Σε ιδεολογικό ρίνγκ μετατράπηκε η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες όπως μεταδίδουν διεθνή media, καθώς η ανάδειξη του μεταναστευτικού ως πεδίου αντιπαράθεσης οδήγησε σε ανοιχτή σύγκρουση υπερσυντηρητικών δυνάμεων που αμφισβητούν τον πυρήνα αξιών της Ευρώπης.
Η άνοδος λαϊκιστικών και ακροδεξιών σχημάτων τα οποία προτάσσουν το προσφυγικό ως πεδίο αντιπαράθεσης έχει αποσταθεροποιήσει το πολιτικό σκηνικό, ενώ οι Βρυξέλλες και το διευθυντήριο αγωνίζονται να κρατήσουν τον έλεγχο της Ευρώπης.
Το κλίμα αυτό αναγνώρισε και περιέγραψε σε δηλώσεις του ο Έλληνας πρωθυπουργός, μετά το πέρας της διήμερης διάσκεψης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, λέγοντας χαρακτηριστικά:
“αυτά που γνωρίζαμε ως ιδρυτικές αρχές και αξίες της Ε.Ε., την αλληλεγγύη, ουμανισμό, σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο διεθνές δίκαιο, δεν αποτελούν κοινό τόπο και για τους 28”.
Ενώ συνεχίζοντας τόνισε ότι
“η Ε.Ε. είναι βαθιά διχασμένη ανάμεσα σε δύο αντιλήψεις: Μια ακραία συντηρητική, σωβινιστική/αντιμεταναστευτική και μια δημοκρατική ουμανιστική”.
Πάντως σημείωσε πως
“αποφύγαμε μια σειρά κινδύνων που θα είχαν εξαιρετικά αρνητικές επιπτώσεις για το μέλλον μας και την ταυτότητά μας”.
Αναφέρθηκε στους κινδύνους που αποφεύχθηκαν:
-Ο κίνδυνος που αποφεύχθηκε ήταν στο ζήτημα των πρωτογενών ροών στην κεντρική Μεσόγειο να προκριθεί μια απόφαση που θα ανέφερε ρητά την επαναπροώθηση στην Αφρική, σε κλειστά κέντρα, όσων επιχειρούν να εισέλθουν στην Ευρώπη.
-Επίσης ο κίνδυνος που απετράπη ήταν, η προοπτική αναθεώρησης του Δουβλίνου σε μια δίκαιη κατεύθυνση, να μετατεθεί στις Καλένδες, με πραγματικό σκοπό – για όσους το εισηγούνται – να ακυρωθεί μετά τις ευρωεκλογές του 2019.
-Ακόμη, ο κίνδυνος που αποφεύχθηκε ήταν οι όποιες δευτερογενείς ροές συνεχίζουν να υφίστανται προς την Κεντρική Ευρώπη, να αντιμετωπιστούν με συνοριακούς ελέγχους και τη de facto δημιουργία ενός μικρού δυτικοευρωπαικού Σένγκεν.
Πρόσθεσε ότι μεταξύ άλλων εξασφαλίστηκαν τα εξής:
-Τονίστηκε ρητά ότι η ευρωπαϊκή προσέγγιση στη διαχείριση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών πρέπει να είναι ολοκληρωμένη, δηλαδή να αφορά και τις τρεις διαστάσεις του ζητήματος: την εξωτερική, τη διαχείριση των συνόρων, και την εσωτερική διάσταση και να βασίζεται στις αξίες και τις αρχές μας.
-Τονίστηκε μετά από παρέμβαση της Ελλάδας η σημασία της αποτελεσματικής συνεργασίας με την Τουρκία, στο πλαίσιο της Κοινής Δήλωσης ΕΕ/Τουρκίας. Παράλληλα συμφωνήθηκε η χορήγηση της δεύτερης δόσης της χρηματοδοτικής διευκόλυνσης για τους πρόσφυγες στην Τουρκία (που φιλοξενεί 3,5 εκατομμύρια πρόσφυγες). Υπογραμμίσθηκε ότι η Τουρκία οφείλει να εφαρμόσει τη διμερή συμφωνία επανεισδοχής με την Ελλάδα (την οποία είχε αναστείλει) και τη συμφωνία επανεισδοχής ΕΕ/Τουρκίας.