Το παλαιστινιακό επανέρχεται βίαια και επιτακτικά στο προσκήνιο, καθώς τα εγκαίνια της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ αποτέλεσαν τη θρυαλλίδα για την προδιαγεγραμμένη ανάφλεξη στη Λωρίδα της Γάζας. Δεκάδες νεκροί, χιλιάδες οι τραυματίες, η διεθνής κοινότητα δηλώνει, χαμηλόφωνα, αποτροπιασμό, ενώ η κοινή γνώμη συνταράσσεται για ακόμη μία φορά.
Η έξαρση βίας στη Γάζα, όμως, δεν είναι αποτέλεσμα εσωτερικού αναβρασμού, ούτε καθοδηγείται από την απόφαση των ΗΠΑ για de facto αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ, που συνεπάγεται η μεταφορά της πρεσβείας από το το Τελ Αβίβ. Το παλαιστινιακό δεν είναι ένα αποστειρωμένο ζήτημα, δεν απομονώνεται και δεν περιορίζεται στη διοικητική και φυσική έκταση των δύο κρατών, αλλά έχει -κατά περίσταση- θρησκευτική, γεωστρατηγική, ενεργειακή και ανθρωπιστική υφή.
Το παλαιστινιακό συνδέεται πλέον ευθέως με την προσπάθεια των ΗΠΑ να περιορίσουν την επιρροή του Ιράν στην περιοχή, το οποίο όμως τοποθετείται -εξ ανάγκης- στον άξονα της Μόσχας, στον οποίο βρίσκονται όμως και ετερόκλητες δυνάμεις, όπως ο Ερντογάν και ο Άσαντ.
Η προσπάθεια ομογενοποίησης από τις ΗΠΑ των συμμάχων τους, αποτελεί βήμα που δεν έχει καταφέρει να κάνει η Ρωσία, καθώς δεν διαθέτει το απαραίτητο γεωοικονομικό εκτόπισμα στην περιοχή, ούτε τη δυνατότητα να προσφέρει σταθερότητα και προοπτική. Συνεπώς, οι ρωσικές συμμαχίες είναι εξ ορισμού ευκαιριακές και ως εκ τούτου βραχύβιες.
Οι ΗΠΑ, από την πλευρά τους, δείχνουν με τις ενέργειές τους ότι είναι έτοιμες ακόμα και για μακροσκελή διαμάχη για τον καθορισμό των σφαιρών επιρροής στην περιοχή, γεγονός που τρομάζει τη διεθνή κοινότητα, καθιστά όμως σαφές στους υπόλοιπες παίχτες αντιπαράθεση θα κριθεί στο μάκρος χρόνου.
Ο ρόλος του Ερντογάν και η θρυαλλίδα του Τραμπ
Δεν είναι τυχαίο ότι η πιο ηχηρή αντίδραση ξένης χώρας για τις εξελίξεις στη Λωρίδα της Γάζας ήρθε από τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος εν ριπή οφθαλμού απέσυρε τους πρεσβευτές της Τουρκίας από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Η κίνηση αυτή έρχεται μάλιστα τη στιγμή που οι ΗΠΑ επιχειρούν να καθυστερήσουν τις παραδόσεις των F-35 και ενώ η Τουρκία βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο.
Η προσπάθεια του Ταγίπ Ερντογάν να παρέμβει ενεργητικά στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, είναι απόδειξη, όχι απλά ένδειξη, ότι η Λωρίδα της Γάζας και οι συγκρούσεις που ξεκινούν από εκεί δεν εντάσσονται στον πυρήνα του παλαιστινιακού ζητήματος, αλλά αποτελούν προέκταση μιας ευρύτερης γεωστρατηγικής αντιπαράθεσης για την επιβολή του νέο γεωοικνομικού δόγματος των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Στο πλαίσιο αυτής της αντιπαράθεσης αφυπνίζεται ο θρησκευτικός ανταγωνισμός φονταμενταλιστών σιιτών μουσουλμάνων και των πιο δυτικόφιλων σουνιτών, μέσω του οποίου η Σαουδική Αραβία επιχειρεί να αναπτύξει εντεινόμενη δράση κατά του Ιράν, το οποίο πιέζεται από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.
Η Τεχεράνη από την πλευρά της στηρίζει τους αντάρτες Χούθι που μάχονται κατά του καθεστώτος της Σαουδικής Αραβίας, την Χεζμπολάχ στο Λίβανο, η οποία διαθέτει παρουσία και δράστη στη Συρία, το Ιράκ και τα παλαιστινιακά εδάφη καθώς και άλλες φονταμενταλιστικές παραστρατιωτικές οργανώσεις.
