ως αναγκαίων μέτρων για την ενοποίηση του ευρώ και τη θωράκιση της ζώνης του ευρώ έναντι μελλοντικών κρίσεων.
Οι θέσεις του κεντρικού τραπεζίτη δεν ήταν άγνωστες, ούτε διατυπώνοντας επισήμως για πρώτη φορά, η επιλογή της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου ακόμα και στιγμής για την επαναφορά του θέματος στο προσκήνιο όμως, αποτελεί προσπάθεια αλλαγής της πολιτικής ατζέντας και διεύρυνσης του κύκλου ενδιαφερομένων με την προσθήκη των τραπεζιτών και των αγορών. Επιλέγοντας ένα θέμα ευρείας κοινωνικής απήχησης και παράλληλα πάγιου αιτήματος των Νοτίων το οποίο τυγχάνει ευρείας αποδοχής από τις αγορές, καθώς ενισχύει την ασφάλεια στην Ευρωζώνη και αυξάνει την αποτελεσματικότητα του συστήματος, ο Μάριο Ντράγκι δημιουργεί τις προϋποθέσεις για δυναμικό come back των ευρωπαϊστών.
Ο κεντρικός τραπεζίτης της Ευρωζώνης επισήμανε ότι πλέον έχει περιοριστεί σε σημαντικό βαθμό το ρίσκο στον τραπεζικό τομέα και συνεπώς υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την ανάληψη δράσεων εμπέδωσης της αίσθησης αυτής, η οποία προοδευτικά θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα της Ευρωζώνης και σε πολιτικό επίπεδο.
Ο Μάριο Ντράγκι δήλωσε ανακοίνωσε ότι το προσεχές χρονικό διάστημα, οπότε οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα συζητήσουν το θέμα του κοινού μηχανισμού ασφάλισης καταθέσεων (EDIS),
«δεν θα πρέπει να μας προβληματίζει η διάκριση μεταξύ περιορισμού του ρίσκου και διαμοιρασμού του ρίσκου».
Η δήλωση αυτή καθιστά σαφές ότι ο επικεφαλής της ΕΚΤ σκοπεύει να απευθυνθεί δημοσίως στα ζητήματα που εγείρει το Βερολίνο και αποτελεί ένα ακόμη κάλεσμα για τη διαμόρφωση μετώπου υποστήριξης για το συγκεκριμένο θέμα. Η Γερμανία κατά πάγια τακτική δαιμονοποιεί τη διαδικασία διαμοιρασμού του κινδύνου τορπιλίζοντας την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης μέσω του EDIS. Ο Μάριο Ντράγκι τόνισε πως οι τράπεζες περιορίζουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και ότι έχουν ενισχύσει την κεφαλαιακή τους επάρκεια κατά 67% σε σύγκριση με δέκα χρόνια πριν.
«Για να υποστηρίξουμε την εμπιστοσύνη και να διατηρηθεί η οικονομική ανάκαμψη, υπάρχει ανάγκη περαιτέρω σύγκλισης και ενοποίησης μεταξύ των κρατών-μελών»
δήλωσε ο επικεφαλής της ΕΚΤ.
Ο κ. Ντράγκι υποστήριξε και τη δημιουργία προϋπολογισμού της Ευρωζώνης, λέγοντας ότι υπάρχει ανάγκη να δημιουργηθούν ενιαίοι μηχανισμοί, ώστε να απορροφούν τα οικονομικά σοκ και να μην επιτρέπεται να εξελίσσονται σε μεγάλες κρίσεις. «Με το σωστό πλαίσιο πολιτικής, είναι δυνατόν ο διαμοιρασμός και ο περιορισμός του ρίσκου να είναι διαδικασίες που ενισχύουν η μία την άλλη», διαβεβαίωσε ο κεντρικός τραπεζίτης της Ευρωζώνης.
Στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής στα τέλη Ιουνίου, η Γερμανίδα καγκελάριος είχε αποδεχθεί επί της αρχής την πρόταση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν για δημιουργία ανεξάρτητου προϋπολογισμού για την Ευρωζώνη. Η Άγκελα Μέρκελ επιμένει, όμως, ότι ο νέος προϋπολογισμός θα πρέπει να μην υπερβαίνει τα λίγα δισ. ευρώ, ενώ ο κ. Μακρόν θεωρεί πως ο προϋπολογισμός πρέπει να χρησιμοποιείται έτσι ώστε ένα οικονομικό σοκ σε κάποιο κράτος-μέλος να μη λαμβάνει διαστάσεις τόσο μεγάλες, που να καταλήγει να απειλεί το ευρώ.
Η ενδιάμεση λύση που έχει προταθεί είναι η αναβάθμιση του ESM σε EMF και η διεύρυνση της χρήσης των κεφαλαίων του, σενάριο όμως που υποσκάπτει τη δημοκρατική λειτουργία της ΕΕ, καθώς στον ESM το σύστημα διοίκησης και λήψης αποφάσεων είναι πλειοψηφικό, που σημαίνει ότι η Γερμανία με τους δορυφόρους της μπορεί να ελέγξει τις αποφάσεις.
Οσον αφορά τη δημιουργία μηχανισμού ασφάλισης καταθέσεων, η πρόοδος που επιτεύχθηκε στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής ήταν μάλλον αμελητέα, με τους αρχηγούς κρατών να δίνουν εντολή στους υπουργούς Οικονομικών να εξετάσουν το θέμα κάποια στιγμή στο μέλλον.
Οσον αφορά στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, ο κ. Ντράγκι υποστήριξε πως ήταν «πολύ αποτελεσματικό» για την ενίσχυση του πληθωρισμού και της ανάπτυξης στην Ευρωζώνη. Επανέλαβε, μάλιστα, πως η ΕΚΤ θα διατηρήσει τα επιτόκια δανεισμού στα τρέχοντα επίπεδα έως και το καλοκαίρι του 2019 και ότι το QE θα ολοκληρωθεί στη τέλη του 2018.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΚΤ έχει ήδη ολοκληρώσει τη δημιουργία του πλαισίου εποπτικών και θεσμικών μηχανισμών που οριοθετούν και διασφαλίζουν την ομαλή λειτουργία της τραπεζικής ένωσης, επιτρέποντας την εδραίωση του τρίτου πυλώνα ολοκλήρωσης που είναι η πανευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων, καθώς η εποπτεία των τραπεζών διασφαλίζει ότι δεν θα υπάρξον καταχρηστικά περιστατικά και εκβιαστικές τακτικές από μεμονωμένες χώρες.