Το προσφυγικό αναδεικνύεται ως το μείζον και πλέον επικίνδυνο θέμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και μεσούσης της προεκλογικής περιόδου στην Τουρκία, καθώς ο Ταγίπ Ερντογάν το χρησιμοποιεί ως μοχλό πίεσης προς την ΕΕ με στόχο την αποδέσμευση κονδυλίων βάσει της συμφωνίας, ενώ παράλληλα αναδεικνύει όλα τα διμερή θέματα προκειμένου να σύρει την Ελλάδα σε διαπραγματεύσεις, στο πλαίσιο της αναθεωρητικής πολιτικής που ακολουθεί.
Η Τουρκία επιχειρεί καταστήσει το προσφυγικό πολιτικά επώδυνο για την ελληνική κυβέρνηση, ώστε υπό την πίεση των κοινωνικών εντάσεων, της απώλειας εσόδων από τον τουρισμό και της βίαιης αλλαγής της ατζέντας στο εσωτερικό, αφενός να συρθεί στο τραπέζι για διμερείς διαπραγματεύσεις και αφετέρου να πιέσει την ΕΕ για την εκταμίευση κονδυλίων.
Θέλοντας να εντείνει την πίεση η Τουρκία διευρύνει το μέτωπο, προσπαθώντας να δημιουργήσει προβλήματα “υπερθέρμανσης” και σε περιοχές που δεν έχουν τις υποδομές και την υποστήριξη των νησιών, εντάσσοντας πλέον και τον Έβρο στον κλοιό της πίεσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία οι προσφυγικές ροές στη Θράκη έφτασαν τα 3.986 άτομα τον Απρίλιο και συνελήφθησαν 35 διακινητές, ενώ τον Μάρτιο πέρασαν τα σύνορα 1.658 πρόσφυγες και 25 διακινητές.
Στους αριθμούς αυτούς δεν περιλαμβάνονται οι πρόσφυγες και μετανάστες που έχουν καταγραφεί στη Θεσσαλονίκη, ενώ τα προβλήματα από τις αυξημένες ροές των προηγούμενων ημερών αποτυπώνονται ήδη στα κέντρα φιλοξενίας της ενδοχώρας, που πλέον είναι ασφυκτικά γεμάτα. Τα μεγαλύτερα προβλήματα παρατηρούνται στα δύο κέντρα της Θεσσαλονίκης όπου οι πρόσφυγες που φιλοξενούνται είναι διπλάσιοι σε αριθμό από αυτούς της χωρητικότητας του κέντρου.
Την έξαρση αναγνωρίζει και αρμόδιος υπουργός, Δημήτρης Βίτας ο οποίος μιλώντας στη Βουλή επισήμανε ότι
“το υπουργείο στο οποίο προΐσταμαι, θα περάσει δύσκολες στιγμές, όπως άλλωστε και τα συναρμόδια υπουργεία, στο επόμενο διάστημα”
ενώ επανέλαβε ότι το 2018 καταγράφηκαν 6.632 νέες αφίξεις, πάνω από το 50% των οποίων στον Έβρο.
Εκτός από την κατακόρυφη αύξηση των ροών προς την Ελλάδα ο υπουργός αναφέρθηκε και στην ανεξέλεγκτη κατάσταση που επικρατεί στο λιμάνι της Πάτρας και τον άτυπο καταυλισμό που έχει δημιουργηθεί στην περιοχή λέγοντας πως “για όσους έχουν λάβει χαρτί αιτούντα ασύλου δεν μπορείς να τους πεις θα πάνε εδώ ή θα πάνε εκεί”
Η αύξηση των προσφυγικών ροών προς την Ελλάδα εξακολουθεί να απασχολεί τον γερμανικό Τύπο. Ρεπορτάζ της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, που δημοσιεύεται στον ιστότοπο του καναλιού (tagesschau.de), σημειώνει ότι είναι αισθητή η αύξηση των αφίξεων κυρίως στην περιοχή του Έβρου, επισημαίνοντας ότι μέσω του ποταμού «κατευθύνονται εδώ και κάποιο διάστημα και πάλι αισθητά περισσότεροι πρόσφυγες από την Τουρκία στην Ελλάδα. Κάθε τόσο πνίγονται άνθρωποι στην προσπάθειά τους να διασχίσουν τον φαρδύ ποταμό επειδή οι μικρές φουσκωτές βάρκες είναι υπερφορτωμένες και ανατρέπονται. Στα χερσαία σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας κρατούνται από την αστυνομία εκατοντάδες μετανάστες. Πολλοί αναγκάζονται πέρα από τα κελιά να κοιμηθούν και στο πάτωμα, ενώ για περισσότερους από 500 ανθρώπους υπάρχουν μόνο ένας γιατρός και τέσσερις νοσηλεύτριες, καταγγέλλει η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες».
Το ρεπορτάζ αναφέρει ότι «παρά τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας και παρά τη συνεργασία με τη λιβυκή ακτοφυλακή, οι πρόσφυγες αναζητούν δρόμους για να φθάσουν στην Ευρώπη. Το προσωπικό της Frontex πρόκειται με τον νέο προϋπολογισμό της ΕΕ να αυξηθεί από 1.200 σήμερα σε 10.000 στελέχη και να λάβει αισθητά μεγαλύτερη χρηματοδότηση. Στο μέλλον πρόκειται επομένως κάθε χώρα να είναι ολοένα και λιγότερο υπεύθυνη για τη φύλαξη των συνόρων της. Η προστασία των εξωτερικών συνόρων πρόκειται να γίνει υπόθεση της ΕΕ».
