Σκηνικό εμπλοκής φαίνεται εκ πρώτης όψεως ότι διαμορφώνεται στις διαπραγματεύσεις για το Σκοπιανό, καθώς ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ επανέρχεται με την πρόταση “Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ίλιντεν”, την οποία ωστόσο έκαψε με συνοπτικές διαδικασίες ο Έλληνας πρωθυπουργός διαρρέοντάς την.
Το ελληνικό πολιτικό σύστημα σύσσωμο απέρριψε την προτεινόμενη από την πΓΔΜ ονομασία μετά την ενημέρωση που είχαν από τον πρωθυπουργό, ενώ το Μέγαρο Μαξίμου σε off the record ενημέρωση αρχικά και με επίσημη αργότερα επιμένει ότι αφενός δεν έχει ανοίξει το κεφάλαιο του ονοματολογικού και αφετέρου ότι αναζητείται λύση με σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό, στη βάση, όμως, των προτάσεων που έχει καταθέσει ο Μάθιου Νίμιτς.
Από την άλλη πλευρά σύμφωνα με το ΜΙΑ (το πρακτορείο ειδήσεων της πΓΔΜ), ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ ενημέρωσε τους αρχηγούς των κομμάτων σχετικά με τις συνομιλίες του με τον Αλέξη Τσίπρα, λαμβάνοντας άτυπη έγκριση να προχωρήσει σε συμφωνία erga omnes με την ονομασία Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ίλντεν”.
Η εικόνα που σκιαγραφούν οι θέσεις αυτές μπορεί σε μια πρώτη ανάγνωση να φαίνεται συγκρουσιακή, ωστόσο αποτελεί την εναρκτήρια θέση στο διπλωματικό ταγκό που θα παιχθεί σε δημόσια θέα, ώστε να μπορέσουν και οι κοινωνίες να βιώσουν τα στάδια της διαπραγμάτευσης και τις κινήσεις των κυβερνώντων.
Όπερ σημαίνει, ότι σε μια πιο ενδελεχή εξέταση του εδάφους, πρόκειται για μια καλά μελετημένη πολιτική προετοιμασίας της κοινωνίας, μέσω της δημόσιας αντιπαράθεσης επί του ονοματολογικού, το οποίο, ούτως ή άλλως, αποτελεί το τελευταίο κεφάλαιο στις διαπραγματεύσεις.
Αυτό το σκοπό φαίνεται εξυπηρετεί και η ανακοίνωση του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού η οποία βάζει τέλος στο σενάριο να γίνει αποδεκτό το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ίλιντεν» («Republika Ilindenska Makedonija»).
«Καλωσορίζουμε την αποδοχή από πλευράς ΠΓΔΜ ότι λύση στο ονοματολογικό δε μπορεί να υπάρξει χωρίς την υιοθέτηση ονομασίας erga omnes, δηλαδή για όλες τις χρήσεις έναντι όλων.
Ωστόσο, ενθαρρύνουμε τους γείτονές μας να συνεχίσουμε από κοινού να εργαζόμαστε για εξεύρεση κοινά αποδεκτής ονομασίας με γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισμό, όπως ακριβώς προβλέπει και η δέσμη προτάσεων που έχει κατατεθεί από τον ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ, κ. Μάθιου Νίμιτς.
Τέλος επισημαίνουμε ξανά ότι η λύση αυτή καθώς και οι προβλέψεις κατά του αλυτρωτισμού πρέπει να κατοχυρωθούν με Συνταγματική Αναθεώρηση».
Έτσι, στην πραγματικότητα ξεκίνησε το ταγκό με ένα βήμα μπροστά που είναι η αποδοχή του όρου erga omnes από την πΓΔΜ και ένα βήμα πίσω που συντελεί η πρόταση ονόματος με προφανείς αλυτρωτικές αναφορές, οδηγώντας στην πρώτη δημόσια φιγούρα, αυτή της επίσημης απόρριψής του από το Μέγαρο Μαξίμου.
Αυτό που έχει επίσης σημασία είναι το γεγονός ότι ενώ από την πλευρά της πΓΔΜ το θέμα επανέφερε ο ίδιος ο πρωθυπουργός με δηλώσεις και αναρτήσεις του στα socia media, από ελληνικής πλευράς ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξε να μείνει ένα βήμα πιο πίσω και να εκδώσει ανακοίνωση από το γραφείο Τύπου. Πρόκειται για διπλωματικό χειρισμό που στόχο έχει να διατηρήσει το υψηλό επίπεδο των σχέσεων μεταξύ των δύο πρωθυπουργών, αποφεύγοντας τις “κακοτοπιές” και διατηρώντας τους διαύλους επικοινωνίας στην κορυφή της πυραμίδας ανοιχτούς.
Οι εξελίξεις στην πΓΔΜ
Ο Ζάεφ ενημέρωσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της χώρας, Γκιόργκε Ιβάνοφ καθώς και τους επικεφαλής των δύο μεγαλύτερων κομμάτων σε σχέση με τις λεπτομέρειες της πρόσφατης συνάντησης του με τον Έλληνα ομόλογό του και τις τελευταίες εξελίξεις της διαπραγμάτευσης.