Τη δυναμική που δημιουργείται από την αντιπαράθεση θρησκευτικών δογμάτων, σπεύδει να εκμεταλλευτεί και η Ρωσία, ο ρόλος της οποίας στη Μέση Ανατολή ήταν, μέχρι πρότινος, ασφυκτικά περιορισμένος στη Συρία.
Χαμάς, Αδελφοί Μουσουλμάνοι και… Ευρώπη
Αυτή τη στιγμή, οι Παλαιστίνιοι παραμένουν διαιρεμένοι μεταξύ των μετριοπαθών της PLA και των σκληροπυρηνικών της Χαμάς, ενώ η τελευταία προσπάθεια επαναπροσέγγισης των δυο αντιμαχόμενων πλευρών, με διαμεσολάβηση της Αιγύπτου, δυναμιτίστηκε από την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ για μεταφορά της πρεσβείας.
Η Χαμάς όμως, δεν είναι μια ανεξάρτητη παλαιστινιακή οργάνωση, είναι θυγατρική -όπως μέχρι προσφάτως ανέφερε και στο καταστατικό της- της τρομοκρατικής οργάνωσης των Αδελφών Μουσουλμάνων, ενώ αυτοί με τη σειρά τους, όπως αποκάλυψε ο Μπασάρ Αλ-Άσαντ, κατά τη συνέντευξή του στον Αλέξη Παπαχελά, είναι πίσω από τον Ταγίπ Ερντογάν.
Αν και οι Παλαιστίνιοι διαθέτουν κοινή στόχευση, η επί χρόνια διαιρεμένη πολιτική τους ηγεσία και κοινωνία καθώς και οι εκ διαμέτρου αντίθετες διεθνείς απολήξεις των πλευρών, δεν επιτρέπουν την ενιαία αντιμετώπιση του θέματος. Η κατάτμηση αυτή υποσκάπτει βέβαια την προοπτική επίλυσης του ζητήματος και ευνοεί το Ισραήλ στην ισοπεδωτική πολιτική του.
Μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση όμως, έχει να προσφέρει πολύ περισσότερα συμπεράσματα που εφόσον θεωρηθούν υπό το κατάλληλο πρίσμα, μπορούν να βοηθήσουν τη διεθνή κοινότητα να απομονώσει τις εξωγενείς δυνάμεις που επιδρούν στην αντιπαράθεση. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να περιοριστεί η βία, να ελεγχθούν οι αποσταθεροποιητικοί παράγοντες και να ξεκινήσουν τα βήματα αποκατάστασης της εμπιστοσύνης.
Η ενεργητική και χωρίς προσχήματα προσέγγιση των ΗΠΑ τροφοδοτεί εντάσεις στην περιοχή, ανοίγει όμως το δρόμο για την ΕΕ να εκπέμψει πιο διακριτό στίγμα και να καλύψει τα κενά που αφήνουν οι ΗΠΑ στο διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο.
Ο απολογισμός των ημερών
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία τουλάχιστον 55 άτομα έχουν χάσει τη ζωή τους και 2.700 έχουν τραυματιστεί από τον ισραηλινό στρατό στις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας σήμερα στην Λωρίδα της Γάζας, για τα εγκαίνια της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, ενώ έξι από τους νεκρούς είναι παιδιά κάτω των 18 ετών, εκ των οποίων ένα κορίτσι.
Πρόκειται για την πλέον αιματηρή μέρα για τους Παλαιστίνιους έπειτα από τον πόλεμο στην Γάζα το 2014.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα συγκληθεί σήμερα το απόγευμα, έπειτα από αίτημα του Κουβέιτ, με θέμα συζήτησης την κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας, που στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 55 ανθρώπους στα σύνορα της Γάζας με το Ισραήλ, στις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για τα εγκαίνια της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, δήλωσε στο ρωσικό πρακτορείο Sputnik ένας εκπρόσωπος της ρωσικής αντιπροσωπείας στα Ηνωμένη Έθνη.
«Η συνεδρίαση θα διεξαχθεί στις 10:00 τοπική ώρα (17:00 ώρα Ελλάδας) έπειτα από αίτημα του Κουβέιτ», τόνισε ο Ρώσος εκπρόσωπος.
Νετανιάχου: Είμαστε σε αυτοάμυνα
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι οι ενέργειες του ισραηλινού στρατού στα σύνορα με τη Γάζα, όπου σκοτώθηκαν σήμερα 55 Παλαιστίνιοι κατά τη διάρκεια ογκωδών διαδηλώσεων, αποτελούν αυτοάμυνα εναντίον της οργάνωσης Χαμάς που ελέγχει τον παλαιστινιακό θύλακα
«Κάθε χώρα έχει την υποχρέωση να υπερασπίζεται τα σύνορά της»,
έγραψε ο Νετανιάχου στο Twitter.
