Στην κρυφή της πολιτικής και επικοινωνιακής ατζέντας ανεβαίνει πάλι το Σκοπιανό επ’ αφορμής της συνάντησης του Νίκου Κοτζιά με τον Νίκολα Ντιμιτρόφ στο Σούνιο, στο πλαίσιο της Συνόδου Βαλκανίων-Βίζεγκραντ, την οποία Αλβανία, ΠΓΔΜ, Μαυροβούνιο και Βοσνία- Ερζεγοβίνη παρακολουθούν ως παρατηρητές.
Αν και το Σκοπιανό δεν αποτελεί το μείζον θέμα της Συνόδου, η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και πΓΔΜ σε αυτή τη φάση κρίνεται ως υψηλής πολιτικής αξίας, καθώς φαίνεται ότι εντάσσεται στο πλαίσιο προετοιμασίας της συνάντησης του Αλέξη Τσίπρα με τον Ζόραν Ζάεφ, η οποία θα αποτελέσει την κατακλείδα των διαπραγματεύσεων.
Αυτή τη στιγμή το τοπίο, όσον αφορά την πρόοδο των διαπραγματεύσεων, παραμένει θολό καθώς μετά τις τελευταίες επαφές παρέμενε η απόσταση στην απαίτηση της Ελλάδας για erga omnes (για όλες τις χρήσεις) ονομασία, ενώ συζητείται η νομική φόρμουλα διασφάλισης και επικύρωσης της συμφωνίας καθώς και δεσμευτικότητά της.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών δήλωσε όμως ότι:
«Από τη στιγμή που θα συμφωνήσουμε και θα υπάρξει η νομική επικύρωση αυτής της συμφωνίας, ο δρόμος για να ανοίξει η διαπραγμάτευση με την ΕΕ είναι ανοικτός»
Θέση με την οποία στέλνει σαφές μήνυμα ότι η Αθήνα είναι έτοιμη να ανοίξει τις πόρτες της ΕΕ και του NATO αλλά πάντα σε συνάρτηση με τη νομική επικύρωση της συμφωνίας, κίνηση που αποτελεί βήμα προσέγγισης.
Σε αυτό το επίπεδο εστιάζονται και οι πιέσεις του διεθνούς παράγοντα καθώς Αθήνα και Βερολίνο προωθούν μια λύση μνημονιακού χαρακτήρα με αξιολογήσεις, η οποία δεν θα εντάσσεται αλλά θα κινείται παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις ένταξης στην ΕΕ, με την Ελλάδα να διατηρεί το κλειδί της ένταξης μέχρι τη συνταγματική μεταρρύθμιση στην πΓΔΜ. Οι ΗΠΑ όμως, επιθυμούν ξεκάθαρες λύσεις που να μην αφήνουν περιθώρια παρεμβάσεων της Ρωσίας, ωστόσο κάτι τέτοιο κρίνεται εξαιρετικά δύσκολο, καθώς η κυβέρνηση Ζάεφ έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν μπορεί να προωθήσει άμεσα αναθεώρηση του Συντάγματος, λόγω πολιτικής αδυναμίας, ενώ η Ελλάδα δεν μπορεί να δεχθεί μη συμφωνία χωρίς ονομασία erga omnes.
Οι διαβουλεύσεις στο παρασκήνιο συνεχίζονται, ενώ οι πιέσεις που ασκούνται και στις δύο χώρες είναι έντονες και πολύπλευρες, ένδειξη της κρισιμότητας των στιγμών και του μεγέθους του διακυβεύματος.
Όπως έχει επισημάνει το Crisis Monitor Αθήνα και πΓΔΜ φαίνεται να συγκλίνουν στην υιοθέτηση λύσης σταδιακής εφαρμογής με διετή ορίζοντα, η οποία δεν εμποδίζει την ενταξιακή διαδικασία προς το NATO και την ΕΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα την πλήρη και μη αναστρέψιμη υλοποίηση της λύσης, δίνοντας χρόνο και στις δυο κυβερνήσεις για πολιτική και επικοινωνιακή διαχείριση του θέματος σε περιβάλλον σταθερότητας.