Το δημοσίευμα του ΜΙΑ επικαλείται τον πρωθυπουργό να λέει πως
“ενημέρωσα τους πολιτικούς αρχηγούς σχετικά με το όνομα “Μακεδονία του Ιλιντεν”, που είναι αποδεκτό κι από τις δυο πλευρές. Η πρόταση αυτή ενισχύει τα θεμέλια της χώρας μας και την ταυτότητα μας ως έθνος”
ενώ συμπλήρωσε πως
“θα αποδεχτούμε κάθε χρήση του εν λόγω ονόματος”
, καταλήγοντας πως
“θα διεξαχθεί δημοψήφισμα σχετικά με το όνομα”.
Και tweet Ζάεφ υπέρ του “Ίλιντεν”
Θετικός στη προοπτική της ονομασίας της ΠΓΔM σε «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ιλιντεν» εμφανίσθηκε στην ουσιαστικά πρώτη δημόσια τοποθέτησή του επί του συγκεκριμένου ονόματος, ο πρωθυπουργός των Σκοπίων.
Σε ανάρτησή του στο Τwitter αναφέρει ότι η
«Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ιλιντεν είναι μία λύση, για την οποία είμαι έτοιμος να προχωρήσω».
Οδικό χάρτη σύγκλισης ξεδιπλώνει ο Τσίπρας
Στην Αθήνα, ο Αλέξης Τσίπρας φρόντισε να στείλει μηνύματα με τις δηλώσεις του κατά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο, κάνοντας σαφείς αναφορές στην ανάγκη σύγκλισης των πολιτικών δυνάμεων επί του ονοματολογικού της πΓΔΜ.
Η κίνηση του Αλέξη Τσίπρα σηματοδοτεί ότι η λύση είναι ώριμη για να τεθεί προς συζήτηση, σε σημείο μάλιστα που δεν μπορεί να επηρεαστεί ουσιωδώς από διαρροές. Παράλληλα, διατηρώντας κλειστά τα χαρτιά για το τελικό όνομα, επιτρέπει τη σύγκλιση επί του πλαισίου και της αρχής της συμφωνίας και εν συνεχεία επί του ονόματος. Με τον τρόπο αυτό, πολιτικά μπορεί να εξασφαλίσει ευρύ μέτωπο υπέρ της συμφωνίας και ένα πιο στενό επί του ονόματος
«Κατά την ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών, ο Πρωθυπουργός επανέλαβε την πάγια θέση της κυβέρνησης για αναζήτηση μιας βιώσιμης συμφωνίας, στην εθνική γραμμή της σύνθετης ονομασίας με ισχύ για όλες τις χρήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε την απαραίτητη προϋπόθεση για συνταγματική αναθεώρηση στη γείτονα, η οποία θα εξαλείψει κάθε μορφή αλυτρωτισμού, αλλά και την ανάγκη υλοποίησης της συνταγματικής αναθεώρησης, ως βασική προϋπόθεση για ένταξη σε διεθνείς οργανισμούς».
αναφέρει το Μέγαρο Μαξίμου και συμπληρώνει ότι η ενημέρωση προς την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία, όμως, δεν περιλάμβανε το ζήτημα του ονόματος, καθώς -όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός- η κυβέρνηση δεν ανοίγει το θέμα εφόσον δεν υπάρξει απόλυτη συμφωνία στην εθνική γραμμή της σύνθετης ονομασίας με ισχύ για όλες τις χρήσεις.
Σε σχέση με την ονοματολογία,
«ενημέρωσε τους πολιτικούς αρχηγούς ότι θέση της κυβέρνησης είναι να μην προχωρήσει σε ειδικότερες συζητήσεις, εφόσον δεν έχουν πρώτα εκπληρωθεί οι παραπάνω προϋποθέσεις».
Η τοποθέτηση αυτή έρχεται μερικέ ώρες αφού ο Αλέξης Τσίπρας και ο Κυριάκος Μητσοτάκης με δηλώσεις και ανακοινώσεις έκαψαν το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ίλιντεν» που φέρεται να είχε καταθέσει ως πρόταση ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ.
Συνεπώς, η αίσθηση που δημιουργείται είναι ότι τα ονόματα που διαρρέονται αυτομάτως καίγονται και ότι η κυβέρνηση επιμένει να μην ανοίγει επισήμως τη συζήτηση για το ονοματολογικό, θέλοντας με αυτό τον τρόπο να την προστατεύσει από προσπάθειες εκτροχιασμού και πρόκλησης κοινωνικών αντιδράσεων.
Συνθέτοντας τα παραπάνω διαμορφώνεται η εικόνα ότι το υπόβαθρο της πολιτικής συνεννόησης έχει πλέον εμπεδωθεί στο ελληνικό πολιτικό σύστημα, καθώς άπαντες κινούνται εν αρμονία και δεν αμφισβητείται επισήμως η προοπτική συμφωνίας.
Καθοριστικό μήνυμα για κοινή εθνική γραμμή έστειλε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος προσερχόμενος στη Σύνοδο του ΕΛΚ στις Βρυξέλλες, δήλωσε ότι η λύση πρέπει να περιορίζεται στις κόκκινες γραμμές της erga omnes ονομασίας και της τροποποίησης του Συντάγματος.