«Η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς διακηρύσσει ότι προτίθεται να καταστρέψει το Ισραήλ και στέλνει χιλιάδες να παραβιάσουν τον συνοριακό φράκτη προκειμένου να επιτύχει τον στόχο της. Θα συνεχίσουμε να ενεργούμε με αποφασιστικότητα για να προστατεύσουμε την κυριαρχία μας και τους πολίτες».
Ο Αμπάς καταγγέλλει σφαγή, ζητά εμμέσως Ευρωπαϊκή παρέμβαση
Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς καταδίκασε σήμερα την ισραηλινή «σφαγή» στην Λωρίδα της Γάζας μετά το θάνατο τουλάχιστον 55 Παλαιστινίων που σκοτώθηκαν από τον ισραηλινό στρατό στις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για τα εγκαίνια της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ.
«Οι ΗΠΑ δεν είναι πλέον ένας μεσολαβητής στην Μέση Ανατολή»,
δήλωσε ο Αμπάς στην Ραμάλα, ενώπιον της παλαιστινιακής ηγεσίας, χαρακτηρίζοντας την αμερικανική πρεσβεία ένα «προκεχωρημένο φυλάκιο εποικισμού».
Ανακοίνωσε τριήμερο πένθος στα παλαιστινιακά εδάφη και την κήρυξη γενικής απεργίας αύριο Τρίτη, την ημέρα που οι Παλαιστίνιοι θρηνούν για τη «Νάκμπα» (Καταστροφή), όταν εκατοντάδες χιλιάδες απ’ αυτούς εκδιώχθηκαν το 1948 από τα σπίτια τους.
Βρυξέλλες: Όλες οι πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση
Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάλεσε σήμερα όλες τις πλευρές να επιδείξουν “τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση” μετά τις συγκρούσεις που στοίχισαν τη ζωή σε τουλάχιστον 41 ανθρώπους στα σύνορα της Γάζας με το Ισραήλ, στις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για τα εγκαίνια της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ.
«Δεκάδες Παλαιστίνιοι, μεταξύ των οποίων και παιδιά, σκοτώθηκαν και εκατοντάδες τραυματίστηκαν από ισραηλινά πυρά κατά τη διάρκεια των μαζικών διαδηλώσεων που είναι σε εξέλιξη κοντά στο φράχτη (ασφαλείας) της Γάζας. Ζητούμε από όλες τις πλευρές να ενεργήσουν με τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση για να αποφευχθούν και άλλες απώλειες ανθρώπινων ζωών»,
τόνισε σε ανακοίνωσή της η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι.
Κάνοντας λόγο για μια «περίπλοκη και ήδη πολύ τεταμένη» κατάσταση που απομακρύνει ακόμη περισσότερο τις ειρηνευτικές προοπτικές, η Μογκερίνι ζήτησε να μην υπάρξει νέα κλιμάκωση στην περιοχή.
«Το Ισραήλ πρέπει να σεβαστεί το δικαίωμα στις ειρηνικές διαδηλώσεις και την αρχή της αναλογικότητας στη χρήση βίας»,
επέμεινε.
«Η Χαμάς και εκείνοι που καθοδηγούν τις διαδηλώσεις στη Γάζα πρέπει να φροντίσουν να παραμείνουν σε ειρηνικά πλαίσια και να μην τις εκμεταλλεύονται για άλλους σκοπού»,
συνέχισε.
Η εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής διπλωματίας επανέλαβε επίσης ότι η ΕΕ παραμένει δεσμευμένη στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την εξεύρεση μιας λύσης των δύο κρατών «με την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του καθενός από αυτά».
Για το ζήτημα του καθεστώτος της Ιερουσαλήμ η Μογκερίνι υπενθύμισε τη «σαφή και ενιαία» θέση της Ένωσης, σύμφωνα με την οποία η μεταφορά των πρεσβειών από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ δεν μπορεί να γίνει πριν καθοριστεί το καθεστώς της πόλης στο πλαίσιο μιας οριστικής ρύθμισης της ισραηλινοπαλαιστινιακής διένεξης.
Ωστόσο, η Τσεχία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία μπλόκαραν την υιοθέτηση μιας κοινής ευρωπαϊκής διακήρυξης που επέκρινε τη μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ.
ΥΠΕΞ: Επιβάλλεται αυτοσυγκράτηση
«Οι περιστάσεις επιβάλλουν την επίδειξη αυτοσυγκράτησης, προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση και να μην υπάρξουν νέα θύματα» τονίζει με ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών για την κλιμάκωση της κατάστασης στη Λωρίδα της Γάζας, επισημαίνοντας ότι καταγράφει «με αποτροπιασμό και ιδιαίτερη ανησυχία την τραγική απώλεια δεκάδων ανθρωπίνων ζωών, παιδιών συμπεριλαμβανομένων, καθώς και τον τραυματισμό εκατοντάδων διαδηλωτών από ισραηλινά πυρά στη Λωρίδα της Γάζας».