Ο κ. Ντιμιτρόφ τόνισε, χθες, πως πολλοί συνάδελφοί του στην σύνοδο αυτή «έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για τις διαπραγματεύσεις γύρω από το ονοματολογικό και δέχθηκα πολλές ερωτήσεις για αυτό».
«Φρονώ πως κατά μέγα μέρος μας εμπνέει η Ημέρα της Ευρώπης, η 9η Μαΐου, κατά την οποία τιμάται η Διακήρυξη Σούμαν, που μας υπενθυμίζει γιατί υπάρχει η ΕΕ. Είναι γιατί η Γαλλία και η Γερμανία αποφάσισαν να συμφιλιωθούν και να γίνουν φίλοι. Εγώ πιστεύω πως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτήν τη διακήρυξη για να επιλύσουμε τις διαφορές μας και να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε περισσότερο για το μέλλον και για το τι πραγματικά έχει σημασία σήμερα»
επεσήμανε, ενώ συνέχισε λέγοντας ότι
«Έχουμε πλέον την δυνατότητα να κλειδώσουμε όλο αυτή τη δυναμική που έχει αναπτυχθεί, είμαστε μία μικρή χώρα, αλλά είμαστε γείτονες. Όλοι μας επιθυμούμε ευτυχείς και φιλικούς γείτονες, εμείς τρέφουμε μεγάλο σεβασμό για την Ελλάδα, είναι η χώρα που το 2003 διοργάνωσε τη Σύνοδο της Θεσ/νίκης, όπου η Ευρώπη έδωσε ελπίδες για την περιοχή μας και τώρα έχουμε μία ευκαιρία για να επιλύσουμε τις διαφορές μας με λειτουργικό τρόπο και μακροπρόθεσμα να παράξουμε φιλικές σχέσεις κι έχουμε τη χρυσή ευκαιρία να μετατρέψουμε τους Έλληνες φίλους μας στους μεγαλύτερους υποστηρικτές μας. Γιατί δεν υπάρχει φυσικότερο πράγμα από το να έχεις στο πλευρό σου τους γείτονές σου να σε βοηθούν στην πορεία σου προς την πρόοδο. Θα είναι καλό για εμάς, καλό για την Ελλάδα, αλλά και για οποιονδήποτε άλλο»,
Στην ερώτηση για το εάν θεωρεί ότι αυτά είναι τα τελευταία βήματα της λύσης, ή ότι είναι η αρχή του τέλους, ο κ. Ντιμιτρόφ απάντησε:
«Καταφέραμε μέσα σε 11 μήνες να έλθουμε πολύ κοντά σε προσωπικό επίπεδο και εάν μπορέσουμε να έχουμε αυτή τη σημαντική πρόοδο σε λιγότερο από 11 μήνες, εάν όχι σε 11 εβδομάδες, θα υπάρξει μεγάλη ανακούφιση και μάλιστα θα αναρωτιόμαστε πως και διατηρήθηκε αυτό το πρόβλημα τόσον καιρό. συνεπώς πιστεύω πως οι διμερείς σχέσεις ανάμεσα σε χώρες δεν διαφέρουν και πολύ από τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Κι εάν οι άνθρωποι καταφέρνουν να είναι φίλοι χωρίς πολλά προβλήματα, τότε και οι χώρες μπορούν να το καταφέρουν επίσης. Είδαμε τις προάλλες τις δύο Κορέες να κάνουν πρόοδο. Εάν αυτές μπορούν να το καταφέρουν, τότε κι εμείς που μοιραζόμαστε τόσα πολλά όσον αφορά τη νοοτροπία, την κουλτούρα, είμαστε γείτονες, ζούμε σ’ αυτόν τον αιώνα, είμαστε δύο ευρωπαϊκές χώρες, τότε μπορούμε κάλλιστα να κάνουμε το ίδιο και μάλιστα καλύτερα».