Πλαστά έγγραφα
Τις αρχές στην Ελλάδα και την ΕΕ ανησυχεί όμως και η ταχεία άνθιση της βιομηχανίας πλαστών εγγράφων, τα οποία επιτρέπουν την παροχέτευση των ροών προς τα Βαλκάνια, την κεντρική και Βόρεια Ευρώπη.
Στο θέμα αναφέρθηκε εκτενώς η λαϊκιστική γερμανική εφημερίδα Bild επισημαίνοντας την έξαρση εμπορίας «γερμανικών προσφυγικών διαβατηρίων» στην Αθήνα.
Ωστόσο, το δημοσίευμα εγείρει επίσης ερωτηματικά καθώς έρχεται λίγο μετά την αποκατάσταση της κανονικότητας με τη διακοπή των διαρκώς ελέγχων στις πτήσεις από την Ελλάδα.
Η αρθρογράφος επισημαίνει ότι μετά από μια παροδική κάμψη των δραστηριοτήτων τους «οι έμποροι και κλεπταποδόχοι στην Ομόνοια και στην Πλατεία Βικτωρίας είναι και πάλι πιο ευδιάθετοι: Στο μεταξύ φθάνουν ξανά περισσότεροι πρόσφυγες στην ελληνική πρωτεύουσα. Η ζήτηση για πλαστογραφημένες ταυτότητες από χώρες της ΕΕ ήταν πάντοτε μεγάλη στις τάξεις των μεταναστών. Τώρα οι κλεπταποδόχοι μπορούν να προσφέρουν κάτι πολύ καλύτερο –βεβαίως έναντι πολύ περισσότερων χρημάτων».
Το δημοσίευμα της Bild κάνει λόγο για εμπορία «γνήσιων διαβατηρίων» και υπογραμμίζει ότι «ιδιαίτερα καλά πηγαίνουν οι συναλλαγές με γνήσια γερμανικά έγγραφα! Πρόκειται για διαβατήρια και ταυτότητες που αποστέλλουν πρόσφυγες από τη Γερμανία ή τα πωλούν στο ταξίδι της επιστροφής τους από τη Γερμανία προς την πατρίδα τους. ‘Εάν έχεις τα χρήματα μπορείς να κάνεις και να αποκτήσεις τα πάντα εδώ’», λέει ένας 23χρονος στην Αθήνα που συστήνεται ως Ρούντρα.
Το δημοσίευμα αναφέρει ότι «οι σπείρες διακινητών βρίσκουν διαρκώς νέες μεθόδους για να στέλνουν πρόσφυγες παράνομα στη Γερμανία. Και επειδή τα κέρδη είναι πολύ υψηλά η ‘επιχείρηση’ αυτή εξελίσσεται και εξαπλώνεται μέρα με τη μέρα ολοένα και περισσότερο». Η αρθρογράφος σχολιάζει ότι «τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη, όπως προκύπτει από τις έρευνες της Bild».
Σύμφωνα με τη μαρτυρία του νεαρού που μίλησε στην εφημερίδα, «οι έμποροι (dealer) στην Αθήνα βγάζουν φωτογραφία τον πρόσφυγα που θέλει να πάει στη Γερμανία. Η φωτογραφία αποστέλλεται σε κάποιο μέλος της σπείρας στη Γερμανία, που αναζητά στη συνέχεια κάποιον πρόσφυγα με παρόμοιο τύπο προσώπου».
H Frontex αναλαμβάνει μεγαλύτερο ρόλο
Η αύξηση των προσφυγικών ροών προς την Ελλάδα εξακολουθεί να απασχολεί τον γερμανικό Τύπο. Ρεπορτάζ της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, που δημοσιεύεται στον ιστότοπο του καναλιού (tagesschau.de), σημειώνει ότι είναι αισθητή η αύξηση των αφίξεων κυρίως στην περιοχή του Έβρου, επισημαίνοντας ότι μέσω του ποταμού «κατευθύνονται εδώ και κάποιο διάστημα και πάλι αισθητά περισσότεροι πρόσφυγες από την Τουρκία στην Ελλάδα. Κάθε τόσο πνίγονται άνθρωποι στην προσπάθειά τους να διασχίσουν τον φαρδύ ποταμό επειδή οι μικρές φουσκωτές βάρκες είναι υπερφορτωμένες και ανατρέπονται. Στα χερσαία σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας κρατούνται από την αστυνομία εκατοντάδες μετανάστες. Πολλοί αναγκάζονται πέρα από τα κελιά να κοιμηθούν και στο πάτωμα, ενώ για περισσότερους από 500 ανθρώπους υπάρχουν μόνο ένας γιατρός και τέσσερις νοσηλεύτριες, καταγγέλλει η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες».
Το ρεπορτάζ αναφέρει ότι «παρά τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας και παρά τη συνεργασία με τη λιβυκή ακτοφυλακή, οι πρόσφυγες αναζητούν δρόμους για να φθάσουν στην Ευρώπη. Το προσωπικό της Frontex πρόκειται με τον νέο προϋπολογισμό της ΕΕ να αυξηθεί από 1.200 σήμερα σε 10.000 στελέχη και να λάβει αισθητά μεγαλύτερη χρηματοδότηση. Στο μέλλον πρόκειται επομένως κάθε χώρα να είναι ολοένα και λιγότερο υπεύθυνη για τη φύλαξη των συνόρων της. Η προστασία των εξωτερικών συνόρων πρόκειται να γίνει υπόθεση της ΕΕ».