Το Ισραήλ οφείλει να σεβαστεί το δικαίωμα ειρηνικής διαμαρτυρίας και να αποφεύγει τη χρήση δυσανάλογης βίας. Από πλευράς τους, η Χαμάς και όσοι οργανώνουν τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας στη Λωρίδα της Γάζας, οφείλουν να διασφαλίζουν τον ειρηνικό χαρακτήρα των διαδηλώσεων αυτών»,
Η Σαουδική Αραβία καταδικάζει τη βία, ούτε λέξη για την πρεσβεία των ΗΠΑ
Χωρίς να κάνει καμία αναφορά στα εγκαίνια της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, η Σαουδική Αραβία καταδίκασε τα ισραηλινά πυρά που στοίχισαν τη ζωή σε 55 Παλαιστίνιους στη Λωρίδα της Γάζας.
«Η Σαουδική Αραβία καταδικάζει έντονα τα πυρά των ισραηλινών κατοχικών δυνάμεων εναντίον άοπλων Παλαιστίνιων πολιτών που προκάλεσαν δεκάδες νεκρούς και τραυματίες»
ανέφερε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών.
Σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο SPA, ο εκπρόσωπος κάλεσε τη διεθνή κοινότητα
«να αναλάβει τις ευθύνες της και να σταματήσει τη βία εναντίον των Παλαιστινίων»
υπενθυμίζοντας ότι το Ριάντ τάσσεται υπέρ «των δικαιωμάτων του παλαιστινιακού λαού».
Ο εκπρόσωπος δεν αναφέρθηκε στα εγκαίνια της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ. Η μεταφορά της πρεσβείας είχε καταδικαστεί από τη σύνοδο των αραβικών χωρών που πραγματοποιήθηκε στις 17 Απριλίου στη Σαουδική Αραβία.
Γιλντιρίμ: Οι ΗΠΑ είναι συνεργοί σε έγκλημα κατά της ανθρωπότητας
Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής είναι συνεργοί σε ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας δήλωσε ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ, καταδικάζοντας τις δολοφονίες από τις ισραηλινές δυνάμεις δεκάδων Παλαιστινίων σήμερα στη Λωρίδα της Γάζας στις διαδηλώσεις για τα εγκαίνια της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ.
«Δυστυχώς, οι ΗΠΑ υπεροπτικά στάθηκαν στο πλευρό της ισραηλινής κυβέρνησης που σκοτώνει αμάχους και έγιναν συνεργοί σε αυτό το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας»,
δήλωσε ο Γιλντιρίμ σε δημοσιογράφους στην Άγκυρα.
«Αυτή η πρόκληση το μόνο που θα κάνει είναι να επιδεινώσει τα προβλήματα στην περιοχή και να προκαλέσει ένα βαθύτερο σημάδι στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σχέση και θα κάνει την ειρήνη στην περιοχή πιο δύσκολη»,
πρόσθεσε ο Τούρκος πρωθυπουργός.
Νωρίτερα, το τουρκικό ΥΠΕΞ, σε ανακοίνωσή του υπογράμμισε ότι η απόφαση των ΗΠΑ να μεταφέρουν την πρεσβεία τους στην Ιερουσαλήμ ενθάρρυνε τις ισραηλινές δυνάμεις να σκοτώσουν δεκάδες παλαιστίνιους διαδηλωτές.
Γκουτέρες: Δεν υπάρχει «Σχέδιο Β» στη λύση Ισραηλινών και Παλαιστινίων
Οι επίκαιρες εξελίξεις είναι ένας επιπλέον λόγος για τον ίδιο να πιστεύει ότι χρειάζεται μία πολιτική λύση και ότι δεν υπάρχει κάποιο “σχέδιο Β” στη λύση των δύο κρατών, με την οποία θα μπορούν οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι να ζουν σε ειρήνη και ασφάλεια, διαμήνυσε απόψε από τη Βιέννη ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, μετά από τις συνομιλίες που είχε με τον ομοσπονδιακό πρόεδρο της Αυστρίας Αλεξάντερ Βαν ντερ Μπέλεν, τον καγκελάριο Σεμπάστιαν Κουρτς και την υπουργό Εξωτερικών Κάριν Κνάισλ.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ δήλωσε «ιδιαίτερα ανήσυχος» για τα γεγονότα στη Γάζα, επισημαίνοντας «
έναν γενικά πολλαπλασιασμό των διεθνών προβλημάτων», ενώ χαρακτήρισε «σημαντικό εργαλείο»
για την μη διάδοση των πυρηνικών όπλων, την συμφωνία που είχε υπογραφεί στην αυστριακή πρωτεύουσα τον Ιούνιο του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, και την οποία κατήγγειλε πρόσφατα ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
